Për herë të parë në më shumë se 30 vjet, Forcat Ajrore të SHBA-së po zbulojnë avionin e ri luftarak stealth B-21 Raider. Pritet që të premten të shfaqet për publikun ky aeroplan i “padukshëm” për radarët.
Bombarduesi strategjik me rreze të gjatë u krijua për të zëvendësuar aeroplanët B-1 Lancer dhe B-2 Spirit.
Thuhet se më shumë se 25 miliardë dollarë u ndanë nga buxheti i Forcave Ajrore në vitin 2010 për projektimin e këtij avioni dhe Northrop Grumman punoi në prodhimin e tij.
Bombarduesi B-2 Spiriti, i cili ka qenë në prodhim prej 34 vitesh, ishte një aeroplan përpara gjeneratës së tij, i përbërë nga materiale të avancuara që e bënin atë pothuajse të “padukshëm” për radarët, duke e lejuar atë të kryente misione me rreze të gjatë në mjedise armiqësore. Avionë të tillë si B-1 dhe B-52 kishin shumë më pak gjasa të kishin sukses në misione të tilla.
I pazbuluar, B-2 mund të shkatërronte objektivat thellë në territorin e armikut pa asnjë paralajmërim.
Pra, çfarë e bën të veçantë pasardhësin e tij, B-21?
Çfarë është risi?
Programi për ndërtimin e avionit ishte tepër sekret dhe Northrop Grumman publikoi pak detaje rreth projektit. Sipas tyre, është e qartë se B-21 Raider ka shumë dizajn të paraardhësit të tij, siç është koncepti i krahut me motorë të integruar dhe një konfigurim efektiv në shmangien e radarëve. Megjithatë, hapësira për ngarkesa, bomba dhe raketa është pothuajse përgjysmuar.
Avioni nuk është veçanërisht i shpejtë si paraardhësi i tij, por është dukshëm më i lirë, si për t’u blerë ashtu edhe për ta mirëmbajtur. Mirëmbajtja e avionit B-2 ishte jashtëzakonisht e shtrenjtë.
Edhe pse teknologjia “stealth” është avantazhi kryesor i këtij avioni, nuk është i vetmi. Ushtria amerikane po përpiqet të ndërtojë një rrjet të fuqishëm sensorësh me rreze të gjatë dhe platforma sulmi që mund të transmetojnë sasi të mëdha të të dhënave për armikun.
B-21 përshtatet në këtë rrjet strategjik, pasi ka aftësinë të mbledhë inteligjencë mbi një armik ose zonë dhe të nisë sulme. Me fjalë të tjera, ai mund të mbledhë dhe të mbështetet në informacione nga avionët miqësorë, satelitët dhe radarët, por gjithashtu mund të shkatërrojë objektivat.
Sulmet me rreze të gjatë mund të jenë misioni kryesor i këtij avioni, i cili do të jetë në gjendje të mbledhë dhe të ndajë inteligjencën, e cila do të ndihmojë në drejtimin e armëve të tij dhe shkatërrimin e objektivave të shumtë. Me pak fjalë, “truri” i tij është tipari më i vlefshëm i avionit.
Gjithashtu mund të operohet pa një ekuipazh njerëzor dhe do të jetë në gjendje të mbajë raketat më të fundit “të padukshme” me rreze të gjatë, siç janë raketat JASSM, si dhe armë të tjera konvencionale dhe bërthamore.
Teknologji kineze
Ka raporte se përparimi në zhvillimin e radarëve të rinj nuk do të lejojë që ky avion të fluturojë pa u zbuluar. Kina pretendon se ka një radar që mund të zbulojë avionë të tillë, megjithatë, ekspertët perëndimorë e hedhin poshtë një pretendim të tillë.
Për dekada, avionë të padukshëm nga radarët kanë dominuar qiejt, kështu që me një radar të tillë, avantazhi i rëndësishëm i SHBA-së do të zhdukej.
Zbulimi publik i B-21 shënon fillimin e viteve të zhvillimit dhe përsosjes pasi avioni do t’i nënshtrohet testeve të shumta, fillimisht në tokë dhe më pas në ajër në kushte të ndryshme, përpara se të bashkohet përfundimisht me Forcat Ajrore të SHBA.
Prandaj, Kina ka përshpejtuar kërkimet për ndërtimin e avionit të saj Xian H-20, në mënyrë që të jetë në gjendje të konkurrojë me ushtrinë amerikane. /tesheshi.com/
