Ishulli i vogël në lindje të Detit të Zi është skena e betejave të ashpra midis trupave ukrainase dhe ruse. Thuhet se rusët planifikojnë të ndërtojnë një bazë të tërë të vogël këtu, ndoshta një pistë. Dhe pozicioni strategjik i ishullit është i shkëlqyer.
Ajo zonë shkëmbore, sa rreth 20 fusha futbolli, quhet Ishulli i Gjarpërinjve – dhe askush nuk e di se nga e ka marrë këtë emër. I vetmi vendbanim – i quajtur Bile – është shtëpia e disa dhjetëra njerëzve, kryesisht roje kufitare, si dhe atyre që kanë qenë të angazhuar me ekspedita shkencore, shkruan Deutsche Welle.
Sipas legjendave greke, Akili u varros në këtë ishull të vogël dhe aty janë të shumta faltore kushtuar atij.
Në skajin perëndimor të Detit të Zi, në ujërat rreth të cilave janë në mosmarrëveshje Ukraina dhe Rumania, ky ishull prej dy shekujsh ka një far, dhe kohët e fundit një transmetues të telefonisë celulare.
Por në fund të shkurtit, jeta monotone në këtë gur ndryshoi. Marina ruse sulmoi Ishullin e Gjarpërinjve, shkatërroi pothuajse plotësisht vendbanimin dhe kapi 13 roje kufitare ukrainase. Më herët, njëri prej tyre tha në mesazhin radiofonik drejtuar anijes luftarake ruse “Pirdhuni!”, duke e paguar me jetë këtë sfidim.
Ai mesazh bëri xhiron e botës. Në prill, Ukraina lëshoi një pullë postare në të cilën u përjetësua kjo skenë.
Megjithatë, Rusia e ka kontrolluar ishullin që atëherë. Ditët e fundit rreth tij janë zhvilluar sërish luftime të ashpra. Thuhet se ushtria ukrainase arriti të fundoste një anije zbarkuese ruse, dhe të enjten ajo dëmtoi rëndë një anije logjistike. Pretendohet se rusët transportuan mbrojtjen ajrore në Ishullin e Gjarpërinjve.
Pavarësisht se sa nuk bie në sy, ky ishull i zhveshur është një vend i rëndësishëm strategjik. Para së gjithash, nuk ka pothuajse asnjë ishull në Detin e Zi. Së dyti, Ishulli i Gjarpërinjve, rreth 200 kilometra nga Odessa, mund të kontrollojë praktikisht trafikun detar rreth atij porti më të madh të Ukrainës.
Nëse do të pushtonte përgjithmonë ishullin, Rusia mund të bllokonte të gjitha eksportet përmes Odessa-s. Për shembull, miliona tonë grurë ose luledielli, të cilat tani po transportohen me vështirësi në rrugë tokësore, nuk mund të vazhdonin nga Odessa e tutje në Detin Mesdhe.
Ishulli i Gjarpërinjve ka qenë gjithmonë i një rëndësie strategjike. Në kohët sovjetike, këtu kishte një bazë ushtarake, ndaj dhe heliporti dhe dy platforma me të cilat mund të ankorohen anije të mëdha luftarake deri në tetë metra kanë mbetur. Thuhet se municioni, karburanti, radarët dhe pozicionet e raketave mbetën atje.
Ishulli në Detin e Zi i përkiste Rumanisë deri në vitin 1948 dhe më pas iu dhurua vëllait të saj të madh, BRSS. Bukureshti dhe Moska, dhe më pas Bukureshti dhe Kievi, debatuan vazhdimisht për ishullin. Supozohet se në këto ujëra ka burime të rëndësishme. Ukraina diktoi lëvizjen e saj duke themeluar vendbanimin Bile në 2007, duke bërë që ishulli të fitonte zyrtarisht banorë.
Fakti që Ishulli i Gjarpërinjve ishte një nga objektivat e parë në ditën e parë të agresionit tregon se sa i rëndësishëm është ky nivel për ushtrinë ruse. Shërbimet e inteligjencës britanike pretendojnë se Moska dëshiron të forcojë trupat në ishull me raketa lundrimi dhe mbrojtje ajrore strategjike.
Ditët e fundit, ukrainasit janë përpjekur t’i prishin këto synime me një sërë sulmesh me raketa dhe drone. Pamjet satelitore të kompanisë amerikane Maxar sugjerojnë se përveç anijes janë shkatërruar të paktën një helikopter rus dhe një bateri e mbrojtjes ajrore, sipas DW.
Megjithatë, nuk ka gjasa që pala ukrainase ta rifitojë ishullin kaq shpejt. Është e sigurt vetëm se luftimet e ashpra do të vazhdojnë. Sepse Kievi nuk dëshiron që ky ishull të bëhet “Thembra e Akilit” për jugun e vendit. /tesheshi.com/
