Nga Blendi Gashi
Nga paslufta drejtësia kosovare nuk ka pasur guximin të merret me rastet korruptive të nivelit të lartë duke u mburrur vetëm me trajtimin e disa lëndëve të nivelit të mesëm apo të ulët, ku shumica prej tyre janë mbyllur me një dënim me gjobë, janë liruar të pafajshëm, ose dënuar me kusht.
Për kundër kësaj gjyqtarët e krimeve të rënda fare nuk e kanë pasur problem të shprehin pakënaqësinë e tyre për pagat duke e vlerësuar si të padenjë pagën prej 980 euro.
Dhe qeveria në largim “Mustafa” së fundmi ka marrë vendim që të ndahen nga 300 euro shtesë, për 85 gjyqtarë, të cilët merren me krime të rënda.
Ministri në largim i Financave, Avdullah Hoti, tha se kjo po bëhet me qëllim të rritjes së efikasitetit në punë, sa i përket luftimit të krimit të organizuar.
“Këshilli Gjyqësor ka bërë kërkesë që të gjithë gjyqtarëve të krimeve të rënda në Kosovë, t’iu ndahet një shtesë prej 300 eurosh në formë lineare si mekanizëm shtesë për t’i nxitur ata të rrisin efikasitetin në punë, në luftimin e krimit të organizuar. Kërkesa për mjete është për 321 mijë e 800 euro, për 85 gjyqtarë në departamentet e krimeve të rënda në Gjykatën Supreme, në Gjykatën e Apelit dhe në të gjitha Gjykatat Themelore nëpër Kosovë”, tha ai.
Këtë vendim e ka mirëpritur ministrja e Drejtësisë në largim, Dhurata Hoxha, e cila tha se kjo do të rrisë efikasitetin e punës së gjyqtarëve.
Ja ç’thonë njohësit e drejtësisë…
Por njohësit e sistemit të drejtësisë e shonin anti-ligjor vendimin e qeverisë duke thënë se kërkesa për buxhet shtesë për gjyqtarët duhet drejtuar tek Kuvendi.
Isuf Zejna nga organizata “Demokraci Plus” thotë duhet të përkrahen kërkesat e Këshillit Prokurorial e jo të gjyqtarëve të caktuar me bonusa sepse nuk ka ndonjë efekt.
“Çdo veprim i cili nxit luftimin më efikas të krimeve të rënda është për tu përshëndetur. Megjithatë, ndarja e buxhetit për gjyqësorin nuk duhet të bëhet përmes shtesave ad-hoc nga qeveria, por nga kërkesat e Këshillit Gjyqësor dhe Prokurorial në Kuvendin e Kosovës”, thotë Zejna për tesheshi.com.
Ehat Miftaraj nga Instituti i Kosovës për drejtësi e quant ë kundërligjshëm vendimin e qeverisë pasi thotë bie në kundërshtim me frymën e ligjit për Këshillin Gjyqësorë të Kosovës, i cili ligj është ndryshuar ndryshuar dhe plotësuar nga Kuvendi i Kosovës në korrik 2015.
Sipas tij ky ligj me qëllim të ruajtjes së pavarësisë së gjyqësorit të garantuar me Kushtetutë, ka paraparë që kërkesa për buxhet nga KGJK të drejtohet drejtpërdrejtë në Kuvend, duke tejkaluar qeverinë.
“Vendimi i qeverisë në rastin konkret tejkalon Kuvendin e Kosovës, duke marr kompetenca dhe përgjegjësi që me ligj i takojnë legjislativit, në rastin konkret Kuvendit. Kompensimi dhe stimulimi i gjykatësve dhe prokurorëve, assesi nuk guxon të varet prej pushtetit ekzekutiv në formë të vendimeve ad hoc. Kjo formë krijon drejtpërdrejtë ndërhyrje politike, pasiguri juridike për pagat e gjykatësve dhe prokurorëve, ndikim dhe cenim të pavarësisë së tyre në ushtrimin e pavarur, të paanshëm dhe në mënyrë profesionale të funksionit të tyre të shenjtë”, thotë Miftaraj për tesheshi.com.
Ai shton se për këtë shqetësim IKD, ka reaguar publikisht vazhdimisht, dhe se është vërtetuar edhe me praktikën e shtesave të Prokurorisë Speciale, të cilat pushteti ekzekutiv i aprovon dhe refuzon, sipas vullnetit të tij.
“Pagat dhe kompensimi i gjykatësve dhe prokurorëve janë kategori ligjore dhe për të njëjtat nuk mund të krijohen praktika të kundërligjshme nga pushteti ekzekutiv, ku rritja e të ardhurave të gjykatësve dhe prokurorëve, bazohet në vullnetin e ekzekutivit, përmes vendimeve ad hoc. Në fund vendimi i qeverisë për kompenzimin e gjykatësve me 300 euro shtesë më arsyetim për të ngritur efikasitetin në luftimin e krimeve të rënda, cenon rëndë integritetin dhe imazhin e sistemit gjyqësor, pasi ky arsyetim mund edhe të interpretohet se gjykatësit do të jenë efikas për shkak të 300 eurove të ndara nga qeveria, dhe jo për shkak të përgjegjësive dhe kompetencave që Kushtetuta dhe ligji u përcakton”, thotë Miftaraj.
Sipas tij qeveria por edhe pushteti prokurorial dhe gjyqësor përmes kësaj mënyre të kompenzimit dëshmojnë së me një kompenzim minimal mund të bëhen pazare më pavarësinë dhe paanshmërinë që Kushtetuta dhe ligji ua garanton./tesheshi.com/