E vendosur në bregun perëndimor të Detit Kaspik, dukej si një kafshë uji kolosale.
Edhe tani, nuk duket si diçka që mund të fluturojë ndonjëherë. Por ajo fluturonte, shumë kohë më parë.
Pasi ishte “në gjumë” për më shumë se tre dekada, përbindëshi nga Deti Kaspik është “zgjuar” sërish. Ajo është një nga makineritë fluturuese më tërheqëse të bëra ndonjëherë.
Bëhet fjalë për një Ekranoplan, i quajtur “Lun”, me peshë 380 ton, i cili është vendosur në bregdetin pranë pikës më jugore të Rusisë, pranë qytetit antik të Derbentit, në republikën ruse të Dagestanit.
E fundit e “racës” së saj, “Lun” u braktis pas rënies së Bashkimit Sovjetik, e dënuar të ndryshkej në bazën detare Kaspiysk, rreth 100 kilometra larg brigjeve të Derbentit.
Por përpara se të zhdukej në harresë, ai u shpëtua falë planeve për ta bërë një atraksion turistik pikërisht në një kohë kur ky koncept i pazakontë i udhëtimit mund të kthehej.
Ekranoplanët janë një lloj hibridi midis aeroplanëve dhe anijeve. Ata lëvizin nëpër ujë pa e prekur në të vërtetë.
Organizata Ndërkombëtare Detare i klasifikon ato si anije, por në fakt ata i marrin aftësitë e tyre unike nga ajo që kalojnë sipërfaqen e ujit në një lartësi prej një deri në pesë metra.
Ata përfitojnë nga një parim aerodinamik i quajtur “efekti i tokës”.
Ky kombinim i shpejtësisë dhe “padukshmërisë” – afërsia e tyre me sipërfaqen gjatë fluturimit e bën të vështirë zbulimin e tyre nga radari, gjë që tërhoqi vëmendjen e ushtrisë sovjetike, e cila eksperimentoi me disa variante të këtij koncepti gjatë Luftës së Ftohtë.
Ekranoplani “Lun” ishte një nga projektet e fundit që doli nga programi sovjetik i automjeteve tokësore. Ai arriti shpejtësi deri në 550 kilometra në orë falë tetë turbofanëve të fuqishëm të montuar në krahë të ngurtë.
Kjo bishë e tmerrshme madje mund të ngrihej dhe të ulej në kushte stuhie, me valë deri në dy metra e gjysmë. Ajo gjithashtu mbante raketa anti-anije.
“Lun” do të jetë ylli i Parkut Patriot të planifikuar në Derbent, një muze ushtarak dhe park muze, i cili do të shfaqë lloje të ndryshme të pajisjeve ushtarake sovjetike dhe ruse. /tesheshi.com/
