Nga Blendi Gashi
Parashkrimi (vjetërsimi) i lëndëve korruptive në gjykatat kosovare vazhdon të mbetet një problematikë për sistemin e drejtësisë që nga paslufta.
Në këtë kuptim, drejtësia nuk po tregohet efektive, pasi nëse lëndët vjetrohen apo edhe ka vonesa të mëdha deri tek verdikti final, atëherë ajo nuk mund të jetë një drejtësi e plotë.
Pavarësisht kësaj, asnjë prokuror nuk është përgjigjur para ligjit, ndonëse në vazhdimësi i lënë të lirë të ashtuquajturat “jakat e bardha”.
Pyetja që nuk po gjen përgjigje, është si të dilet nga kjo situatë dhe a ka elemente të qëllimshme në raste të caktuara të kësaj, ta quajmë praktikë të keqe?
Albulena Haxhiu, deputete e Vetëvendosje-s, njëherit kryetare e komisionit për legjislacion, e quan tejet shqetësuese parashkrimin e veprave korruptive dhe tërheqjen e prokurorëve nga aktakuzat që i kanë ngritur vet.
“Në të shumtën e rasteve ky parashkrim është i qëllimshëm dhe asnjë prokuror s’ka dhënë përgjegjësi për këtë. Raporti i Agjensionit Kundër Korrupsionit, dëshmon që ‘jakat e bardha’ po mbeten të paprekshëm dhe Kosova vazhdon të mbetet ndër vendet më të korruptuara!”, thotë Haxhiu.
Pal Lekaj, deputet i AAK-së, poashtu anëtar i komisionit për legjislacion, thotë se jo vetëm Agjencioni anti-korrupsion thotë se sistemi i drejtësisë po qalon në ndjekjen e zyrtarëve që kanë aktakuza, por njëjtë e thonë edhe shumë organizata e shtete përmes raporteve të tyre të përvitshme që i kanë.
Sipas Lekajt, kjo tregon që gjyqësori vazhdon të jetë i ngulfatur nga politika dhe poashtu përdoret shumë ndaj kundërshtarëve politik me akuza të llojllojshme por që asnjëherë nuk po tregojnë suksese me rastet që vërtetë meritojnë të trajtohen nga drejtësia.
“Këshilli Prokurorial i Kosovës ose kryeprokurori i shtetit, apo Këshilli Gjyqësor duhet të marrin masa ndaj vartësve të tyre prokurorëve e gjytarëve të cilët bëjnë shpenzime marramendëse në raste koti të cilat përfundojnë me mbyllje të hetimeve apo me tërheqje nga rasti, dhe që i lënë në sirtarët e tyre ato raste të cilat do të duhej të ndiqeshin me urgjencë. Kur merr vendim që të hapesh një raste për hetim e gjykim duhet të jesh i sigurt që aty ka diçka e jo vetëm sa për të denigruar dikend ose sa për të shënuar në raport se po kryen punë. Pra me një fjalë ka shumë çka për tu reformuar ende në sistemin e drejtësisë”, thotë Lekaj për tesheshi. com.
Valdete Bajrami, anaëtare e komisionit për legjislacion nga NISMA, thotë se sistemi i drejtësisë është i kapur nga koalicioni qeverisës, andaj nuk luftohet korrupsioni dhe vjetërsohen lëndët në gjykata.
“NISMA vazhdimisht ka thënë se kjo përbërje e këtij koalicioni ka qenë i ndërtuar mbi bazën e pazareve dhe këta nuk mund ta luftojnë korruspionin, sepse nuk mund ta luftojnë vetvetën. Pra, kanë kapur çdo institucion të pavarur këto dy vite e gjysmë dhe është dëshmuar se sistemi i drejtësisë nuk është i pavarur”, thotë Bajrami për tesheshi.com.
Ehat Miftaraj, nga Instituti i Kosovës për Drejtësi, thotë se raporti i fundit i tyre lidhur me monitorimin e institucioneve të drejtësisë në luftimin e korrupsionit tregon se një numër i lëndëve të profilit të lartë janë parashkruara.
“Një numër i madh i lëndëve në të cilat janë të akuzuar profile të larta gjatë shqyrtimit gjyqësor kanë dështuar për të u provuar në gjykatë, përfshirë raste ku për shkak të neglizhencës qoftë të prokurorëve apo gjykatësve, numër i caktuar i lëndëve edhe kanë arritur afatin e parashkrimit. Me qëllim që të evitohet çdo keqkuptim apo përceptim i publikut lidhur me çdo keqpërdorim eventual duhet të ketë vullnet nga Zyra e Prokurorit Disiplinor që të trajtoj këto lëndë në pajtim me ligjin”, thotë Miftaraj, për tesheshi. com.
Kujtojmë se raporti i organizatës për Demokraci, Anti-korrupsion dhe Dinjitet – “Çohu” i nxjerrë në korrik të vitit 2014-të, për parashkrimin e lëndëve dhe dënimeve penale 2001-2013, në gjykatat themelore të Kosovës, tregon se numri total i lëndëve të parashkruara/vjetërsuara në 7 gjykatat themelore dhe në 17 degët e tyre, në vitet 2001-2013, është 10504. /tesheshi.com/
