Modeli suedez për të luftuar pandeminë e koronavirusit është i ndryshëm nga të gjithë në Evropë dhe në botë; vendi ka shmangur karantinën e plotë, dhe numri i të infektuarve aktualisht është i menaxhueshëm.
Një nga këshilltarët kryesorë ekspertë të qeverisë suedeze dhe njëkohësisht një nga epidemiologët më të spikatur evropian, prof. dr. Johan Giesecke, tërhoqi vëmendjen e publikut duke pohuar se COVID-19 është një sëmundje e butë e ngjashme me gripin, dhe se niveli i vdekjes përfundimisht do të jetë rreth 0.1 përqind. Sipastij, rezultatet do të jenë të ngjashme për të gjitha vendet.
Ndërsa, siç tha, një muaj më parë e kishin cilësuar të çmendur, duke e akuzuar atë për vrasjen e të moshuarve, tashmë e kanë thirrur jashtë gjatë dhjetë ditëve të fundit sepse janë të interesuar për modelin suedez.
“Kemi disa karantina, jeta nuk po funksionon normalisht, por nuk është çështje e urdhrit të qeverisë. Ne u kemi sqaruar njerëzve se çfarë është sëmundja, si duhet ta mbrojnë veten dhe ata e respektojnë atë. Njerëzit nuk janë budallenj, as në Suedi e as askund. Nëse u thoni atyre se çfarë është e mirë për ta, nëse ua shpjegoni, ata do t’ju dëgjojnë,” thotë Johan Giesecke.
Shumica e restoranteve të Stokholmit janë të mbyllura, por jo sepse qeveria e ka thënë kështu, porse pronarët kanë vendosur të mbyllin objektet e tyre sepse nuk kanë klientë.
“Njerëzit janë në shtëpitë e tyre. Nëse shkoni në qendër të Stokholmit të shtunën natën rreth orës nëntë, nuk do të takoni shumë njerëz sepse ata janë kryesisht në shtëpi, ata nuk shkojnë tek gjyshërit me fëmijët e vegjël … Nëse u shpjegoni atyre se çfarë është e gabuar, ata do ta kuptojnë. Ju nuk keni nevojë për polici në rrugë. Ju nuk keni nevojë për ligje ose masa të rrepta. Njerëzit nuk janë budallenj,” përsërit Giesecke.
Kopshte dhe shkolla fillore të hapura
Në Suedi, “mini-bllokimi” i mandatuar nga qeveria është në fuqi, një pasojë e rekomandimeve epidemiologjike si distanca sociale dhe higjiena e rritur që njerëzit e kanë respektuar vazhdimisht. Kopshtet e fëmijëve dhe shkollat fillore nuk janë të mbyllura.
Gjimnazet dhe kolegjet janë të mbyllura dhe studentët dëgjojnë orët në internet.
“Ne mbyllëm shkollat e mesme dhe kolegjet sepse studentët janë mjaft të pjekur për të kuptuar se çfarë mund dhe nuk mund të bëjnë. Me fëmijët më të vegjël, është shumë më e vështirë. Dhe një gjë tjetër: fëmijët nën moshën 10 vjeç kanë nevojë që dikush të kujdeset për ta. Nëse i mbyllni gjithçka, kush do t’i mbajë? Me shumë mundësi një nënë. Por nëse ajo punon në një spital, ju do të humbni sa gjysma e stafit mjekësor,” thotë Giesecke.
Sipas mendimit të tij, receta suedeze është e zbatueshme kudo dhe sjellja e disiplinuar e suedezëve ka pak lidhje me specifikat kulturore të këtij vendi. Të njëjtat rezultate, ai është i bindur, do të kishin qenë në Angli, Spanjë e gjetkë, nëse ato vende do të kishin zbatuar të njëjtin model. Fakti që mund të ketë pak më shumë dhimbje koke nuk është një arsye për dështim.
Frika e paracaktuar nga koronavirusi
Giesecke mendon se frika nga koronavirusi është ekstensionuar. Fakti është, thotë ai, që vret shumë, por fakti është se shumë pak njerëz do të sëmuren aq shumë. Shumica do të zhvillojnë simptoma të buta të sëmundjes ose mund të mos kenë fare.
“Shumë më shumë njerëz në Evropë janë të infektuar me koronavirus nga sa dimë. Vlerësimi im është se rreth 500,000 njerëz u infektuan në Suedi, që është rreth pesë përqind e popullsisë”, tha epidemiologu suedez.
I pyetur se si u përballën me më shumë se 2,000 vdekje ndërkohë që mund të shpëtonin qindra jetë me një karantinë të plotë, ai përgjigjet: “Ndoshta. Por në Suedi, kemi më pak vdekje sesa Mbretëria e Bashkuar, Spanja, Belgjika dhe këto vende kanë karantina të forta,” kujton Giesecke.
Imuniteti i tufës para valës së dytë
Vala e dytë e epidemisë në Suedi nuk pritet aspak.
“Ne presim që deri në vjeshtë të kemi imunitetin e një pjese të madhe të popullatës dhe nuk do të kemi më rritje të numrit të pacientëve. Ne presim të kemi një virus gjatë verës, por nuk do të kemi një valë tjetër në vjeshtë. Do të kemi imunitet kolektiv deri në shtator,” tregohet i bindur ai.
“Ne jemi një vend demokratik. Njerëzit kanë të drejtë në mendimet e tyre. Unë mendoj se po bëjmë një gjë të mirë, të gjithë nuk biem dakord për këtë, por është normale,” komenton Giesecke, i cili thotë se shumica e kolegëve të tij jashtë Suedisë ndajnë mendimin e tij.
Me pretendimin se modeli suedez është i pandjeshëm dhe joetik, sepse në një farë mënyre sakrifikohet pjesa më e prekshme e popullsisë, Giesecke nuk pajtohet fare.
“Njerëzit do të vdesin edhe për arsye të tjera. Problemi i madh, megjithatë, është se asnjë vend nuk është përgatitur mirë për të mbrojtur të moshuarit”, shtoi ai.
Demonstrimi i fuqisë së politikanëve
I pyetur se si ka ndodhur që vetëm një vend në Evropë ka zgjedhur një rrugë të ndryshme që, të paktën sipas asaj çfarë duket tani ka rezultuar relativisht e suksesshme, ai tha se arsyeja ishte sepse politikanët gjetkë zgjodhën të tregojnë forcë. Ai përmend Azinë si shembullin më të keq, ku edhe tanket dilnin në rrugë për të dezinfektim.
“Të pastrosh rrugët me klor? Virusi vdes në rrugë në dy sekonda. Nëse teshtini dhe ai bie në tokë, ai ka shkuar në një minutë. Pra, është plotësisht e padobishme, shërben vetëm për të treguar forcë. Autoritetet atje donin t’u tregonin njerëzve që po bënin diçka, për të treguar forcën e tyre. Mesazhi ishte – ne jemi qeveria, do të kujdesemi për ju,” thotë ai. /tesheshi.com/
