Një ish-komandant ushtarak në Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) tha se rreziku dhe faktori më i rëndësishëm në luftën e Izraelit në Rripin e Gazës nuk janë raketat apo fuqia njerozore që zotëron Hamasi, por më shumë se 643 kilometra tunele të gërmuara nën Rripin e Gazës.
Ai shtoi se Hamasi i përdori ato tunele për të trajnuar dhe pajisur luftëtarët e tij dhe se pikërisht nga ato tunele nisi sulmin e tij më 7 tetor 2023, në jug të Izraelit.
Në artikullin e tij analitik në faqen e internetit Bloomberg, James Stavridis, një admiral në pension i marinës amerikane dhe ish-komandant suprem i NATO-s, shkruan se ushtria izraelite tani ka lëshuar një broshurë që ka marrë nga Hamasi në vitin 2019, duke detajuar se si lëvizja palestineze u përpoq të rriste aftësinë luftarake, të cilën ai e kishte ndërtuar “me mundim” nën tokë dhe jashtë syve.
Ai shpjegoi se lëvizja stërviti forcat e saj për të luftuar në atë mjedis të errët dhe nëntokësor me dyer të mbrojtura nga shpërthimi. Ata përdorën syze për shikimin e natës, pajisje pozicionimi global (GPS) dhe taktika të hollësishme kamuflimi. Grupi gjithashtu trajnoi forcat e tij për t’u përfshirë në konflikt brenda një periudhe shumë të shkurtër kohore. Kështu, Hamasi arriti të krijojë një fushë beteje krejtësisht të ndryshme nga fushat tradicionale të betejës në sipërfaqe.
Autori i artikullit thekson në analizën e tij se nuk është e lehtë të besohet se Hamasi e bëri këtë në një shpërthim “krijimtarie unike” dhe se “ne jemi dëshmitarë të një stili të ri lufte”. “Në fakt, përdorimi i tuneleve në luftëra ka një histori të gjatë”, shtoi ai.
Pyetja që lind sot, sipas Stavridis, është: Si mund ta përmirësojë shfaqja e teknologjive më moderne këtë stil të lashtë luftimi? Çfarë duhet të bëjnë Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj?
Stavridis, i cili aktualisht shërben si nënkryetar për çështjet globale në Carlyle Group dhe si anëtar bordi në Fortinet dhe Ankura Consulting Group, thotë se tunelet luajtën një rol të rëndësishëm në Luftën e Parë Botërore dhe Luftën e Dytë Botërore.
Lufta “e tmerrshme” në tunele
Në Luftën e Parë Botërore, për shembull, forcat aleate vendosën pajisje të larta shpërthyese nën linjat gjermane. Në Luftën e Dytë Botërore, Ushtria Perandorake Japoneze ndërtoi një rrjet të dendur tunelesh në shumë ishuj për ta mbrojtur atë nga pushtuesit e forcave amerikane.
Sot, ndoshta sistemi më kompleks i tuneleve kushtuar luftës ndodhet në Korenë e Veriut. Ai është i zhytur shumë thellë dhe ndoshta nuk mund të depërtohet nga as bombat apo raketat më të mëdha konvencionale. Tunelet e Koresë së Veriut janë shumë më të mëdhenj, më të qëndrueshëm, më të fortifikuar dhe të pajisur me armë më të avancuara se ato në Gaza.
Lidhur me mësimet e nxjerra nga lufta e Izraelit kundër Gazës, autori thekson se sistemet tradicionale të inteligjencës duhet së pari të vënë më shumë theksin në sistemet e tuneleve në Iran dhe Korenë e Veriut, të cilat fshehin programet bërthamore të dy vendeve. Mjetet teknike të përdorura për mbikëqyrjen e telefonave celularë dhe mbikëqyrjen kibernetike duhet gjithashtu të fokusohen në atë që ndodh në fshehtësi.
Stavridis konkludon se lufta në tunele është “e tmerrshme” dhe se gatishmëria për t’u marrë më shumë me këtë çështje do të jetë një element kyç në fushëbeteja e këtij shekulli. /tesheshi.com/
