Nga Blendi Gashi
Organet e drejtësisë, prokuroritë dhe gjykatat, por jo vetëm janë institucionet më të kritikuara në vend.
Si vendorët ashtu edhe ndërkombëtarët pranojnë se Kosova ka një rrugë të gjatë për të bërë në pastrimin e sistemit të drejtësisë, por edhe në sisteme të tjera.
Por, duke parë se drejtësia është në fund të pusit, e që në fakt konsiderohet si themel i një shteti, me të drejtë mund të konkludohet se urgjentisht duhet të bëhet pastrimi i saj.
Arsyeja është se në gjykatat, prokuroritë, policia, në mesin e tyre kanë njerëz që i kanë shërbyer regjimit serb me devotshmëri, madje duke vënë në rrezik edhe jetën e shqiptarëve të cilët kanë shfaqur hapur ndjenjat kombëtare dhe atdhedashurie.
Çështjen e pastrimit të drejtësisë së fundi e ngriti deputeti opozitar, njëherit kryetari i partisë NISMA për Kosovën Fatmir Limaj i cili në seancën për grupin “Drenica”, dha një propozim se sit ë ndodh një gjë e tillë.
Ai ka thënë se duhet të mblidhen që të gjithë dhe të vendosin që gjyqtarët dhe prokurorët që kanë punuar prej vitit 1992 deri në vitin 1999 më mos të lejohen ta bëjnë këtë.
Propozimi i dhënë nga Limaj përkrahet nga njohës të fushës së drejtësisë të cilët thonë se është e domosdoshme që të largohen nga puna gjyqtarët e prokurorët që kanë punuar në kohën e regjimit të Millosheviqit.
“Nevojitet një filtrim urgjent i gjykatësve dhe prokurorëve”
Ehat Miftaraj, nga Instituti i Kosovës për Drejtësi thotë se bazuar në monitorimin e vazhdueshëm të sistemit të drejtësisë organizata që punon ai, ka trajtuar fenomene të ndryshme që ndërlidhen me integritetin dhe brishtësinë e funksionimit të tij.
Miftaraj thotë se hulumtimet dhe analizat e publikuara deri më tash nga IKD nxjerrin një përfundim që duhet të bëhet një rishikim i sektorit të sistemit të drejtësisë, rishikimin i drejtësisë penale dhe të shihet urgjentisht mundësia që të bëhet një proces i verifikimit dhe ri-vlerësimit të gjykatësve dhe prokurorëve.
“Është e patolerueshme që të kemi besimin më të ulët në sistemin e drejtësisë dhe të vazhdojmë të pranojmë këtë fakt, duke lejuar që këta individ të ndajnë drejtësi. Drejtësia legjitimohet përmes besimit të qytetarëve dhe ky besim është tmerrëzisht i ulët, prandaj ka nevojë për një filtrim të gjykatësve dhe prokurorëve dhe atë urgjentisht”, thotë Miftaraj, për tesheshi.com.
“Ideja e Limajt e qëlluar”
Riza Smaka, drejtues i departmentit për drejtësi në AAK, njëherit profesor i së drejtës thotë se ideja e shprehur nga deputeti Limaj, është e qëlluar.
Smaka tregon se qysh në vitin 2000 kur ai mbante pozitën e udhëheqësit të Këshillit të Drejtësise së Kosovës është miratuar qëndrimi që asnjë person që ka ushtruar funksione në prokurori dhe gjyqësi gjatë periudhës 1989 – 99 në Kosove të mos riemërohet në asnje post në sistemin e drejtësisë, qëndrim që në atë kohë u përprah edhe nga Bernard Koushner, përfaqësues Special i KS të OKB-së për Kosovën.
Por Smaka thotë se pas largimit të tij dhe shpërbërjes së Këshillit të Drejtësisë, disa pasardhës të Kuoshnerit nuk e kanë përfillë një qëndrim të tillë dhe kanë propozuar, përkatësisht emëruar më pas në drejtësi edhe persona që kanë shërbyer gjatë kohës së regjimit të Millosheviqit.
“Konsideroj se deputeti Limaj ka ngritur kërkesë me vend për largimin nga sisitemi i drejtësisë së vendit tonë funksionarët e judikaturës që pa skrupulla kombëtare e profesionale kanë shërbyer edhe gjatë periudhës së Millosheviqit”, thotë profesori Smaka, për tesheshi.com.
Fazli Hoxha, bashkëpartiak i Limajt, thotë se vet sistemi diferencues i këtyre viteve dhe mbijetesa e gjyqtarëve pa shkëputje nga puna në vitet e 90-ta është dyshim në vete mbi ndërtimin personal dhe lidhjet në vijimësi me pushtetin e kaluar.
“Duhet të përfshihen në një listë të gjithë prokurorët dhe gjyqtarët që kanë shërbyer në sistemin e kaluar. Nuk ka ndërtim të një shteti demokratik dhe ligjor nën masken e drejtësisë selektive dhe pastruese”, thotë Hoxha, anëtari i Kryesisë së NISMA-s.
Portali tesheshi.com ka kontaktuar edhe disa deputetë nga partitë në pushtet për të marrë një qëndrim edhe prej tyre, por ata nuk kanë preferuar të flasin për temën në fjalë. /tesheshi.com/