Në një botë të komunikimeve dixhitale pa shprehje të fytyrës dhe gjuhë trupore, emoticon-at dhe emoji-t janë po aq të rëndësishëm sa shenjat e pikësimit.
Ne i përdorim ato natyrshëm për të theksuar tonin dhe emocionet tona.
Pas dy vitesh distancim social për shkak të pandemisë, ato janë bërë thuajse të pashmangshme.
Por ata që erdhën për herë të parë me idenë e ironisë dixhitale me siguri as që mund ta imagjinonin se sa do të ngrihej ikona.
Gjithçka filloi në një universitet amerikan 40 vjet më parë kur u shpikën emoticon-ët – shenja standarde të pikësimit që u grupuan së bashku për të nënkuptuar shprehjet e fytyrës, kryesisht një buzëqeshje.
Emoji-të moderne, përsëri, mbulojnë të gjitha aspektet e jetës, nga grimasat tek gjestet e duarve, nga objektet e ndryshme e deri te moti.
“Ata theksojnë se si të kuptohet një deklaratë,” tha gjuhëtarja Erika Linz nga Universiteti i Bonit, e cila hulumton gjuhën dhe komunikimet në mediat dixhitale.
Në komunikimin ballë për ballë, shprehjet e fytyrës, gjestet dhe toni i folësit janë të rëndësishme për të kuptuar atë që ai dëshiron të theksojë, për shembull ironinë.
Kur u prezantua emoticon-i parë në Universitetin e tij të Pitsburgut në vitin 1982, eksperti amerikan i kompjuterave Scott E. Fahlman shpresonte se kjo do të parandalonte keqkuptimet në komunikimin dixhital, i cili në atë kohë ndodhte nëpërmjet sistemit BBS të shkollës, ose tabelës elektronike të buletinit.
Në atë kohë, sistemi përdorej kryesisht nga persona të prirur ndaj sarkazmës, tha Fahlman për gazetën gjermane Frankfurter Rundschau në fillim të këtij viti.
Por shumë njerëz e patën të vështirë të kuptonin sarkazmën dhe u përgjigjën seriozisht, kështu që pasuan “luftëra fjalësh” të vërteta, tha ai.
Njerëzit më pas filluan të diskutojnë për etiketimin e shakave të tyre si të tilla, por edhe kjo nuk u mor seriozisht në fillim.
Por në shtator 1982, Fahlman njoftoi një sugjerim që do të kishte implikime të gjera që ai vështirë se mund t’i parashikonte – një kombinim i një dy pika, një shenjë minus dhe një kllapa.
Kështu lindi “buzëqeshja”, që supozohej se do të thoshte se përdoruesi po bën shaka ose po flet me qëllime të mira.
Më vonë ai tha se e kishte menduar atë si një argëtim të përkohshëm për përdoruesit e tjerë, por shpejt u kap dhe filloi të përhapet jashtë universitetit, i nxitur nga përhapja e internetit.
Epoka e artë e Emoji
Sot, emoji-t jo vetëm që përdoren për të treguar se si duhet kuptuar një deklaratë, por gjithnjë e më shumë po zëvendësojnë shenjat e pikësimit, tha Linz.
Kur një ikonë përdoret në vend të një pikë në fund të një fjalie, për shembull, kuptimi i saj bëhet “shprehës”, tha gjuhëtarja.
Emoji-t gjithashtu ndihmojnë për ta bërë komunikimin më ekonomik. Kështu, një “gishti i madh i ngritur” është një mesazh i shpejtë që bashkëbiseduesi është dakord.
Nga ana tjetër, mungesa e emoji-ve në një mesazh gjithashtu ka kuptim dhe shpesh përdoret për të përcjellë një ton më serioz.
Shumë njerëz kanë zhvilluar një ndjenjë se kur duhet të përdorin emoji dhe kur t’i lënë jashtë, tha Linz.
Megjithatë, ajo beson se në afat të gjatë, ikonat do të përdoren gjithnjë e më shumë në komunikimin formal.
“Triumfi i emoji-ve është i pandalshëm”, tha ajo.
Megjithatë, kjo nuk do ta eliminojë kurrë plotësisht rrezikun e keqkuptimit, thanë shkencëtarët, sepse edhe kuptimi i emoji-ve ndonjëherë mund të jetë i paqartë dhe njerëzit priren t’i përdorin ato në kontekste të ndryshme me kuptime të ndryshme në mendje.
Nga ky këndvështrim, ndoshta ishte thjeshtësia e idesë origjinale të Fahlman-it që e ndihmoi atë të zhvillohej ashtu siç ndodhi. /tesheshi.com/