Marrëveshja për shkëmbimin e të burgosurve dhe armëpushimin në Rripin e Gazës po kalon një moment kritik pasi Presidenti i SHBA Donald Trump kërcënoi se do ta ndërpresë marrëveshjen dhe do të “hapë portat e ferrit” nëse Hamas)nuk i liron të burgosurit izraelitë deri të shtunën, pasi Hamasi tha se po e vononte lirimin e tyre derisa “pushtuesit të përmbushin kushtet e marrëveshjes”.
Kërcënimi i Trump-it i dha një shtysë të djathtës izraelite, e cila e kishte kundërshtuar marrëveshjen që në fillim. Ministri në largim i Sigurisë Kombëtare i Izraelit Itamar Ben-Gvir dhe ministri i Financave Bezalel Smotrich i bënë thirrje qeverisë së Benjamin Netanyahu të martën që “të realizojë ferrin në Rripin e Gazës” nëse Hamasi nuk liron tre të burgosur izraelitë të shtunën, siç është rënë dakord në marrëveshje.
Megjithatë, qeveria izraelite dhe shërbimet e saj të sigurisë po bëjnë deklarata kontradiktore për këtë çështje, ndërsa palestinezët këmbëngulin se Izraeli duhet të përmbushë kushtet e marrëveshjes, duke e bërë të ardhmen e saj të duket e pasigurt.
Si lindën pikëpamjet kontradiktore në Izrael?
Netanyahu akuzoi Hamasin për shkelje të marrëveshjes pasi Hamasi njoftoi të hënën se do të shtyjë lirimin e të burgosurve që mban deri në një njoftim të dytë, si përgjigje ndaj dështimit të Izraelit për të respektuar kushtet e protokollit humanitar të marrëveshjes, që ka të bëjë me dërgimin e tendave dhe ndihmave humanitare.
Megjithatë, struktura e mbrojtjes izraelite beson se Hamasi nuk e ka shkelur marrëveshjen e armëpushimit në Rripin e Gazës deri më tani, duke deklaruar se është “shumë e dyshimtë që Izraeli mund të ndërmarrë hapa kundër Hamasit në këtë fazë”, shkruan gazeta Maariv.
Zyrtarët dhe ndërmjetësit izraelitë thanë gjithashtu se pretendimi i Hamasit ishte i saktë se Izraeli nuk i kishte përmbushur premtimet e tij në fazën e parë, duke vënë në dukje se një marrëveshje për të dërguar qindra mijëra tenda në Gaza, si dhe furnizime të tjera humanitare, nuk ishte respektuar, sipas The New York Times.
A kanë ndryshuar kërkesat e Izraelit?
Qeveria izraelite ka ashpërsuar kërkesat e saj pas një deklarate të presidentit amerikan që bën thirrje për lirimin e “të gjithë pengjeve”. Ai tani po kërkon lirimin e nëntë të burgosurve që do të liroheshin në fazën e parë të marrëveshjes të shtunën.
Megjithatë, institucionet e sigurisë shpjeguan se lirimi i tre të burgosurve, siç ishte planifikuar, do të lejonte vazhdimin e marrëveshjes.
Për çfarë po përgatitet Izraeli?
Duke pasur parasysh pikëpamjet kontradiktore në Izrael, ushtria izraelite po përgatitet për mundësinë që marrëveshja mund të shembet dhe luftimet mund të kthehen. Ushtria izraelite ka përforcuar mbrojtjen e saj në kufirin me Gazën, duke vendosur forca speciale, trupa këmbësorie dhe dy divizione ushtarake. Ata gjithashtu po përgatiten të rimarrin kontrollin e Korridorit Netzarim, sipas Channel 13 të Izraelit.
Megjithatë, përpjekjet diplomatike vazhdojnë për të mbajtur marrëveshjen në fuqi. Yedioth Ahronoth raportoi se i dërguari i SHBA Steve Witkoff do të vizitojë Izraelin dhe Katarin në ditët në vijim.
Si u përgjigj Hamasi?
Hamasi nuk po heq dorë nga qëndrimi i tij se Izraeli duhet t’u përmbahet dispozitave të protokollit humanitar në mënyrë që të përmirësojë kushtet e jetesës së njerëzve në Rripin e Gazës, veçanërisht pasi dhjetëra mijëra njerëz të zhvendosur janë kthyer në pjesën veriore të shkatërruar të Rripit të Gazës, ku kanë nevojë për strehim dhe ndihmë të përkohshme.
Udhëheqësi i Hamasit Sami Abu Zuhri i tha Reuters-it se respektimi i marrëveshjes së armëpushimit ishte mënyra e vetme për të kthyer të burgosurit izraelitë. Ai kritikoi “gjuhën e kërcënimit” pasi Trump paralajmëroi se “do të hapte portat e ferrit” nëse të burgosurit izraelitë nuk liroheshin deri të shtunën.
Ai theksoi se Trump duhet të kujtojë se ekziston një marrëveshje që të dyja palët duhet ta respektojnë dhe kjo është e vetmja mënyrë që të burgosurit të kthehen.
Ndërkohë, Hamasi tha të enjten se do të lirojë tre të burgosur izraelitë të shtunën.
A do të vazhdojë marrëveshja?
Sari Zuaiter, ndihmës sekretari i përgjithshëm i Konferencës Popullore të Palestinezëve në Diasporë, thotë se Trump pritet të tërhiqet nga kërcënimet e tij, siç bën gjithmonë, duke qenë se është në interes të të gjitha palëve që të vazhdojë armëpushimi në Rrip.
Ai theksoi se ndërmjetësit duhet të bëjnë presion ndaj Izraelit që të respektojë kushtet e marrëveshjes, pasi Hamasi është i përkushtuar ndaj saj për sa kohë që Izraeli përmbush detyrimet e tij.
Ziad al-Aloul, zëdhënës i Konferencës Kombëtare Palestineze në Diasporë, tha se ka përpjekje për të kapërcyer mosmarrëveshjet dhe për të përfunduar të gjitha fazat e marrëveshjes, duke vënë në dukje se plani i Trump0it në lidhje me Rripin e Gazës nuk do të zbatohet për shkak të qëndrimit të fortë arab që kundërshton një plan të tillë.
Rënia e marrëveshjes mund të shkaktojë një krizë në shoqërinë izraelite, pasi familjet e të burgosurve akuzojnë kryeministrin se ka lënë pas dore fatin e të dashurve të tyre duke shkatërruar marrëveshjen, e cila kërcënon të përshkallëzojë dhe përkeqësojë krizën në qeverinë e Netanyahut. Ai beson se ekziston një probabilitet i lartë që autoritetet izraelite të vazhdojnë të zbatojnë marrëveshjen. /tesheshi.com/
