Nga Mensur Krasniqi
Po i vjen fundit dhe sezonit turistik të radhës, ku si çdo vit, veç të huajve, ishin me qindra e mijra shqiptarë nga Kosova, Maqedonia e trojet e tjera, të cilët u dyndën drejt bregdetit të tokës amë.
Po, turizëm patriotik që ç’ke me të, pasi vërtet që deti i Shqipërisë, është parë prej shqiptarëve në rajon si një avantazh nacional karshi faktorit sllav.
Deri dje, nën komunizëm, ata e vuanin faktin që nuk po mundnin ta shijonin këtë avantazh, këtë dhuratë të madhe, por e ndjenin jetonin me të. E pas ’90-ës u bënë njësh me të. Eshtë një ndjenjë që, edhe pse ngjan naive, vështirë të zbehet.
Socialogu nga Maqedonia Ali Pajaziti, bukur e sqaron këtë dimenson të krenarisë kombëtare, që ka të bëjë me 400 km vijë bregdetare të Shqipërisë.
“Shqiptarët detin e shohin si një dhunti të madhe që kanë filluar ta materializojnë ekonomikisht pas rënies së monizmit, kur deti ishte vetëm pjesë e hartës, privilegj i elitës, aparatcikëve dhe të dëgjueshmive. Sot deti shqiptar është një sektor kyç i ekonomisë kombëtare, resurs natyror jashtëzakonisht i rëndësishëm. Është industri në vete. Deti paraqet pikë të epërsisë shqiptare ndaj Serbisë që historikisht jeton me ëndrrën e detit edhe ai element strategjik i hapjes ndaj botës dhe i komunikimit përmes rrugëve detare si element strategjik. ‘Serbia deri në Durrës’ është motoja e ekapansionizmit serbomadh që targeton herë Dalmacinë, herë bregdetin malazez e herë atë shqiptar.
Shqiptarët duhet ta kultivojnë këtë ndjenjë të epërsisë dhe ngjashëm si kroatët të dinë ta luajnë shahun ndaj oponentit apo konkurrentit shekullor siç është Serbia. Në veçanti duhet të shfrytëzohet kjo epërsi nga Kosova, e cila në bashkëpunim me shtetin shqiptar duhet ta paraqesin edhe si det kosovar apo gjithëshqiptar. S’është thënë kot, ‘më afër detit, më afër mbretit’. Shtetet detare janë më afër mbretërimit sesa ato kontinentale.”
Po ashtu, edhe Arianit Xhaferi, ambientalist dhe kryetar i shoqatës ekologjike “Eco Guerilla”, thotë se deti i Shqipërisë është në fakt deti i të gjithë shqiptarëve, gjë që i bën ata të ndihen superiorë karshi fqinjëve jo-dashamirës sllavë.
“45 vite Shqipëria ka qenë ‘pa det’, sot e ka edhe në plotëkuptimin e fjalës, andaj duhet ta shfytëzojë, gjithnjë duke e ruajtur habitatin dhe duke krijuar kulturë të mirëfilltë turizmi. Bregdeti shqiptar është i mrekullueshëm, dhe është një destinacion mjaft i volitshëm për secilin. Shqipëria ndoshta nuk ka një program të përsosur për turizmin, por pozitiv është fakti që çdo vit bregdeti shqiptar përmirëson cilësinë e shërbimit, infrastrukturës dhe mikpritja e vendasve është mbase pika më mbresëlënëse për çdo vizitor. Jam i bindur që ia vlen çdokush ta shijojë njëherë, dhe për të dytën herë nuk do kërkojë një destinacion tjetër. Një gjë që le shumë për të dëshiruar është pastërtia e cila jo gjithmonë është në nivelin e duhur, dhe shpeshherë shkaku i papërgjegjësisë së disa pushuesve të cilët nuk e trajtojnë mjedisin bregdetar me respektin e duhur.
Por, thënë në përgjithësi, Shqipëria është destinacioni më i volitshëm për pushime, sidomos për bregdetin e mrekullueshëm që e ka, të cilin do ëndërronin ta kenë shtete si Serbia, Maqedonia, etj”.
Sakaq, po ndodh vërtet që deti shqiptar t’i nënshtrojë fqinjët e privuar nga kjo “dhuratë”. Serbë e maqedonas, po dynden drejt tij po me të njëjtin afsh si shqiptarët, jo patriotik por klimaterik, që gjithsesi në fund është një fitore shqiptare me termat e natyrës. /tesheshi.com/
