Ndërsa bota u mblodh në Paris me detyrën tmerruese të kalimit nga karburantet fosile në energjinë e rinovueshme, një vend i vogël në anën tjetër të Atlantikut po e bën këtë kalim të duket një punë kalamajsh, të thjeshtë dhe të përballueshëm.
Në më pak se 10 vjet, Uruguaji ka prerë gjurmët e karbonit pa mbështetje ekstra qeveritare apo kosto të larta konsumatore, sipas drejtorit të energjisë kombëtare, Ramón Méndez .
Në fakt, ai thotë se tashmë që energjia e rinovueshme furnizon 94,5 për qind të elektricitetit në vend, çmimet janë më të ulëta sesa në të kaluarën, krahasuar me inflacionin. Ka gjithashtu më pak ndërprerje të energjisë për shkak se miksimi i llojeve të ndryshme të furnizimit do të thotë më pak varësi nga thatësirat.
Por, kjo ishte një histori shumë e ndryshme 15 vjet më parë. Në atë kohë, nafta përbënte 27 për qind të importeve të Uruguajit dhe një gazjellës i ri do të niste për të marrë furnizime me gaz nga Argjentina.
Tashmë, artikulli më voluminoz në balancën e importeve të vendit janë turbinat e erës, që mbushin portet e Uruguajit ndërsa mbërrijnë për t’u instaluar.
Edhe energjia bio dhe ajo diellore janë rritur, që duke iu shtuar fuqisë së energjisë ujore, duan të thonë se energjia e rinovueshme tashmë llogaritet në 55 për qind të kapaciteteve energjetike të vendit, krahasuar me 12 për qind që është në shkallë globale.
Pavarësisht popullsisë së vogël prej 3.4 milionë banorësh, Uruguaj ka fituar një reputacion të konsiderueshëm botëror në vitet e fundit.
Vendi po njihet për progresin e tij në dekarbonizimin e ekonomisë së vet. Ka marrë vlerësime nga Banka Botërore dhe komisioni Ekonomik për Amerikën Latine dhe Karaibet, ndërsa Forumi Botëror e cilësoi Uruguajin si lider në energjinë e gjelbër.
Duke pasur pas vetes këto arritje, vendi shkoi në samitin e klimës në Paris me një nga propozimet më ambicioze, reduktim të 88 për qind të emetimit të karbonit në atmosferë deri në vitin 2017, krahasuar me mesataren e viteve 2009-2013.
Por, mos prisni në vazhdim të historisë, tregime për mrekulli teknologjike. Ky ndryshim ku energjia bërthamore është e përjashtuar, ka ardhur nga puna e dy dekadave. Suksesi ka mbërritur nga inkurajimi i vazhdueshëm i energjisë së rinovueshme, mbështetja për mjedisin dhe bashkëpunimi i fortë mes sektorit publik dhe atij privat.
Si rezultat investimet për energjinë, ku përfshihet edhe gazi i lëngshëm, në pesë vjetët e fundit janë rritur në 7 miliardë dollarë, ose 15 për qind e prodhimit të brendshëm bruto. Kjo është pesë herë më e lartë se mesatarja në Amerikën Latine.
“Kemi mësuar se energjia e rinovueshme është thjesht një biznes si gjithë të tjerët”, thonë autoritetet. Ndërtimi dhe kostoja e mirëmbajtjes është shumë e ulët, përsa kohë investitorët marrin një mjedis të sigurtë dhe atraktiv.
Rezultatet janë të dukshme, në një shembull ku në 200 milje mund të shohësh tre uzina agroindustriale që punojnë me karburant bio dhe tre uzina të energjisë së erës.
Kombe të vegjël, gjigandë të energjisë së rinovueshme
Kosta Rika mban rekordin e 94 ditëve pa ndërprerje kur nuk përdori energji fosile për furnizim me energji elektrike, falë një rrjeti miks prej rreth 78 për qind energji ujore, 12 energji termale dhe 10 për qind nga era.
Islanda ka avantazhin e një kombi vullkanik, që i ka lejuar të përdorë nxehtësinë e ujërave si burim të 85 për qind të energjisë për ngrohje dhe me ndihmën e energjisë ujore, 100 për qind të energjisë elektrike.
Paraguaji ka një digë gjigande të prodhimit të energjisë që furnizon 90 për qind të elektricitetit të vendit.
Lesoto e merr 100 për qind të elektricitetit nga një kaskadë digash që prodhojnë aq energji sa vendi eksporton në Afrikën e Jugut.
Burimet e bollshme ujore në Bhutan e bëjnë atë të gjenerojë energji plus, që përbën 40 për qind të fitimeve të eksportit. Problemi është varësia prej këtij sistemi, që në moment thatësirash bën që Bhutani të importojnë energji nga India.
Përgatiti: Juli Prifti- /tesheshi.com/
