Fitorja e zgjedhjeve presidenciale nga ana e Donald Trump – një herë e përgjithmonë- provoi se 2016-a ishte viti kur gjithçka që klasa politike mendonte se dinte, doli e gabuar.
Mposhtja e Hillary Clinton vuri në dyshim viteve të tëra të njohurive sesi operon fushata elektorale, sesi po ndryshon demografia në Amerikë dhe sesi një kandidat kontrovers mund të ndikojë ndaj kandidatëve të sigurtë.
Ja pesë surprizat më të mëdha të natës së zgjedhjeve të renditura nga Eric Bradner, i CNN.
Fitorja e Trump
Sondazhet ishin të gabuara, modelet e projektimit ishin të gabuara, veteranët e fushatave të mëparshme elektorale rezultuan të gabuar.
Fitorja e Trump është një nga përmbysjet më të habitshme në historinë e politikës amerikane.
Votuesit amerikanë sollën republikanët në pushtet, duke ia dhënë GOP Shtëpinë e Bardhë, Senatin dhe Dhomën e Përfaqësuesve në një valë që askush nuk e pa të ngrihej.
Profesionistët politikë tashmë do të kalojnë javë dhe muaj duke studiuar sesi dhe përse askush nuk e vërejti një gjë të tillë.
Ekziston koalicioni Trump
Mbështetja shumë e madhe nga të bardhët dhe votuesit e klasës punëtore i sollën Trump fitoren.
Më e rëndësishmja: demokratët e ashtuquajtur “muri blu” i Pensilvanisë, Miçiganit dhe Uiskonsin u shkërrmoqën, pasi Trump fitoi qartë dy nga këto tre shtete, ndërsa kryesoi në Miçigan deri në orët e hershme të së mërkurës. Demokratët fituan zonat urbane, si zakonisht. Por Clinton doli shumë më pas numrave të presidentit Barack Obama në vitet 2008 dhe 2012 në zonat jo urbane të Amerikës. Dhe në rajonet rurale, votuesit e bardhë mbështetën Trump me diferenca që shpesh kapën edhe 40 pikë përqindje.
Në disa vende, ishin mbështetësit e “fshehtë” të Trump në fushatë që qëndruan me këmbëngulje, por që sondazhet nuk i zbuluan kurrë. Gjetkë, ishte pjesëmarrja e demokratëve që ka rënë shumë nga nivelet e vitit 2012.
Diferenca ishte veçanërisht e dukshme në shtetet ku Clinton pati vështirësi gjatë primareve demokrate kundër Bernie Sanders, mesazhi proteksionist i të cilit për tregtinë ishte mjaft i ngjashëm me atë të Trump.
Nuk ekziston koalicioni Clinton
Ose të paktën, pjesëmarrja e madhe nga votuesit e rinj latino-amerikanë dhe mbështetja nga gratë e diplomuara në universitet nuk ishte gjëkundi afër mbështetjes që duhej për të matur forcat me fuqinë e Trump tek votuesit e bardhë.
Clinton u dëmtua nga një rënie e pjesëmarrjes së afro-amerikanëve, që kishte ndihmuar Obamën.
Por, humbja e saj gjithashtu reflektoi realitetin e partisë Demokrate që ka shkarë majtas dhe që mbështetej shumë më rëndshëm në bazën urbane gjatë viteve të Obamës. “Qentë blu” – konservatorët demokratë – kanë marrë fund. Dhe votuesit e klasës punëtore që mbështesnin politikanë si Bill Clinton tashmë nuk gjenden më për Hillary Clinton.
Mjetet e fushatës janë të kufizuara
Infrastruktura e fushatës së Clinton ishte më impresivja që është parë ndonjëherë. Ajo shënjestroi, identifikoi dhe arriti votues të rëndësishëm në shtetet e betejës.
Ajo e tejkaloi Trump në spotet publicitare, ngriti shumë më tepër zyra në terren dhe dërgoi më shumë staf në shtetet e lëkundura, e shumë më herët sesa Trump.
Trump, ndërkohë, drejtoi një organizëm të përqëndruar, tërësisht të varur nga operacionet e thithjes së votës së Komitetit Kombëtar Republikan. Por asnjë nga këto nuk pati rëndësi.
Ose, ndoshta, pati- Clinton, në fund të fundit, fitoi Nevadën, një testament për fuqinë e organizimit të së majtës dhe doli ngushtë në rezultatin e Floridës pasi kryesoi fort në pjesët juglindore të shtetit të populluar dendur nga popullsi latino-amerikane.
Por kaq nuk mjaftoi. Operacioni Clinton nuk arriti të kapë problemin në zonat që quhen Brezi i Ndryshkur. Në kohën që Clinton dhe Obama bënë vizitat e minutës së fundit në Miccigan këtë javë, dhe mbyllën fushatën në Filadelfia, ishte tepër vonë.
Asnjë dëmtim në vota
Republikanët kudo ku ishin mendonin se Trump do të dëmtonte shpresat e partisë për mbajtjen e kontrollit të Senatit. Ai nuk rezultoi i tillë. Fare. Dhe në disa shtete, Trump duket se ka ndihmuar republikanët.
Ai pati dhe teprica, duek kaluar kandidatët për senatin në Indiana
dhe Missouri, dhe doli barazim me ta në Pennsilvani, Karolinën e Veriut, Nju Hempshajër dhe Uiskonsin. Rezultatet sugjerojnë se nuk kishte shumë votues të ndarë- një realitet që do të kishte tmerruar senatorët republikanë përpara zgjedhjeve, por që rezultoi të funksiononte në favor të partisë.
“Demokratët besonin se kishin biletën e artë kur Donald Trump mori zyrtarisht nominimin e partisë”, thotë Ëard Baker, në një mem pas ditës së votimit. “Ata punuan të kombëtarizonin ccdo garë, dhe kur erdhi radha e kandidates së tyre, ata nuk kishin asnjë mesazh, asnjë strategji dhe asnjë aftësi për të menaxhuar ccështjet lokale”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
