Roger Boyes, një gazetar britanik, pyet veten nëse ekziston mundësia që Presidenti rus Vladimir Putin të bëhet paqebërës në Lindjen e Mesme?
Në artikullin e tij në gazetën britanike The Times, ai thotë se Putini po vendos një kurth për Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe se po përpiqet të destabilizojë aleancat iraniane në rajon.
Boyes përmendi që Kremlini ka bashkëpunuar me familjen Assad në Siri për më shumë se gjysmë shekulli, fillimisht me babanë Hafez dhe më pas me djalin Bashar.
Ai komentoi se ishte një marrëdhënie e mbyllur në gjak dhe askush nuk dyshon se Putini, nëse Bashar rrëzohet nesër, do të jetë mbrojtësi i tij nga Gjykata Penale Ndërkombëtare dhe armiq të tjerë.
Pavarësisht kësaj, Boyes beson se marrëdhënia midis Putinit dhe Assadit nuk shpjegon plotësisht zhvillimet misterioze të kohëve të fundit.
Bomba strategjike
Ai përmendi shembullin e zgjerimit të shpejtë të bazës ajrore ushtarake ruse në Khmeimim, në provincën e Latakia, bastion i Assadit, dhe një zgjerim i tillë lejon rusët të kontrollojnë bombarduesit strategjikë.
“Kush ka nevojë për bombardues strategjikë në një kohë kur lufta civile është më e qeta në një dekadë?”, pyet veten ai.
Boyes komentoi se Putini duket se po zgjeron rolin e tij si një lojtar i fuqishëm në Lindjen e Mesme, duke përfituar nga boshllëku i lënë nga tërheqja e SHBA nga rajoni.
Ai kujton periudhën pas Luftës së Ftohtë kur Yevgeny Primakov shef i inteligjencës ruse, ministër i Jashtëm dhe kryeministër në vitet 1990, e bëri të qartë se pyetja kryesore e Rusisë nuk ishte nëse do të bëhej pjesë e Evropës apo jo, por si ta kapërcen hegjemoninë amerikane dhe ta kundërshtojë atë.
Kjo do të thoshte, argumenton autori, duke krijuar aleanca pragmatike dhe duke parandaluar përparimin e SHBA në atë që mund të konsiderohet sfera natyrore e ndikimit të Rusisë, dhe mbi të gjitha identifikimin e dobësive amerikane.
Nën Primakov, Rusia u vendos si një eksportuese kryesore e armëve, duke u përqëndruar fuqimisht në vendet e shqetësuara nga prania e një force të madhe tokësore të SHBA në Irak. Putin tani po tërheq përsëri një fletë nga libri i mentorit të tij të ndjerë. Ai e përktheu mbështetjen e tij ushtarake për Assadin në një prani të përhershme në Siri.
Rol më i madh
Boyes ka lënë të kuptohet se Rusia, kur Siria të jetë përfundimisht paqësore, do të kërkojë një rol më të madh në krizat e ndryshme në Mesdheun lindor dhe se Moska do të kundërshtojë ambicien e Turqisë për të qenë një fuqi vendimtare në Lindjen e Mesme.
Ai vuri në dukje se Putini e kishte dërguar Primakovit në Damask përsëri në 2007 për të hetuar nëse kishte vend për paqe në Lindjen e Mesme nën udhëheqjen ruse. Assad tashmë ka zhvilluar bisedime të kujdesshme me Izraelin mbi Lartësitë Golan, me ndërmjetësimin e Turqisë, por asgjë nuk është arritur. Putini kurrë nuk hoqi dorë plotësisht nga ideja dhe llogaritjet e tij ishin: Po sikur Irani të bindet të largohet nga Siria në këmbim që Izraeli të heqë dorë nga Golani?
Ai shton se diçka po ndodh në fund të fundit. Kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu, i cili përballet me zgjedhje të tjera muajin e ardhshëm, mund të pëlqejë idenë e Sirisë që të bashkohet me radhët e shteteve të tjera arabe që kërkojnë të forcojnë marrëdhëniet me Izraelin. Kjo do të ishte një humbje katastrofike për regjimin iranian.
Sipas autorit, Netanyahu mund të lexojë midis rreshtave sepse Assad është irrituar nga prania fanatike iraniane dhe nuk ka më nevojë për të. Rusia ka lejuar avionët izraelitë të bombardojnë përfaqësuesit iranianë në Siri, dhe kjo është padyshim një tregues se Putinin e tërheq ideja e Iranit që të tërhiqet.
Në fund të analizës, ai arrin në përfundimin se Putini është duke pritur për ndonjë mundësi, megjithëse nuk ka gjasa, për të qenë paqebërës në rajon. /tesheshi.com/