Kina po përballet aktualisht me një krizë të madhe demografike pasi shkalla e martesave bie, duke çuar në një rritje alarmante të trafikimit të paligjshëm të nuseve nga vendet fqinje.
Sipas një artikulli në The Conversation, kishte konkretisht 6.1 milionë regjistrime martese në mbarë vendin në vitin 2024, nga 7.7 milionë një vit më parë. Kjo ulje e shtyu Chen Songxi, një këshilltar politik kombëtar kinez, të propozonte uljen e moshës ligjore të martesës nga 22 në 18 vjeç.
Kjo është për shkak të një kombinimi të pritshmërive kulturore, sfidave ekonomike dhe efekteve afatgjata të politikës së “një fëmije”, e cila ka çuar në një çekuilibër gjinor, duke lënë miliona burra të luftojnë për të gjetur gra. Si rezultat, rrjetet e trafikimit të qenieve njerëzore ndërhynë për të mbushur boshllëkun, duke shfrytëzuar gratë nga vendet më të varfra dhe duke i detyruar ato të martohen. Kjo prirje alarmante nxjerr në pah anën e errët të zhvillimit social dhe ekonomik të Kinës dhe ngre shqetësime urgjente për të drejtat e njeriut.
Në kërkim të dëshpëruar për një nuse
Beqarët në Kinë janë bërë pjesë e të ashtuquajturës “epoka e meshkujve të vetmuar”. Ky është një term në internet që i referohet periudhës midis 2020 dhe 2050, kur rreth 30 deri në 50 milionë burra kinezë nuk do të jenë në gjendje të gjejnë një grua.
Kështu në vitet e fundit, shkalla e martesave në Kinë ka rënë ndjeshëm. Në vitin 2022, vendi regjistroi numrin më të ulët të martesave që kur qeveria filloi të gjurmonte të dhënat në vitin 1986, me disa faktorë që kontribuan në këtë rënie:
- Ndryshimi i qëndrimeve ndaj martesës: Brezat e rinj po i japin përparësi karrierës, lirisë personale dhe stabilitetit financiar mbi strukturat tradicionale të familjes. Gratë, në veçanti, e vonojnë martesën ose zgjedhin të mos martohen fare.
- Kostoja e lartë e martesës: Çmimet e banesave, shpenzimet e dasmës dhe pritshmëria tradicionale që burrat duhet të ofrojnë financiarisht dekurajojnë shumë nga martesa.
- Përveç kësaj, përdorimi i gjerë i teknologjisë së ultrazërit nga mesi i viteve 1980 e në vazhdim, i cili u ofronte prindërve mundësinë e ndërprerjes së shtatzënisë nëse fëmija i tyre ishte femër, ka sjellë një çekuilibër të madh gjinor. Si pasojë, në fillim të viteve 2000, raporti i gjinive në lindje në Kinë arriti në 121 djem për çdo 100 vajza.
- Pasiguria ekonomike: Rritja e ngadaltë ekonomike dhe rritja e papunësisë e bëjnë martesën dhe formimin e familjes më pak tërheqëse, veçanërisht tek të rinjtë urbanë.
Ndërsa normat e martesave bien, burrat beqarë – veçanërisht në zonat rurale – e kanë gjithnjë e më të vështirë të gjejnë nuse kineze, duke çuar në një rritje të kërkesës për gra të huaja.
Tregtia e nuseve
Sa më sipër ka nxitur një treg të zi për nuset e trafikuara nga vendet fqinje si Mianmari, Vietnami, Kamboxhia, Laosi dhe Koreja e Veriut. Familjet e dëshpëruara dhe organizatat kriminale shfrytëzojnë gratë nga familjet e varfra, duke i joshur në Kinë me premtime të rreme për punë, arsim ose një jetë më të mirë, vetëm për t’i detyruar të martohen.
Pasojat e trafikimit të nuseve janë të rënda, si për viktimat ashtu edhe për familjet e tyre në shtëpi. Shumë gra të trafikuara vuajnë nga dhuna në familje, abuzimi seksual dhe shtatzënia e detyruar. Të bllokuar në mjedise të panjohura pa sistem mbështetës, ata shpesh vuajnë në heshtje. Viktimat që arrijnë të arratisen ose të kthehen në vendet e tyre të origjinës shpesh përballen me stigmë dhe refuzim. Familjet mund të refuzojnë t’i pranojnë ato për shkak të turpit që lidhet me trafikimin e qenieve njerëzore dhe martesën e detyruar. Fëmijëve të lindur nga nuse emigrante në Kinë shpesh u mungon njohja ligjore, duke e bërë të vështirë për ta aksesin në arsim, kujdes shëndetësor dhe të drejtat themelore.
Si funksionojnë rrjetet e trafikimit të qenieve njerëzore
Human Rights Watch raporton se gratë dhe vajzat nga vendet fqinje mashtrohen në mënyrë rutinore nga ndërmjetësit që premtojnë punë të paguar mirë në Kinë, pasi aty ato janë në mëshirën e ndërmjetësve dhe shiten për 3,000 deri në 13,000 dollarë amerikanë për burrat kinezë. Por si funksionon saktësisht ky rrjet?
Rekrutimi: Trafikantët shpesh synojnë gra nga zonat e sfiduara ekonomikisht, duke përdorur mashtrimin ose rrëmbimin e drejtpërdrejtë për t’i sjellë ato në Kinë.
Shitja dhe martesa: Pas mbërritjes, këto gra u shiten burrave kinezë, ndonjëherë përmes platformave online ose ndërmjetësve që organizojnë transaksione për dhjetëra mijëra dollarë.
Kontrolli dhe shfrytëzimi: Shumë nuse të trafikuara privohen nga identiteti, mbahen nën vëzhgim dhe abuzohen nëse tentojnë të arratisen.
Mungesa e mbrojtjes ligjore: Shumë nuse të huaja nuk kanë status ligjor në Kinë, duke e bërë të vështirë për to të kërkojnë ndihmë ose të kthehen në shtëpi.
Shkalla e problemit është e vështirë të matet, por raportet nga grupet e të drejtave të njeriut dhe agjencitë e zbatimit të ligjit tregojnë se mijëra gra trafikohen në Kinë çdo vit. Autoritetet kineze paralajmërojnë vazhdimisht për mashtrime që përfshijnë nuse të blera nga jashtë. Në nëntor 2024, për shembull, dy individë u ndoqën penalisht për përfshirjen e tyre në një skemë të paligjshme karteli ndërkufitar. Burrat kinezë janë joshur në “udhëtime të muajit të mjaltit” tejet të shtrenjta jashtë vendit me premtimet për gra të huaja “të përballueshme”.
A ka zgjidhje?
Për të luftuar efektivisht trafikimin e nuseve, Kina dhe vendet fqinje të saj duhet të adoptojnë një qasje të shumëanshme. Nevojiten reforma sociale afatgjata për të korrigjuar çekuilibrin gjinor. Inkurajimi i barazisë gjinore, ndryshimi i normave kulturore dhe mbështetja e burrave dhe grave beqare në zgjedhjet alternative të jetës mund të ndihmojë në uljen e kërkesës për nuse të huaja.
Megjithatë, Kina duket se po merr një rrugë paksa të ndryshme, pasi ajo që ka më shumë rëndësi është puna efikase – sasia si dhe cilësia e fuqisë punëtore, përkatësisht burrave. Edhe pse ka përpjekje për të zbutur fenomenin, numri i madh i meshkujve që kanë mbetur është shkak për shqetësim të madh. Pyetja se me kë do të martohen burrat e mbetur të Kinës po bëhet një çështje urgjente për Pekinin, me përgjigjen e qeverisë që formëson të ardhmen e vendit për dekadat e ardhshme. /tesheshi.com/
