IKEA ka njoftuar se synon të kontribuojë me gjashtë milionë euro për kompensimin financiar të ish të burgosurve në burgjet e Gjermanisë Lindore, të cilët morën pjesë në punë të detyruar për interesin e kompanive perëndimore.
Siç raporton Deutsche Welle, kompania suedeze në këtë mënyrë do të përmbushë një premtim që e kishte bërë në vitin 2012, Sipas saj, në sistemin e punës së detyruar janë përfshirë edhe kompanitë gjermane perëndimore.
Lavdërim për qëndrimin e kompanisë
Fakti që IKEA po udhëheq këtë përpjekje është me rëndësi historike, siç tha për DË përfaqësuesja e Bundestagut për mbështetjen e viktimave të ish-Gjermanisë Lindore, Evelyn Zupke, duke shtuar se në këtë mënyrë kompania po merr përgjegjësinë. “Kjo na tregon edhe në një mënyrë karakteristike se si mund të ndihmojmë edhe sot njerëzit që vuajtën nën diktaturë”.
Programi i mbështetjes financiare pritet të ratifikohet nga Bundestagu deri në fund të vitit. Deri tani programe të tilla ekzistonin vetëm në shtetet e Gjermanisë Lindore dhe vetëm viktimat e diktaturës me vendbanim në territorin e ish-RDGJ-së kishin pretendime për dëmshpërblim. Kështu që ata që jetojnë sot në pjesën perëndimore mbetën duarbosh.
Paratë, të mjaftueshme për të kompensuar 2000 viktima
Sipas Zupke, paratë e IKEA-s janë të mjaftueshme për të mbështetur financiarisht rreth 2000 viktima. Komisioneri tani shpreson më shumë se kurrë që kompanitë e tjera gjermane do të vendosin të kontribuojnë në këtë fond special: “Në veçanti uroj që kompanitë si Aldi dhe Otto (të cilat gjithashtu përfituan nga puna e detyruar në RDGJ) të merren më në fund me këtë çështje në mënyrë efektive”.
Megjithatë, as këto dhe as kompani të tjera nuk kanë qenë të gatshme të kompensojnë viktimat e punës së detyruar.
Cilat kompani përfituan?
Prillin e kaluar, Universiteti Humboldt i Berlinit publikoi një studim me raste të shumta të viktimave të punës së detyruar.
Sipas të dhënave të studimit, të burgosurit e përfshirë në punën e detyruar ndër të tjera prodhonin geta femrash të shitura në dyqanet Aldi, kamera për Quelle dhe Otto, kaseta për kompaninë Magna. Dhe në këtë mënyrë regjimi komunist i RDGJ mblidhte valutën që i nevojitej urgjentisht nga kapitalistët jashtë vendit.
Sistemi i punës së detyruar në burgjet e Gjermanisë Lindore ekzistonte për dekada. Sipas një studimi, nga vitet 1950 deri në fund të RDGJ, 15,000 deri në 30,000 të burgosur detyroheshin të punonin aty ku qytetarët perëndimor nuk preferonin të punonin për shkak të kushteve të këqija të punës.
Ata që rezistuan u izoluan
Të burgosurit që rezistonin rrezikoheshin nga ndëshkimi çnjerëzor: “Moszbatimi në mënyrë të pashmangshme çoi në masa disiplinore që varionin nga heqja e privilegjeve, si aftësia e të burgosurit për të marrë pako dhe për të pritur vizitorë, deri në dënimin e izolimit të plotë me pak ushqim”, thuhet në studim.
IKEA arriti në shumën që do të kontribuojë për mbështetjen e viktimave bazuar në të dhënat e hetimit por edhe në bazë të vlerësimeve të veta. Por kompanitë e tjera preferojnë t’u qëndrojnë fjalëve të tyre. “Ne dënojmë dhe dënojmë punën e detyruar të të burgosurve politikë dhe të burgosurve për të prodhuar mallra, një praktikë me sa duket e zakonshme në ish-RDGJ,” komentoi një zëdhënës i Aldi-t pas publikimit të studimit.
Por Aldi nuk ka në plan të ndjekë shembullin e IKEA-s. “Për shkak të distancës së gjatë kohore, ne nuk jemi në gjendje të shqyrtojmë detajet përkatëse dhe të përcaktojmë se çfarë na duhet për të arritur një dëmshpërblim”, sqaron kompania Aldi.
Prandaj, IKEA do të mbetet e vetmja kompani që kontribuon në program për momentin.
Dëshira e një viktime të punës së detyruar
Vendimi i IKEA-s është rezultat i bisedimeve shumëvjeçare midis kompanisë suedeze, Evelyn Tschupke dhe Unionit për Viktimat e Diktaturës Komuniste.
Dieter Dombrowski, president i sindikatës, ishte vetë viktimë e punës së detyruar në një burg të RDGJ-së në vitet 1970. Sot Dombroëski dëshiron vetëm një gjë: “Që pas IKEA-s edhe kompani të tjera të ndjekin shembullin e saj”. /tesheshi.com/
