Statuja e “Vajzës së patrembur”, skulptura prej bronci e një vajze të re me duart mbi ije, duke qëndruar në mënyrë sfiduese përballë skulpturës tjetër të Wall Street-it, “Demi në sulm”, padyshim që ka bërë përshtypje të gjerë.
Vendosur aty për të shënuar ditën ndërkombëtare të Grave, disa e cilësuan instalacionin si “ikonë e menjëhershme” dhe një peticion online që statuja të qëndronte aty në mënyrë të përhershme mori mbi 40 mijë firma. Në javët e fundit, sidoqoftë, skulptura ka marrë një lloj tjetër vëmendjeje.
Disa e kanë shoqëruar statujën me shprehjen si “feminizëm i rremë koorporativ”, duke sugjeruar me këtë se statuja ka të bëjë më pak me promovimin e barazisë gjinore e me shumë me një gjetje të suksesshme marketingu të maskuar si mesazh të fuqisë femërore, apo “veshjes me rozë” të Uoll Stritit.
Të tjerë ankohen për përdorimin e imazhit të një vajze të re për të përfaqësuar ambicjet dhe qëllimet e grave të rritura.
Edhe Arturo Di Modica, skulptori që ka krijuar statujën e famshme të demit në sulm, e cila ka qëndruar në distriktin financiar të Manhatanit që prej vitit 1989, iu shtua zërave kundërshtues. Artisti mbajti një konferencë për mediat, ku plot emocion deklaroi se Vajza e patrembur po “sulmonte demin” që ai kishte krijuar. Ai madje, akuzoi mbështetësit e statujës për dëmtim të të drejtave të autorit.
Di Modica pretendon se Vajza e Patrembur po ndryshon mesazhin e punimit të tij. Demi supozohej të ishte simbol i bumit ekonomik, thotë ai, por prania e Vajzës së Patrembur e përfshin skulpturën e tij në protestën e lidhur me diversitetin gjinor në botën financiare. Kjo është diçka që atij nuk i pëlqen. Të tjera kanë vënë në dukje narrativën potencialisht problematike të grave në vështirësi përballe një simboli të ekonomisë amerikane, ndërkohë që një pjesë e grave në botën e financës thonë se edhe ato janë në konflikt pasi ata e kanë konsideruar gjithnjë demin frymëzues në të drejtën e vet.
Ndërkaq, “State Street”, nga ana e vet, pretendon se Vajza e Patrembur nuk po sfidon demin. “Ne e vendosëm Vajzën e Patrembur për të qenë një partnere e Demit, për të përfaqësuar fuqinë e grave”, shpjegojnë zyrtarët e organizatës. “Nuk e prisnim kurrë që ajo të dukje si sfidë, nuk kishte për qëllim të konfrontonte, por të deklaronte se ishte atje e se mund të përballej me gjithçka”.
Fillimisht, “State Street” tha se skulptura ishte një mesazh për kompanitë që të punësonin më shumë gra në bordet e tyre të koorporatave. Firma mendoi se imazhi i një vajze do të ishte më domethënëse sesa ai një gruaje të rritur.
“Nuk kishte vërtet të bënte me çështje sociale apo politike, ishte absolutisht çështje investimi dhe përfitimesh që gratë duhet të kenë në botën e koorporatave”. Megjithatë, gjithkush i ka dëgjuar komentet dhe problemet që ka hapur skulptura.
Në mos për asgjë tjetër, Vajza e Patrembur ka ftuar publikun të kqyrë me kujdes numrat e vetë organizatës “State Street” në lidhje me diversitetin gjinor. Kompania ka pesë drejtuese ekzekutive në personelin me 28 të tillë, 3 gra në bordin me 11 drejtues.
Vajza e Patrembur duhej të qëndronte në rrugë vetëm për një javë e nëse do të kishte ndodhur kështu, nuk do të kishte shkaktuar kaq shumë protesta dhe analiza për atë që do të thotë për feminizmin, artin publik dhe Uoll Stritin.
Këto janë çështje të mëdha për t’u përfshirë në një skulpturë, por nëse Vajza e Patrembur qëndron në rrugë përgjithnjë, kjo do të ndodhë për shkak se ajo ngriti debate në lidhje me fuqizimin e gruas dhe përfaqësimin e saj, shumë më gjerë sesa Uoll Striti.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
