Manipulimi i historisë, manipulimi i figurave, shitja e djallit për engjëll edhe brenda një kohe fare të shkurtër, ndërsa kujtesa fare e freskët nuk e pranon assesi atë, është një plagë e hershme dhe aktuale e shoqërisë shqiptare.
Fatos Lubonja, i ngacmuar dhe nga një përfshirje e emrit të tij në një libër të dalë së fundi mbi Ismail Kadarenë, është mbase i pari njeri në këto vitet e fundit që tenton ta dekonstruktojë seriozisht mitin e ngritur për të “përndjekurin” Ismail Kadare.
Në një shkrim në të përditshmen Panorama, Lubonja ka guximin ta thotë hapur mendimin e tij mbi Kadarenë, mbi të shkuarën e mbi të sotmen e tij.
“Kadareja,” shkruan Lubonja, “qartazi ka zgjedhur t’i përshtatet, t’i shërbejë me talentin e tij ideologjisë dhe propagandës së pushtetit dhe jo t’u kundërvihet atyre, duke marrë maksimumin e përfitimeve.”
“Fakti që Kadareja nuk e ka ngritur një herë të vetme zërin kundër liderëve autoritarë, mafiozë e të korruptuar që kemi pasur dhe kemi në krye, por i ka shfrytëzuar ata për të marrë përfitime gjithfarëlloj… është kriteri më i mirë për të përcaktuar edhe raportin që ka pasur ai me regjimin e kaluar”, lexojmë në shkrimin e Fatos Lubonjës.
Duke iu referuar librit të sapodalë, Lubonja flet për manipulimin me Fadil Paçramin.
Dhe ja çfarë thotë ai për manipuluesit: “… nuk mjafton fakti që këta njerëz nuk duan t’ia dinë për torturat që ka hequr ky njeri në hetuesi… As për faktin se edhe Kadareja vetë ka kontribuar në arrestimin e tij duke amplifikuar në ‘Zërin e Popullit’ akuzat e Enver Hoxhës për të si ‘armik i partisë’…”
Lubonja qëmton në selektivitetin e librit në fjalë, duke e cilësuar atë të skajshëm, në funksion të manipulimit të publikut e të vërtetës që kërkon të imponojë.
E në këtë kuadër sillet në vëmendje poema “Pashallarët e kuq”, për të cilën Lubonja kujton se ka patur një debat në fillim të viteve 2000; Kadareja, thotë ai, pretendonte se poema ishte kundër Enver Hoxhës dhe nomenklaturës, ndërsa zëra të ndryshëm ishin të mendimit se ajo nuk ishte kundër Hoxhës, por kundër puçistëve e sabotatorëve: “…mosbotimi i saj dhe zemërimi i Hoxhës lidhej me zellin e tepruar të autorit për t’ia veshur atij tërë meritat për vrasjen e këtyre armiqve…”.
“Klasën që u përmbys nën këmbë e mbaj./ Në se s’do që nesër skuadër e pushkatimit,/ Të të vejë në mur,/ tek Bulevardi i Madh./”
Janë vargje të poemës, të cilat i sjell Lubonja, e që, sipas tij, “shpjegojnë edhe zemërimin e Hoxhës, sepse e tejkalojnë edhe gjuhën terroriste që përdorte ai vetë në publik”.
“Po ende, nëse do të kishim të bënim me një libër ku të kërkohej përmes dokumenteve e gjithë e vërteta për raportet e Sigurimit me Kadarenë, autorët duhet të merrnin… edhe deklarimin në gjyq të ish-zv/ministrit të Punëve të Brendshme, Zylyftar Ramizi, se Kadare ka qenë i rekrutuar nga Sigurimi dhe ka pasur pseudonimin ‘Gjenerali’…,” thotë mes rreshtash Fatos Lubonja.
Në vitin 1985, kur Enver Hoxha vdiq, mësohet se Kadare i ka dërguar një letër proteste së mirënjohurës gazetë franceze Le Monde për çfarë kishte shkruar me këtë rast.
“Emri i Enver Hoxhës është i lidhur pazgjidhshmërisht me themelet, me historinë dhe me ndërtimin e Shqipërisë së re. Ja çfarë e përcakton madhështinë e figurës së tij, dhe, për pasojë, se sa i madh është hidhërimi.”
Ja si ironizon fort Lubonja sa ka të bëjë me reagimin e Kadaresë për francezen Le Monde: “Sigurisht, këto fjalë nuk ia ka nxjerrë Sigurimi pas torturash në ndonjë qeli.”
Lubonja flet në shkrim dhe për çështjen e Dhora Lekës, dhe për një letër të hapur të Nasho Jorgaqit…
Në funksion të pakënaqësisë ndaj librit, Lubonja nënvizon, “Fakti që autori, në vend se të ngrejë pyetjen: pse hyri ky shkrimtar në Parti, shet si ‘riedukim’ edhe stazhin e partisë së Kadaresë në vitin 1970, që e bënte çdo njeri që bënte lutje për t’u anëtarësuar, e bën qesharake këtë histori.”
Dhe Lubonja këlthet! Këlthet prej manipulimit e mashtrimit, këlthet prej mungesës së denoncimit.
“Problemi këtu nuk është e vërteta, por se si mund të ngrihet një mekanizëm i tillë manipulimi e mashtrimi dhe pakkush guxon ta denoncojë atë. Çfarë po ndodh në këtë vendin tonë? Apo, më saktë, çfarë ka ndodhur në ato vite që s’po del e keqja?”
“Fshehja në vend se denoncimi i kësaj të vërtete, me libra të kulturës së manipulimit dhe simulimit si ky, të sponsorizuar dhe trumbetuar nga njerëzit e kastës, që vazhdojnë të mashtrojnë e grabisin shqiptarët, është shenjë flagrante e vazhdimësisë së dominimit të kësaj kulture. Eshtë, po ashtu, shenjë e vazhdimësisë së dominimit të modelit të intelektualit, që, për të arritur suksesin, zgjedh rrugën e bashkëpunimit apo vënies në shërbim të pushtetit duke përdorur këtë kulturë pushteti. Eshtë virusi i kësaj kulture, që i kthen njerëzit në skllevër dhe intelektualët në oborrtarë, i futur në kohën e komunizmit, që po vazhdon të punojë me kaq virulencë, duke i dhënë Kadaresë, që është autori i vërtetë i këtij libri, titullin e oborrtarit të zgjedhur të të dy regjimeve…” /tesheshi.com/