Një varr masiv që nuk ka nevojë të verifikohet nga Kombet e Bashkuara. Çdo ditë, mesatarisht 14 emigrantë, pjesa më e madhe e të cilëve nga vendet Afrikës sub-sahariane, vdesin përgjatë Mesdheut.
Shumë shohin sesi ëndrra e tyre europiane shndërrohet në një makth shumë përpara se ata të qëndrojnë grumbuj-grumbuj përpara varkave të lehta prej gome në brigjet e Libisë.
Ata janë viktima të një masakre të heshtur në shkretëtirën e Saharasë – një udhëtim edhe më vdekjeprurës sesa kalimi i detit, sipas Organizatës Ndërkombëtare të Emigracionit.
Sapo të vijë pranvera, me mijëra emigrantë dhe refugjatë që i largohen varfërisë dhe dhunës do të vdesin në Libi, por publiku do të dëgjojë shumë pak për këtë. Lodhja nga dhimbsuria ka nisur të ndjehet. Numrat janë bërë shumë të mëdhenj për të pasur kuptim. Është një histori e vjetër: tashmë njerëzit ndjehen të mësuar me imazhet e burrave të lidhur së bashku nëpër anije të vogla duke kapërcyer detin me dallgë. Ndoshta, kjo vjen për shkak se ata janë afrikanë dhe janë etiketuar tashmë si “emigrantë të padëshiruar ekonomikë”. Këta janë njerëz që liderët europianë, kanë në mendje, ndoshta kur flasin për mizëritë, epidemitë e pushtuesit. Fokusi i kuptueshëm mbi refugjatët sirianë ka zhvendosur vëmendjen nga rruga më e rrezikshme drejt Europës, përmes Libisë.
Ose ndoshta, për shkak se me tre qeveri rivale që duan të vendosin kontrollin mbi anarkinë në Libi, dhe me pushtetin real që mbahet nga duart e milicive të armatosura, të hysh në këtë vend për të treguar historinë është po aq e vështirë dhe e rrezikshme. Një gjë po bëhet e qartë – shumë njerëz kanë nisur ta shohin këtë situatë tragjike më shumë sikur të ishte problem i europianëve, sesa për vetë emigrantët.
Njerëzit duket se kanë nisur të mos e vrasin më mendjen për ta. Ashtu si tregon autori i shumë dokumentarëve, Ross Kemp, qëllimi i punës së tij është t’i bëjë njerëzit ta vrasin mendjen sërish e të ndjejnë se duhet bërë diçka. Kjo është arsyeja përse ekipi i tij shkoi në Libi – për t’u përpjekur të hedhë një rreze drite në fatkeqësinë e pazbardhur të emigrantëve larg vijës bregdetare dhe për të treguar historitë njerëzore të burrave dhe grave që ndërmarrin udhëtimin.
Ajo që ata panë atje nuk ishte asgjë më pak sesa një tregti modern skllevërish. Dukej sikur asgjë nuk ka ndryshuar në këto 300 vjet që kur tributë e shkretëtirës përdornin të njëjtat rrugë për të sjellë skllevër në Afrikën e Veriut: grave nigeriane u thuhet se ato do të shkonin në Itali për të punuar si pastruese shtëpish vetëm që të trafikoheshin përmes rreziqeve të shkretëtirës me asnjë ide se kur mund të niseshin drejt destinacionit të kërkuar, të rinjë që rrihen në mënyrë barbare dhe mbahen robër me muaj të tërë derisa familjet e tyre të paguajnë shpërblimin, gra të detyruara të marrin pilula për të shmangur shtatzanitë në duart e pengmarrësve të tyre.
Ajo që e bën këtë fatkeqësi akoma edhe më të trishtuar është se pjesa më e madhe nuk e kanë idenë se në çfarë vendi do të hyjnë. Ekipi i reporterëve është dëshmitar dhe foli me ta – të tronditur e të shkundur nga udhëtimi përmes kufirit shkretëtinor me Nigerin e të mbushur me një optimizëm naiv.
Edhe në kampet më famëkeqe të refugjatëve në botë, ka ndonjëherë ushqim, mjekime dhe punonjës ndihmash që ofrojnë mbështetje. Në qendrat e ndalimit në Libi, emigrantët mbyllen dhe lihen atje të kalben. Është një katastrofë humanitare që nuk ndeshet me asnjë lloj ndihme nga organizatat e ndihmës. Për dhjetëra mijë emigrantët në këtë vend, nuk ka asnjë mundësi arratisjeje. Libia nuk i dëshiron ata, Europa nuk i do e madje, edhe vendet e tyre nuk i duan më pas.
Perëndimi ka një përgjegjësi të madhe për Libinë për shkak të rolit që pati në rrëzimin e diktatorit Muamer Gedafit pa asnjë strategji për hapin e radhës. Dhe në pesë vjet e gjysmë nga vdekja e tij, mungesa e ligjit dhe anarkia kanë krijuar kushte perfekte për trafikun e qënieve njerëzore që ka njohur lulëzim të paparë.
Muajin e kaluar, liderët e Bashkimit Europian u vendosën nën presion për të ndaluar valën e emigrantëve që udhëtonin drejt Europës e nënshkruan një marrëveshje me Libinë. Por në vend që të ndihmonte njerëzit që të shpëtonin, kjo marrëveshje synonte t’i mbante ata atje. Vetëm një hap larg nga kthimi i detyrueshëm.
Derisa kushtet e atyre njerëzve të përmirësohen, askush nuk mund ta konsiderojë marrëveshjen një zgjidhje të pranueshme për një situatë të tillë të tmerrshme.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
