Përfaqësuesit e Listës Serbe në Kosovë nga muaji tetor i këtij vitit kanë bojkotuar punimet në institucionet e shtetit. E gjitha ndodhi pas miratimit të projektligjit për “Treçën”, për çka drejtues të kësaj liste haptaz kanë shprehur qëndrimin e tyre kundër.
Por, ky nuk është bojkoti i parë nga ana serbëve bërë institucioneve. Ata kanë bojkotuar institucionet edhe dy herë të tjera në mars të vitit 2004, kohë kur ndodhën trazirat e mëdha në Mitrovicë dhe pas shkurtit të vitit 2008 kur u shapll pavarësia.
Për bojkotin e serbëve sështë mbajtur në Prishtinë një tryezë me titull “Bojkoti i komunitetit serb: dialog apo tensione?”, që u organizua nga Qendra Kërkimore për Politika të Sigurisë (SPRC) në bashkëpunim me Friedrich Ebert Stiftung (FES) në Prishtinë.
Në këtë tryezë u tha se bojkoti i pjesshëm i institucioneve të Kosovës nga ana e serbëve në Kosovë është i zgjidhshëm, por duhet vullnet dhe përgjegjësi të plotë.
Sipas panelistëve zgjidhja duhet të jetë në kontekst evropian, ndërsa potenciali i tensioneve të sigurisë për këtë shkak nuk duhet injoruar, megjithëse aktualisht nuk është shumë i lartë.
Burim Ramadani, drejtor ekzekutiv i SPRC-së, ka thënë se tensionet nuk duhet injoruar, sikurse që rruga politike për zgjidhjen e çështjes aë bojkotit duhet të jetë fokusi kryesor.
Sasha Rashiq, ish-ministër i Kthimit nga radhët e serbëve, ka thënë se çështja e krijimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe as nuk duhet të jetë kushtëzim dhe as të bllokohet.
“Nuk është bojkot i plotë. Është shumë e rëndësishme që përfaqësuesit politik serb të kthehen në institucione qendrore. Ndoshta ekziston dëshira që Asociacioni të bëhet diçka si Republika Serbe, por janë vetëm dëshira”, tha Rashiq.
Nexhmedin Spahiu, analist politik, tha se shqiptarët dhe serbët e Kosovës duhet të marrin përgjegjësitë e plota për jetën në Kosovë.
“Do të këshilloja serbët e Kosovës që saherë të bëjnë marrëveshje me forcat politike shqiptare në Kosovës le t’i bëjnë ato të hapura dhe publike”, tha Spahiu.
Ndërsa, Avni Mazreku, udhëheqës i Kolegjit ISPE, tha se konteksti i zgjidhjes së problemeve politike në Kosovë dhe Ballkan duhet të jetë kontekst evropian.
“Strategjia e BE-së për zgjidhjen e konflikteve në Ballkanin Perëndimor nuk ka qenë shumë efektive dhe duhet të rikonsiderohet”, tha Mazreku.
Eksperti i çështjeve të sigurisë, Rifat Marmullaku, theksoi se veriu i Kosovës mbetet në gjendje të paqëndrueshme të sigurisë.
“Adresimi i dimensionit të sigurisë kërkon qasje kolektive dhe partneriteti dhe nuk mund të paramdnohet që gama e gjerë e problemeve të sigurisë të adresohet vetëm nga agjencionet e zbatimit të ligjit, respektivisht të Policisë së Kosovës”, tha ai.
Sipas Marmullakut, “nuk duhet lejuar rikthimi i barrikadave dhe bllokimi i rrugëve në veri të Kosovës”.
Ndërsa, ambasadori i Hungarisë në Kosovë, Laszlo Markusz, tha duhet të harmonizohen qëndrimet e të dyja palëve, në mënyrë që të ketë legjitimitet politik.
Përfaqësuesi i komunitetit malazias në Kosovë, Boban Vujiqiq, tha ndër të tjera se popullata serbe në Kosovë nuk është drejt e informuar për zhvillimet politike dhe ka mungesë të transparencës për marrëveshjet e arritura.
Ndryshe, përfaqësuesit e Listës Serbe si kusht për rikthimin në institucione e kanë vënë themelimin e të ashtuquajturës “Zajednicë”, por që qeveria “Mustafa”, thotë se Asociacioni nuk mund të themelohet derisa të krijohen kushtet për një gjë të tillë.
Përgatiti: Blendi Gashi – /tesheshi.com/