Një analist i njohur i Institutit Newlines në artikullin e tij në revistën Foreign Policy thekson se Turqia, ndërsa konflikti ruso-ukrainas po i afrohet muajit të gjashtë, është shfaqur si lojtare dominuese në luftën e zgjatur. Ankaraja është e përfshirë në luftën në shumë fronte, nga bashkëpunimi i sigurisë me Ukrainën te bashkëpunimi energjetik me Rusinë dhe madje edhe ndërmjetësimi diplomatik midis Kievit dhe Moskës.
Analisti Eugene Chausovsky thotë se ishte diplomacia e Turqisë ajo që mundësoi dërgimin e grurit nga portet e Ukrainës më 1 gusht, i pari që nga fillimi i luftës.
Kjo qasje gjithnjë e më proaktive ndaj konfliktit ka sjellë mundësi të rëndësishme dhe sfida të mëdha për Ankaranë, ndërkohë që i ka dhënë Perëndimit mësime të rëndësishme se si të merret në mënyrë më efektive me Rusinë.
Koncepti i lidhjes
Ankaraja ka kërkuar prej kohësh të shfrytëzojë pozicionin e saj strategjik në udhëkryqin ndërkontinental midis Evropës dhe Azisë, si dhe të nxjerrë në pah konceptin e lidhjes.
Funksionalisht, Turqia shërben si një korridor jetik tranzit për burimet kryesore si energjia dhe furnizimet ushqimore dhe ky korridor është bërë edhe më i rëndësishëm për shkak të trazirave ekonomike dhe tregtare të luftës së Rusisë në Ukrainë.
Institucionalisht, Turqia është një anëtare jetike e bllokut të sigurisë së Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO), por ajo vepron në mënyrë të pavarur dhe ndonjëherë në kundërshtim me partnerët e saj amerikanë dhe evropianë, duke përfshirë marrëdhëniet e saj me kundërshtarët perëndimorë si Rusia dhe Irani.
Chausovsky vuri në dukje se Ankaraja, nën udhëheqjen e presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan, ka përdorur të dyja format e kontaktit për të forcuar pozicionin e saj si një fuqi rajonale, e cila nuk përshtatet mirë në kampin pro-perëndimor apo pro-rus.
Turqia furnizon Ukrainën me sasi të mëdha armësh, duke përfshirë dronët Bayraktar TB2, të cilët janë dëshmuar efektivë për të ndihmuar forcat ukrainase të sulmojnë pozicionet ruse.
Në të njëjtën kohë, Ankaraja nuk iu bashkua sanksioneve perëndimore kundër Rusisë në përgjigje të pushtimit të Ukrainës dhe Erdogan diskutoi zgjerimin e bashkëpunimit turko-rus energjetik në një takim me presidentin rus Vladimir Putin në Soçi, Rusi, më 5 gusht.
Strategjia jep rezultate të rëndësishme
Analisti beson se ndoshta roli më i rëndësishëm i Turqisë ishte ndërmjetësimi në çështjen e furnizimit me drithëra dhe ushqime mes Moskës dhe Kievit. Kështu, qasja e Turqisë ndaj angazhimit strategjik ka prodhuar përfitime të rëndësishme, duke i lejuar Ankarasë jo vetëm të çlirojë furnizimet kryesore, por edhe të forcojë pozicionin e saj diplomatik në proces.
Ankaraja sigurisht e ka përmirësuar ndikimin e saj ndaj Moskës në skenën euroaziatike (siç dëshmohet nga roli kyç i Turqisë në vendosjen e vetes si një lojtar kryesor në konfliktin e Nagorno-Karabakut), por është e qartë se Rusia është e gatshme të veprojë nëse interesat nuk i përshtaten, qoftë në Ukrainë, Siri apo gjetkë.
Autori konkludoi në artikullin e tij se strategjia turke ende po jep rezultate të rëndësishme. Me dërgesat e drithit tani në vazhdim, zyrtarët ukrainas kanë propozuar zgjerimin e marrëveshjes për të eksportuar mallra të tjera, si metalet. /tesheshi.com/
