Bisedoi: Ylli Pata
Senad Maku, një studiues i religjionevedhe veprimtar civil në Mal të Zi, ka deklaruar në një intervistë për tesheshi.com se kisha ortodokse serbe po provokon në mënyrë të vazhdueshme në popullatën autoktone shqiptare duke krijuar një realitet të ndryshëm nga e vërteta. Në zonën shqiptare të Krajës janë ngritur kisha ortodokse serbe, ndërkohë që Kraja ka pasur vetëm myslimanë dhe katolikë por jo ortodoksë…
Zoti Maku, ju keni ngritur shqetësimin tuaj për një fenomen që po ndodh në venbanimet shqiptare në Mal të Zi në lidhje me falsifikimin e realitetit. Si është e vërteta?
Në radhë të parë ju falënderoj për këtë intervistë dhe interesimin e juaj për të shkruar dhe ngritur zërin ndaj kësaj dukurie jo të mirë në vendin tonë në Ulqin, edhe pse kjo dukuri është edhe në trojet tjera shqiptare si në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, etj.
Shqetësimi im nuk është i pari i këtij lloji pasiqë edhe herave të tjera janë bërë reagime të tilla qoftë nga unë por edhe nga ato që janë ndier të fyer apo të provokuar.
Kohëve të fundit më intensivisht hasim dhe shohim provokime nga më të ndryshme, në rastin konkret të kishës ortodokse serbe ndaj popullatës autoktone shqiptare në trojet e veta.
Edhe pse ne si shqiptar jemi shembull për harmonin fetare mes 3 besimeve, por kur këtë harmoni deshirojnë që ta rrënojnë, atëherë jemi të detyruar që mos ta lejojmë një gjë të tillë.
Unë si një studiues i religjioneve,e shoh si një provokim të rëndë ngjarjet e viteve të fundit nga kisha ortodokse serbe, proces i cili në mënyrë më të intensifikuar, po ndodh në ujdhesat e Liqenit të Shkodrës ku jane ngritur “komplekse kishtare serbe” me tendecë zgjerimin e tyre deri në kufirin me Shqipërinë, dhe duke ju bashkangjitur objektin në Malin e Rumisë plotësojnë mbulimin e gjithë territorit të Krajës.
Gjithashtu, emigrimi i asaj zone e popullatës shqiptare nga faktoret e ndryshëm, e kanë bërë që në atë zonë të kemi emigrim dita ditës, kjo ka bërë që tokën tonë ta uzurpojnë të tjerët dhe të thonë pastaj se kjo ka qenë e jona.
Në fakt çfarë po ndodh në Krajë?
Derisa zona e Krajës po shpopullohet dita ditës, në territorin e saj po ndodh procesi i serbizimit të trashigimisë kulturoro-historike nga kisha ortodokse serbe.
Provokimi më i madh ishte ajo e vendosjes së kishës së metaltë në malin e Rumisë. Kisha në majën e Rumisë, në territorin e komunës së Tivarit, e cila përbëhet në pjesën më të madh nga shqiptarë, u vendos nga Kisha Ortodokse Serbe që në vitin 2005, para pavarësisë në Malin e Zi duke u bërë objekt i provokimit të patriarkut serb.
Ajo kishë e transportuar me një helikopter të ushtrisë së atëhershme serbo-malazeze, mban në muret e saj mbishkrime të ndryshme anti-shqiptare.
Në këtë mënyrë shqiptarët e Krajës, ndërtimin e kishës në majën e malit të Rumisë e përjetojnë si një provokim dhe uzurpim të trojeve të tyre etnike dhe historike ndaj prej kohësh kërkojnë me ngulm heqjen e saj. Por kërkesat e tyre kanë rënë në vesh të shurdhër nga udhëheqësit tanë të cilët e luajnë lojën e shurmemecit.
Gjithashtu para disa muajve, konkretisht me 8 korrik, Kisha Ortodokse Serbe ka mbajtur liturgjinë në qytetin e lashtë të Shasit, pranë Liqenit të Shasit, komuna e Ulqinit. Kjo tregon edhe pse në atë vend ku i përket trojeve shqiptare gjejnë hapsirën dhe vendin që të vijn e të na mbajn liturgjinë e tyre, kinse kanë ardhur në tokat e veta.
Mbi të gjitha, përballë këtij poshtërimi institucionet shtetërore bëjnë shurdhmemecin ndersa në disa raste ishin edhe janë bashkëpunëtorë.
Trojet tona kanë nevojë për investime infrastrukturore dhe plane zhvillimore, punësim, të kthehen të shpërngulurit tanë, dhe jo për bekimet e Amfilohijes, popave serb dhe të shokëve të tyre.
Për fund mund të themi se, edhe sa do të zgjasin provokimet e tilla mbi popullatën shqiptare? Deri kur do `ti lejojmë që ato të vijnë dhe të na përvetsojnë vendin tonë si të ishte e tyrja? Çka po ndodh kështu? Deri kur institucionet tona dhe politikanet tanë shqiptar “me emra” po e bëjnë shurdhmemecin ndaj tyre?
A do të na e falin brezat tonë që do të vijnë, fajin tonë që nuk e ngrejmë zërin tonë ndaj kësaj poshtërsie dhe provokimi?
Kur do të zgjohemi nga gjumi i thellë që na ka kapluar. KUR ??!!.
(Autori Senad Maku, studiues i teologjisë së religjioneve, si dhe magjistër i shkencave juridike civile)
/tesheshi.com/