Çmimet e naftës janë në rrugën e duhur për t’i dhënë fund një viti të trazuar 2022, i shënuar nga oferta e ngushtë për shkak të luftës në Ukrainë dhe dobësimi i kërkesës në Kinë, importuesi më i madh i naftës në botë, me një fitim të dytë vjetor radhazi.
Rritja e menjëhershme e çmimeve të kësaj energjie filloi menjëherë pas shpërthimit të luftës në Ukrainë për shkak të frikës së një reduktimi të dërgesave, me referencën globale të naftës Brent që në mars arriti një nivel prej 139.13 dollarë për fuçi, më i larti që nga viti 2008.
Çmimet u “ftuan” në gjysmën e dytë të 2022 për shkak të shqetësimeve për një recesion të mundshëm global.
“Ky ka qenë një vit i jashtëzakonshëm për tregjet e mallrave, me rreziqe nga ana e ofertës që çojnë në rritje të paqëndrueshmërisë dhe rritjes së çmimeve. Viti i ardhshëm 2023 do të jetë një vit tjetër pasigurie, me shumë turbulenca”, thotë Ewa Manthey, një analiste në bankën holandeze ING, raporton Reuters.
Nafta e papërpunuar evropiane Brent u rrit me pesë cent të premten në 83,51 dollarë për fuçi, ndërsa nafta e papërpunuar amerikane WTI ra me 12 cent, ose 0,2 për qind, në 78,28 dollarë për fuçi.
Brent aktualisht vlerësohet se do ta mbyllë vitin me një rritje çmimi prej 7.0 për qind, pasi u hodh me 50 për qind në 2021. Nafta amerikane, e cila përfundoi vitin e kaluar me 55 për qind, është në rrugën e duhur për të përfunduar vitin 2022 me një rritje prej 4.1 për qind.
Kujdes investitor
Çmimet e të dy llojeve të referencës ndërkombëtare të naftës ranë ndjeshëm në vitin 2020 për shkak të pandemisë COVID, e cila shkatërroi kërkesën.
“Investitorët hyjnë në vitin 2023 me kujdes, të përgatitur për rritje të mëtejshme të normave të interesit dhe duke pritur një recesion mbarëbotëror. Luhatshmëria në treg nuk ka gjasa të qetësohet shpejt, ndaj kemi një vit tjetër shumë të pasigurt përpara”, vlerëson Craig Erlam, analist në brokerimin OANDA.
Megjithëse rritja e udhëtimeve për pushime në fund të vitit dhe ndalimi rus për shitjen e naftës bruto dhe produkteve të naftës në vendet “armiqe” po mbështesin çmimet, oferta e kufizuar do të neutralizohet nga rënia e konsumit për shkak të përkeqësimit të mjedisi ekonomik vitin e ardhshëm, sipas analistit të CMC Markets, Leon Li.
“Norma globale e papunësisë pritet të rritet me shpejtësi në vitin 2023, gjë që do të kufizojë kërkesën për energji. Prandaj, mendoj se çmimet e naftës mund të bien në 60 dollarë vitin e ardhshëm”, tha ai.
Rënia e çmimeve të naftës në gjysmën e dytë të 2022 erdhi pasi bankat qendrore ngritën normat e interesit për të frenuar inflacionin galopant, duke nxitur forcimin e dollarit amerikan. Kjo i bëri mallrat në dollarë më të shtrenjta për blerësit që mbanin monedha të tjera, gjë që reduktoi kërkesën e tyre. /tesheshi.com/
