Donald Tramp, kandidati republikan për President të SHBA, ka shkaktuar zemërim në të dy anët e Atlantikut me deklaratën e tij, “se nën udhëheqjen e tij, SHBA-të nuk do t’i vijnë menjëherë në ndihmë aleatit të NATO-s, në rast të ndonjë sulmi”.
Në pyetjen nëse Amerika do të duhej t’i dalë në ndihmë NATO-s në rast të ndonjë sulmi nga ana e Rusisë, Trump gjatë një interviste për New York Times ka thënë: “Nëse ata i përmbushin detyrimet ndaj nesh, atëherë përgjigja është po”.
Shumë analistë e përshkruajnë fushatën e Trampit si gërshetim i trendeve globale populiste, të cilat përfshijnë kundërshtimin e tregtisë së lirë, emigracionit dhe organizatave multilaterale siç janë BE dhe NATO.
Udhëheqësi republikan i shumicës në senat, Mitch McConnell ka thënë për CNN, se “pajtohem plotësisht” me deklaratat e Trampit në lidhje me NATO-n, por ai theksoi se “NATO është aleanca më e rëndësishme ushtarake në historinë botërore, andaj dëshiron t’i sigurojë aleatët e NATO-s se SHBA-të do të mbrojnë cilindo aleat në rast të ndonjë sulmi”.
Admirali në pension dhe ish-zyrtar i NATO-s, James Stavridis, i ka quajtur deklaratat e Trampit destabilizuese dhe ka thënë se ato krijojnë “një pasiguri të thellë në zemrat e aleatëve dhe trimërojnë presidentin rus Vladimir Putin”.
“Unë nuk mendoj se NATO bie në të njëjtën kategori me BE-në”, ka thënë ish ambasadori amerikan në NATO, Kurt Volker.
Rezultatet e anketimeve të këtij viti tregojnë se 53% e amerikanëve kanë mendim pozitiv për çfarëdo aleance në të cilën është përfshirë SHBA, ndërkaq 77% të të anketuarve mendojnë se është mirë që ekziston aleanca e NATO-s me në krye SHBA-të.
Rreth BE-së, amerikanët kanë mendim dukshëm më negativ, ndonëse edhe kundërshtarët më të mëdhenj të BE-së siç është politikani britanik, Nigel Farage kanë deklaruar se edhe pas Brexit-it, Britania e Madhe do të vazhdojë të mbetet shtyllë kryesore e NATO-s.
Deklaratat e Trampit kanë brengosur më së tepërmi shtetet të cilat frikësohen prej ndonjë agresioni eventual rus, siç janë Estonia, Latvia, Lituania dhe Polonia.
Shpenzimet e aleatëve të NATO-s janë rritur përnjëherë gjatë këtij viti, por vendet anëtare i kanë përmbushur obligimet e tyre, kështuqë me gjasë Kurt Volker ka të drejtë, kur beson se deklaratat e pazakonta të Trampit në lidhje me mbijetesën e NATO-s, megjithatë janë pjesë e fushatës parazgjedhore, në të cilat flitet për atë që njerëzit dëshirojnë të dëgjojnë.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg ka deklaruar në Uashington, gjatë muajit prill se për shpërbërjen e aleancës së NATO-s po flitet për dekada të tëra, dhe NATO ende po mbijeton.
Në pyetjen se a ka gjasa që NATO të përjashtojë Turqinë pas arrestimeve të zyrtarëve ushtarak, gjyqtarëve dhe intelektualëve nga ana e qeverisë së presidentit Erdogan, që pasuan pas një përpjekje të dështuar për grusht-shtet, Kurt Volker tha se gjasat janë të vogla për një gjë të tillë.
Arsye për këtë është rëndësia e madhe që ka Turqia për aleancën e NATO-s në luftën kundër ISIS, pranimin e refugjatëve dhe kontrollin e manovrave ruse në detin strategjik, atë të Zi. /tesheshi.com/
