“Armenët e goditën Rusinë pas shpine. Por një sjellje e tillë nuk do të mbetet pa u ndëshkuar”, është reagimi i shkurtër i Kremlinit ndaj njoftimeve që vijnë nga Armenia se do të arrestojnë presidentin Vladimir Putin nëse ai do të paraqitet në vendin e tyre.
Nga këndvështrimi rus, ky është një provokim i pacipë, pasi këto dy vende janë formalisht aleatë, që në realitet do të thotë se deri më tani armenët i janë nënshtruar Rusisë, ashtu si shumica e shteteve pasardhëse të Bashkimit Sovjetik.
Në përputhje me Kushtetutën
Javën e kaluar, Gjykata Kushtetuese e Armenisë e shpalli Statutin e Romës të Gjykatës Penale Ndërkombëtare të Hagës (ICC) të pajtueshëm me kushtetutën e vendit, duke hapur rrugën për ratifikimin e tij. Gjyqtarët kushtetues armenë njoftuan vendimin një javë pasi Gjykata Penale Ndërkombëtare lëshoi një urdhër arresti për presidentin rus Vladimir Putin, duke e shpallur atë fajtor nëse ai udhëton në ndonjë shtet anëtar të Gjykatës Ndërkombëtare Penale.
Pas kësaj, partia në pushtet e Armenisë paralajmëroi se nëse vjen Putin, vendi nuk do të ketë zgjidhje tjetër veçse ta arrestojë atë. “Nëse Putini vjen në Armeni, ai duhet të arrestohet. Është më mirë për të të qëndrojë në vendin e tij”, tha Gagik Melkonyan, një anëtar i Asamblesë Kombëtare Armene, në një intervistë për portalin Moscow Times. “Nëse ratifikojmë marrëveshjen me ICC, atëherë duhet të përmbushim detyrimet tona. Lëreni Rusinë të zgjidhë problemet e saj me Ukrainën,” shpjegoi Melkonyan.
Gjykata Ndërkombëtare Penale ka lëshuar një urdhër arresti për Putinin për krime lufte në Ukrainë, veçanërisht për përfshirjen e tij të dyshuar në dëbimin e paligjshëm të fëmijëve nga Ukraina. Por GJPN-ja nuk ka autoritet për të zbatuar urdhrat e saj dhe meqenëse Rusia nuk e njeh juridiksionin e gjykatës, shumica e zbatimit të saj do të varet nga gatishmëria e vendeve të tjera për të ndërhyrë nëse Putini gjendet në territorin e tyre. Ndër vendet që kanë njoftuar se do ta arrestojnë presidentin rus nëse ai shkel në tokën e tyre janë Gjermania, Irlanda, Austria dhe Kroacia, kujton Business Insider.
Moska dhe Jerevani
Vendimi i partisë në pushtet në Armeni është në kontrast të plotë me aleatët e tjerë të Kremlinit, të cilët mbeten të palëkundur në besnikërinë e tyre ndaj Moskës. Hungaria, e cila mban lidhje të ngushta me Rusinë, ka njoftuar se nuk do të zbatojë urdhrin e arrestit të ICC-së, ashtu si edhe Kina. Nga ana tjetër, megjithëse Armenia është teknikisht një aleat i Rusisë – si pjesë e Organizatës së Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO) – vendimi i Jerevanit është vetëm treguesi më i fundit se vendi është i gatshëm t’i marrë gjërat në duart e veta dhe të mbajë Putinin përgjegjës.
Marrëdhëniet e Moskës me Jerevanin janë përkeqësuar muajt e fundit. Armenët pretendojnë se përgjegjësia i takon Rusisë, e cila nuk ndihmoi në ruajtjen e armëpushimit mes tyre dhe Azerbajxhanit në rajonin e Nagorno-Karabakut – një rajon i Azerbajxhanit i banuar nga armenë. Azerët mundën ushtrinë armene, e cila priste ndihmë nga rusët, por kjo nuk ndodhi.
Paqeruajtësit rusë, sipas akuzave nga Armenia, nuk ndërhynë për t’i dhënë fund bllokadës së pjesshme të Nagorno-Karabakut nga forcat Azerbajxhane. Rusia ka një pakt mbrojtës të ndërsjellë me Armeninë dhe ka qenë tradicionalisht një lojtar i fuqishëm në rajonin e Kaukazit Jugor, por vitet e fundit është përballur me konkurrencë në rritje për ndikim nga Shtetet e Bashkuara, Bashkimi Evropian dhe Turqia.
Reagimi i Kremlinit
Kuptohet se nuk kishte pse të pritej një përgjigje nga Kremlini. RIA, agjencia shtetërore e lajmeve ruse, citoi një burim të ministrisë së jashtme ruse të thoshte se Moska i konsideron planet armene “të papranueshme”.
Rusia e ka paralajmëruar Jerevanin për “pasoja jashtëzakonisht negative” për marrëdhëniet dypalëshe nëse shkon përpara me planin, i cili do të duhej të ratifikohej nga parlamenti armen pasi të miratohej nga gjykata kushtetuese. “Moska i konsideron planet e Jerevanit zyrtar për të aderuar në Statutin e Romës të Gjykatës Ndërkombëtare Penale si absolutisht të papranueshme duke pasur parasysh urdhrat e fundit të paligjshëm dhe ligjërisht të pavlefshëm të ICC kundër udhëheqjes ruse,” citohet një burim nga Ministria e Jashtme ruse. /tesheshi.com/
