Arkivi Shtetëror sjell në vëmendje Ditën e Refugjatëve, duke u fokusuar te ikjet masive shqiptare në fillimet e viteve ‘90-të, në fillim me hapjen e ambasadave(Korrik ‘90-të) e më pas me hapjen e Portit të Durrësit(Mars ‘91), ku turma shqiptarësh u dyndën në anije.
Arkivi sjell dokumentin e një diskutimi në qeverinë e asaj kohe me kryeministër Nanon se si të frenohej vala e ikjeve.
“Si sot, më 20 qershor 2001, Kombet e Bashkuara shpallën Ditën Ndërkombëtare të Refugjatëve.
Kjo ditë shërben për të nderuar guximin dhe vendosmërinë e grave, të burrave dhe të fëmijëve, të cilët në kushtet e persekutimit, dhunës apo luftës, shtrëngohen të lënë shtëpitë e tyre. Të këtij rasti janë ikjet e shqiptarëve gjatë javës së parë të marsit të 1991-s, të cilat për nga përmasat u konsideruan si analoge me eksodin biblik.
Me gremisjen e diktaturës, të motivuar nga liria e rifituar, bashkëatdhetarët u drejtuan në kërkim të botës së ëndërruar prej kuadrit të ekranit të televizorit, për të siguruar mirëqënien e munguar. Braktisja masive e vendit, mobilizoi elitën politike të kohës për të marrë masat e nevojshme për parandalimin e fluksit emigrator.
Në dokumentin bashkëngjitur më poshtë, paraqiten fragmente të procesverbalit të mbledhjes së Këshillit të Ministrave, të zhvilluar nën drejtimin e kreut të këtij organi, Fatos Nano, më datë 06.03.1991 dhe me objekt shqyrtimi situatën në portin e Durrësit”, shkruan Arkivi.
Për paradoks, kjo valë ka rishpërthyer vitet e fundit, edhe si një fenomen rajonal, ku largimet janë po aq masive, në formë të padukshme, por shumë të ndjeshme se 30 vite më parë, zbrazja e qyteteve dhe fshatrave dallohet lehtshëm me sy të lirë. /tesheshi.com/
