Ministria kroate e Mbrojtjes publikoi një deklaratë për mbrojtjen dhe sigurinë e nënshkruar në Tiranë pak ditë më parë nga ministrat e Kroacisë, Shqipërisë dhe Kosovës, duke shkaktuar reagime të ashpra nga Serbia.
“Kjo është një Deklaratë për bashkëpunimin në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë ndërmjet Kroacisë dhe Shqipërisë, si aleate të NATO-s, dhe Kosovës. Deklarata për bashkëpunimin ndërmjet të tre vendeve ka për qëllim stabilitetin dhe sigurinë në Evropën Juglindore, mbështetjen e rrugës euroatlantike dhe forcimin e bashkëpunimit dhe aleancës ndërmjet tri shteteve mike”, thuhet në njoftimin e Ministrisë së Mbrojtjes.
Reagime të stuhishme nga Serbia
Deklarata shkaktoi reagime të ashpra në Serbi. Ministri serb i Mbrojtjes Bratislav Gasiç e quajti nismën “provokative”, ndërsa autoritetet në Beograd njoftuan se Serbia ishte e gatshme të konsideronte bashkëpunimin në mirëbesim me Kroacinë dhe Shqipërinë.
Siç tha Ministria e Punëve të Jashtme të Serbisë, “kjo iniciativë, e cila po zbatohet pa Serbinë, por me Kosovën, paraqet një provokim të hapur dhe një shpërfillje të madhe të realitetit në terren”.
Reagoi edhe presidenti serb Aleksandar Vuçiç: “Ata kanë hapur një garë armatimesh në rajonin tonë, është një situatë e vështirë për ne, por ne e kemi kuptuar mesazhin e tyre. Dhe ne do ta ruajmë vendin tonë, do t’i pengojmë ata dhe gjithmonë do ta mbrojmë me sukses nga çdo agresor i mundshëm, qoftë edhe nga një agresor kaq i fuqishëm”.
Pas takimit me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s Mark Rutte në Bruksel, Vuçiç tha se kjo ishte një shkelje e të ashtuquajturës marrëveshje nënrajonale të kontrollit të armëve të vitit 1996 dhe se është pothuajse e sigurt që aleanca nuk ishte e informuar për këtë.
Kryeministri kroat Andrej Plenkoviç tha se Kroacia, Shqipëria dhe Kosova e nënshkruan “memorandumin bazuar në vendimet dhe vlerësimet e tyre dhe nuk kanë nevojë të pyesin askënd, as Serbinë dhe as NATO-n, për këtë”.
Çfarë thotë saktësisht deklarata?
Më poshtë është teksti i plotë i deklaratës, përmbajtja e së cilës gjendet në faqen e Ministrisë së Mbrojtjes që prej mëngjesit të së shtunës.
“Deklaratë e përbashkët pas takimit të Ministrit të Mbrojtjes së Republikës së Shqipërisë, Zëvendëskryeministrit dhe Ministrit të Mbrojtjes të Republikës së Kroacisë dhe Ministrit të Mbrojtjes së Republikës së Kosovës, të zhvilluar në Tiranë, Shqipëri, më 18 mars 2025.
Duke njohur marrëdhëniet e forta dhe të qëndrueshme ndërmjet Republikës së Shqipërisë, Republikës së Kroacisë dhe Republikës së Kosovës, të bazuara në vlerat e përbashkëta, orientimet strategjike dhe angazhimet reciproke për sigurinë dhe bashkëpunimin rajonal.
Rikonfirmimi i synimit për të forcuar bashkëpunimin trepalësh të sigurisë dhe mbrojtjes për të përmirësuar sigurinë dhe stabilitetin në Evropën Juglindore dhe në rajonin Adriatiko-Jon.
Duke theksuar rëndësinë e përpjekjeve të përbashkëta për t’iu përgjigjur sfidave të reja të sigurisë, kërcënimeve hibride dhe rreziqeve të tjera që mund të kërcënojnë stabilitetin rajonal, evropian dhe ndërkombëtar.
Marrja e masave të menjëhershme për zhvillimin e aftësive mbrojtëse, duke njohur qëllimet që rrjedhin nga Koncepti Strategjik i NATO-s dhe Kompasi Strategjik i Bashkimit Evropian, me synimin për të forcuar aftësinë tonë për të mbrojtur territoret dhe qytetarët tanë dhe për të kontribuar në paqen dhe sigurinë ndërkombëtare.
Avancimi i hapave të përbashkët për të forcuar bashkëpunimin dhe prodhimin industrial të mbrojtjes në përputhje me premtimin e NATO-s për zgjerim industrial dhe planin e Bashkimit Evropian për Riarmatosjen e Evropës.
Ne jemi të vendosur të sigurojmë gatishmëri për t’u përballur me kërcënimet aktuale dhe të ardhshme dhe për të arritur qëllimet tona të mbrojtjes dhe sigurisë.
Ne, Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Shqipërisë, Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Kroacisë dhe Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Kosovës deklarojmë si në vijim:
-Promovimi i aftësive mbrojtëse dhe bashkëpunimi industrial: Duke eksploruar mundësitë e zhvillimit dhe përvetësimit të aftësive mbrojtëse nëpërmjet zgjidhjeve shumëkombëshe për të rritur gatishmërinë e forcave tona ushtarake;
-Identifikimi i fushave të bashkëpunimit industrial të mbrojtjes përmes aksesit më të mirë në burimet dhe zinxhirët e furnizimit për të krijuar një industri konkurruese dhe elastike të mbrojtjes;
-Rritja e investimeve në teknologji dhe inovacione të reja për të përshpejtuar dhe siguruar një qasje të unifikuar ndaj transformimit të sigurisë dhe mbrojtjes.
-Përmirësimi i ndërveprimit nëpërmjet edukimit, trajnimit dhe ushtrimeve: Duke shkëmbyer ekspertizën dhe praktikat më të mira në rekrutimin, zhvillimin dhe mbajtjen e personelit të kualifikuar, duke përfshirë ndarjen e koncepteve të forcës rezervë, për të forcuar aftësitë tona parandaluese dhe mbrojtëse;
-Duke përmirësuar mundësitë individuale dhe kolektive të edukimit dhe trajnimit përmes akademive të përshtatshme ushtarake dhe shkollave të larta ushtarake, me qëllim rritjen e të kuptuarit strategjik të kërcënimeve dhe sfidave të përbashkëta;
-Forcimi i ushtrimeve dypalëshe dhe/ose trepalëshe për të përmirësuar ndërveprueshmërinë, në përputhje me politikat e trajnimit dhe ushtrimeve të NATO-s dhe BE-së, për të siguruar gatishmërinë e duhur të forcës.
-Kundër kërcënimeve hibride dhe forcimi i qëndrueshmërisë: Forcimi i masave të përbashkëta kundër kërcënimeve hibride, duke përfshirë kërcënimet kibernetike, fushatat e dezinformimit dhe ndikimin e dëmshëm të huaj që mund të rrezikojë sigurinë kombëtare dhe rajonale;
-Duke shkëmbyer informacion dhe inteligjencë për ndërgjegjësimin dhe koordinimin strategjik dhe operacional të situatës ndërmjet institucioneve të mbrojtjes për të parandaluar, zbuluar dhe përgjigjur në mënyrë efektive sfidave me të cilat përballen vendet tona;
-Duke eksploruar opsionet për t’iu përgjigjur një game të gjerë kërcënimesh të mundshme ndaj infrastrukturës kritike dhe rrjeteve të komunikimit dhe duke mbështetur kohezionin dhe ndihmën e ndërsjellë.
-Sigurimi i mbështetjes për integrimin euroatlantik: Duke harmonizuar politikat dhe pozicionet në institucionet shumëpalëshe euroatlantike të sigurisë dhe mbrojtjes për të avancuar interesat dhe qëllimet rajonale kombëtare dhe të përbashkëta;
-Angazhimi për bashkëpunim dhe koordinim më të ngushtë për integrimin e plotë të Kosovës në iniciativat rajonale të sigurisë dhe mbrojtjes;
-Duke mbështetur perspektivën euroatlantike të Kosovës përmes avokimit për statusin e saj në Partneritetin për Paqe të NATO-s.
-Kjo deklaratë e përbashkët u hartua në frymën e miqësisë, solidaritetit dhe besimit të ndërsjellë. Ai pasqyron vizionet e përbashkëta strategjike të Republikës së Shqipërisë, Republikës së Kroacisë dhe Republikës së Kosovës. Ai nuk krijon asnjë detyrim të ri ligjor ndërkombëtar ose ndërqeveritar ndërmjet shteteve, as nuk ndikon në detyrimet ekzistuese me shtetet e tjera. /tesheshi.com/