Në natën e parë të pushtimit rus të Ukrainës, protestuesit u mblodhën në Moskë, Shën Petersburg, Saratov dhe qytete të tjera ruse dhe brohoritën “Jo luftës!”.
Deri në mbrëmjen pasuese, rreth 1,900 njerëz ishin arrestuar në të gjithë vendin.
Protestat në shkallë të gjerë kundër goditjes së qeverisë u shembën pas javëve të para të luftës, ndërsa rusët pro-qeveritarw u mblodhën pas “operacionit special” të Presidentit Vladimir Putin, siç quhet në mënyrë eufemitike pushtimi i Ukrainws.
“Fillimi i një lufte zakonisht prodhon efektin e bashkimit patriotik rreth flamurit,” tha sociologu ukrainas Volodymyr Ishchenk.
“Për protesta masive kundër Putinit në të ardhmen e afërt, do të duhej të ndodhin ndryshime dramatike, (si p.sh.) një humbje e madhe në Ukrainë me një tërheqje masive të ushtrisë ruse, ose ndonjë zhvillim katastrofik në ekonominë ruse si rezultat i sanksioneve”, shtoi ai..
Duke u mësuar me jetën nën sanksione dhe kufizime
Në qytete si Moska dhe Shën Petersburg, jeta vazhdon si zakonisht. Baret dhe festivalet muzikore, për shembull, janë plot.
Rusët po mësohen të jetojnë nën sanksione dhe kufizime të vendosura nga qeveria e tyre, si humbja e aksesit në mediat sociale.
Ekonomia deri më tani ka mbetur e qëndrueshme, zhgënjyese për ata që kishin shpresuar se gjendja e përkeqësuar e popullsisë do të çonte në një kryengritje të zemëruar dhe rrëzimin e Putinit.
Ishchenko, i cili ka studiuar trazirat politike në shtetet post-sovjetike, shpjegoi se ka dallime të rëndësishme midis Ukrainës në 2014, kur qeveria pro-ruse u përmbys, dhe Rusisë sot.
Ukrainasit kishin një zë të fortë në media, si dhe mbështetjen e qeverive perëndimore dhe fraksioneve brenda elitës.
“Protestat edhe më të mëdha kundër Putinit nuk do të ishin të suksesshme nëse elita ruse do të mbetej e konsoliduar rreth presidentit rus,” tha Ishchenko.
Në Rusi, ka kufizime të forta për protestat dhe protestuesit duhet të kërkojnë leje nga autoritetet përpara se të mblidhen. Duhet të kemi parasysh edhe potencialin rus për të ndëshkuar protestuesit.
Në dy dekadat e fundit, anëtarët dhe drejtuesit e lëvizjeve disidente janë arrestuar, kanë ikur në mërgim dhe në disa raste janë vrarë.
“Represioni më serioz dhe absurd”
Që nga shkurti, disa kanale televizive dhe gazeta të pavarura ose janë detyruar të mbyllen ose kanë zhvendosur veprimtarinë e tyre jashtë vendit.
“Represioni është tani më seriozi nëse po flasim për periudhën post-sovjetike, edhe më absurd”, thotë Kirill Medvedev, një muzikant dhe aktivist i majtë nga Moska.
Kirill aktualisht po përballet me dy aktakuza, njëra prej të cilave lidhet me mbajtjen e një koncerti kundër luftës në Moskë.
“Nuk mund ta quash luftën luftë, duhet ta quash ‘operacion special’ etj. Shtypja nuk është e plotë, por ajo e çon logjikën e mëparshme të qeverisë në një ekstrem – duke synuar njerëzit në mënyrë të rastësishme në mënyrë që të gjithë të kenë frikë, si dhe, natyrisht, figurat me ndikim të opozitës,” shtoi ai.
Sipas monitoruesit rus të të drejtave të njeriut OVD-Info, më shumë se 16,000 rusë janë arrestuar për aktivitete kundër luftës në Rusi që nga shkurti.
Sipas ligjit të ri, përhapja e “fake news” për pushtimin dënohet deri në 15 vjet burg, por praktikisht shumica e të pandehurve deri më tani janë gjobitur ose me kusht.
Më 8 korrik, këshilltari 60-vjeçar i Moskës Alexei Gorinov ishte i pari që u dënua me shtatë vjet burg për thirrjen për një minutë heshtje për viktimat e luftës në Ukrainë në një takim në prill.
Në gjykatë, Gorinov mbajti një slogan të shkruar me dorë: “A ju duhet ende kjo luftë?”.
Kolegu i tij dhe anëtari i opozitës Ilja Jashin u akuzua së fundmi për “diskreditim” të forcave të armatosura në një diskutim në YouTube për krimet në Bucha.
Mesazhe rreth Mariupolit në vend të çmimeve të produkteve
Aktivistët e paqes u arrestuan gjithashtu sepse mbanin copa letre të zbrazëta.
Megjithatë, aktivistët shpesh ndryshonin taktikat e tyre, kështu që në supermarkete, ata shkëmbenin copa letre në të cilat tregoheshin çmimet me informacione për shkatërrimin e Mariupolit.
Aleksandra Skochilenko, një e re moskovite, përballet me dhjetë vjet burg për përhapjen e “dezinformatave” pasi u raportua nga një klient tjetër. Fushata me zëvendësimin e çmimeve të produkteve në të cilën ajo mori pjesë u organizua nga Rezistenca Feministe Kundër Luftës.
“Kjo organizatë përbëhet nga shumë grupe, por nuk ka hierarki”, pohoi përfaqësuesi i saj, i cili kërkoi anonimitet.
“Ka një grup të veçantë lokal në çdo qytet dhe ka edhe jashtë kufijve të Rusisë. Secili grup ka promovimet, performancat, punëtoritë e veta dhe më shumë”.
Në qershor, aktivistët e kësaj organizate u mbuluan me gjak përpara ambasadës ruse në Holandë dhe u shtrinë përtokë në formën e shkronjës Z, një simbol pro luftës i adoptuar nga Moska dhe mbështetësit e saj.
“Në Rusi, aktivistët punojnë si partizanë – natën shpërndajnë fletëpalosje me propagandë kundër luftës ose kundër regjimit,” tha zëdhënësi.
Ndër grupet e tjera kundër luftës janë pakicat etnike, veçanërisht banorët autoktonë të Siberisë, Kaukazit apo Lindjes së Largët.
Ato rajone janë më të varfra dhe më pak të zhvilluara, dhe më pak mundësi për të rinjtë zakonisht nënkuptojnë shanse më të mëdha për rekrutim.
Që nga fillimi i luftës, të paktën 14 qendra rekrutimi janë djegur.
“Unë nuk kam iluzione se regjimi do të përmbyset shpejt, por në një moment do të tërhiqet pyetja se çfarë të bëhet me pothuajse gjysmën e shoqërisë që kundërshton luftën,” tha Kirill.
“Dhe kjo gjysmë do të duhet të pyesë se çfarë të bëjë me qeverinë që filloi luftën.” /tesheshi.com/