“Eshtë koha të bëhemi nëna”, është mesazhi që qindra gra portugeze morën në celularët e tyre muajin e kaluar.
Një mesazh i dërguar nga një spital privat në Lisbonë për të tërhequr klientë femra ka shkaktuar një valë kritikash në mediat sociale, me disa gra që thonë se tani është koha më e keqe për amësinë duke pasur parasysh që jemi në mes të një pandemie dhe recesioni.
Sipas një raporti të Reuters, provat sugjerojnë se COVID-i po dekurajon prindërimin e mundshëm në pjesën më të madhe të Evropës, veçanërisht në vendet e jugut, nga Italia në Greqi, ku normat e lindjeve tashmë po bien ndjeshëm.
Në vitin 2000, në Portugali lindën 120,000 fëmijë. Ndërsa vitin e kaluar lindën 86,600, që është 39 përqind më pak. Rënia është më e fortë pas recesioneve të thella siç është ajo aktuale e shkaktuar nga pandemia koronare.
Përveç sfidave emocionale që sjell për çiftet që duan fëmijë, do të ketë sfida afatgjata ekonomike për vendet që mund të duhen vite për të dalë nga kriza.
Më pak lindje do të thotë më pak punëtorë të rinj dhe më shumë të moshuar. Kjo në fund do të ketë një ndikim negativ në PBB-në dhe ngarkon skemat publike të pensioneve dhe shtetin e mirëqenies, duke thelluar hendekun midis veriut të pasur dhe jugut të varfër të Evropës.
“Ju shihni histori në media dhe gjetkë në lidhje me njerëz që përpiqen të përdorin burgimin për të bërë fëmijë, por kjo nuk është sjellje racionale”, tha Vanessa Cunha, një eksperte e çështjeve të lindjes, gjinisë dhe familjes në Institutin e Shkencave Sociale të Universitetit të Lisbonës.
“Pandemia do të ketë një ndikim të madh negativ.”
Irene Pontarelli, një psikoterapiste 35-vjeçare, planifikoi të bënte fëmijën e saj të parë këtë vit pas shtatë vitesh martesë.
Pas dy vitesh pune në qytetin verior italian të Ferrarit 550 kilometra larg burrit të saj Tony, ajo më në fund gjeti një punë në qytetin e saj të lindjes Isernia, në jug të vendit dhe momenti i përsosur duket se kishte mbërritur për të krijuar një familje.
Pastaj ia behu pandemia. Tony nuk mund ta shihte fare nga marsi në korrik për shkak të mbylljes, dhe tani thotë se ajo është nën shumë stres për të pasur një fëmijë.
“Spitalet tona janë afër shembjes, veçanërisht në jug. Unë nuk mund ta shoh veten në maternitet e vetme, në një sistem të kujdesit shëndetësor që nuk po funksionon si duhet. Nuk duket si koha e duhur për të sjellë një fëmijë në jetë,” tha ajo.
Maria Vicario, presidente e Shoqatës Kombëtare Italiane të Mamive, tha se ajo pret që kriza të ndikojë në numrin e lindjeve vitin e ardhshëm.
“Gratë në Itali bëjnë fëmijë kur ndihen të sigurta kur bëhet fjalë për vendin e punës, ekonominë dhe shëndetin. Pandemia i prishi të gjitha këto”, tha ajo.
Rajoni i Lazios përreth Romës ka regjistruar deri tre herë rritjes të numrit të fataliteteve gjatë lindjes, kjo sepse gratë shtatzëna kanë frikë të shkojnë në spitale për kontroll, vuri në dukje ajo.
Në skajin tjetër të kontinentit, në Suedi, një shtet efikas me standart mirëqenieje, Eva Nordlund, presidente e Shoqatës Suedeze të Mamive, tha se e kundërta duket se po ndodh me ta. “Ka qendra për gratë shtatzëna që kanë probleme me regjistrimin për shkak të numrit të madh të grave të reja shtatzëna,” tha ajo.
Në Gjermani, ekonomia më e madhe e Evropës, shkalla e lindshmërisë para pandemisë ishte rreth mesatares evropiane prej 1.5 fëmijëve për grua.
Franca, Suedia dhe Danimarka janë liderë në BE me nivele të lindshmërisë më të larta se 1.7. Në skajin tjetër janë Italia dhe Spanja me një normë më pak se 1.3.
Një sondazh i kryer në pesë vendet më të mëdha evropiane gjatë valës së parë të pandemisë në mars dhe prill, zbuloi se mbi dy të tretat e njerëzve nën moshën 34 vjeç planifikuan të heqin dorë ose të vonojnë prindërimin për shkak të pandemisë.
Dhe më shumë në Itali dhe Spanjë sesa në Britani, Francë dhe Gjermani, sipas hulumtimit të kryer nga Universiteti Katolik i Milanos.
Rui Pires, një sociolog në Institutin e Shkencave Sociale në Universitetin e Lisbonës, tha se faktorët kryesorë pas rënies së nivelit të lindjeve janë pabarazia gjinore dhe mungesa e mbështetjes së shtetit për rritjen e një fëmije. Në të dy zonat, Evropa jugore mbetet prapa veriut, tha ai, duke shtuar se “pabarazitë janë bërë më të dukshme për shkak të pandemisë”.
Italia dhe Spanja vazhdojnë të ndiejnë efektet e recesionit me fund të dyfishtë të shkaktuar nga kriza financiare dhe e borxhit në vitet 2008-2012.
Ashtu si në Portugali dhe Greqi, më të goditurit nga recesioni ishin të rinjtë. Mijëra kanë emigruar jashtë vendit, edhe ata që nuk kanë luftuar me paga të ulëta, papunësi të lartë dhe mungesë të kujdesit për fëmijët.
“Italia po vdes në mënyrë demografike,” paralajmëroi Alessandro Rosina, një profesor i demografisë në Universitetin Katolik.
“Situata ishte tashmë e dëshpëruar, por tani pandemia po kërcënon të fshijë edhe thërrimet më të vogla të shpresës për shpëtim,” tha ai.
Numri i lindjeve në Itali ka rënë vazhdimisht nga më shumë se 800,000 në vit gjysmë shekulli më parë në 420,000 vitin e kaluar, më e pakta që nga bashkimi i vendit në 1861.
Gian Carlo Blangiardo, drejtori i agjencisë kombëtare të statistikave ISTAT, i tha parlamentit javën e kaluar se pandemia dhe vështirësitë shoqëruese ekonomike do të përshpejtonin trendin, duke parashikuar 408,000 lindje këtë vit dhe vetëm 393,000 në 2021.
Ai tha se numri i lindjeve këtë vit mund të bjerë nën 400,000 për shkak të një “rënie të ndjeshme në dhjetor”, nëntë muaj pas futjes së karantinës në mars.
Në Spanjë, e cila ka nivelin e dytë më të ulët të lindshmërisë në Evropë pas Maltës, numri i lindjeve ra me shpejtësi edhe para koronavirusit. Nga viti 2014 në 2019, niveli i lindshmërisë ra 16 përqind.
“Ne mund të vëmë bast me siguri se do të ketë më pak lindje vitin e ardhshëm, ndoshta një rënie më të fortë sesa pa COVID-19 dhe prirja ka të ngjarë të mbetet dhe në vitet që vijnë”, tha Alejandro Macarron, një demograf në Universitetin CEU të Madridit. /tesheshi.com/
