Zëdhënësi i Bashkimit Evropian deklaroi se ndërtimi i dy urave të reja mbi lumin Ibër në Mitrovicë “ka rëndësi si praktike ashtu edhe politike” dhe se çdo projekt infrastrukturor midis Mitrovicës Veriore dhe Jugore kërkon koordinim dhe dialog të ngushtë midis të gjitha komuniteteve të përfshira, raporton Radio Evropa e Lirë.
“Është e nevojshme që projekte të tilla të pasqyrojnë vullnetin dhe nevojat e komuniteteve lokale”, thuhet në përgjigjen për REL.
Guri themeltar për ndërtimin e urave mbi lumin Ibër u vendos më 1 korrik në prani të kryeministrit në detyrë të Kosovës, Albin Kurti, i cili deklaroi se qëllimi është të lidhë Mitrovicën e Veriut me një popullsi shumicë serbe me Mitrovicën e Jugut, ku jeton popullsia shumicë shqiptare.
Ai gjithashtu deklaroi se qeveria e tij mbështet një “komunikim, qarkullim, bashkëpunim dhe shkëmbim më të madh midis veriut dhe jugut”.
Peticion kundër ndërtimit të urave
Qeveria e Kosovës ka ndarë rreth tre milionë euro për ndërtimin e këtyre dy urave, njëra për këmbësorët dhe tjetra për trafikun, dhe puna pritet të përfundojë në vjeshtë.
Ndërkohë, Lista Serbe, partia më e madhe serbe në Kosovë që ka mbështetjen e Beogradit, ka iniciuar nënshkrimin e një peticioni kundër ndërtimit të urave mbi lumin Ibër.
Kryetari i Listës Serbe, Zlatan Elek, i tha Radio Televizionit të Serbisë se qëllimi i peticionit është të tregojë “qëndrimin e unifikuar të popullit serb se ata nuk pranojnë vendime të njëanshme për projekte në dëm të komunitetit serb”.
Ai shtoi se peticioni do të jetë i hapur për nënshkrim në dy ditët e ardhshme, pas së cilës do t’i përcillet bashkësisë ndërkombëtare.
Një urë e njohur për konfliktet etnike
Urat po ndërtohen menjëherë pranë urës kryesore mbi lumin Ibër, e cila është pjesë e Marrëveshjes për Lirinë e Lëvizjes, e arritur në kuadër të dialogut midis Kosovës dhe Serbisë.
Ura është shtëpia e misionit ushtarak të NATO-s në Kosovë (KFOR), pasi njihet për konfliktet etnike në periudhën e pasluftës, e cila është arsyeja kryesore për mbylljen e saj, kujton REL.
Aktualisht është e hapur vetëm për këmbësorët, dhe qeveria e Kosovës njoftoi hapjen e saj për trafik në korrik të vitit të kaluar, gjë që rriti tensionet dhe provokoi reagime nga bashkësia ndërkombëtare.
Kryeministri në detyrë Kurti tha se qeveria nuk do të heqë dorë kurrë nga hapja e urës kryesore.
Bashkimi Evropian, në një përgjigje me shkrim për REL, deklaroi se BE aktualisht po kryen një vlerësim strukturor të urës së Mitrovicës dhe një studim urban të zonës përreth, duke pasur parasysh kohën që ka kaluar që nga përfundimi i rivitalizimit të saj.
Ata shtuan se autoritetet e Kosovës u informuan për vlerësimin dhe se ai nuk sinjalizon “asnjë ndryshim në situatën aktuale, por synon të sigurojë që të gjitha vendimet mbi të ardhmen e urës të merren në bazë të të dhënave teknike të azhurnuara, të sakta dhe objektive”.
“BE-ja po koordinohet ngushtë me partnerët e saj ndërkombëtarë në Kosovë në lidhje me të ardhmen e urës”, thuhet në përgjigjen e BE-së.
Historia e marrëveshjes së urës
Kosova dhe Serbia ranë dakord të hapin urën e Ibrit në Mitrovicë për trafik si pjesë e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve në vitin 2014. I ashtuquajturi rivitalizim i urës ishte parashikuar me qëllim heqjen e të gjitha barrikadave të ngritura nga serbët vendas dhe vënien në funksion të urës.
Një plan i ri zbatimi u ra dakord më pas në vitin 2016, që synonte kapërcimin e mosmarrëveshjeve mbi interpretimet e ndryshme të përfundimeve të mëparshme. Sipas planit të ri të zbatimit, hapja e plotë e urës do të bëhej në janar 2017.
Puna për rivitalizimin e urës përfundoi vetëm në qershor 2018, dhe ura, në të cilën u investuan 1.5 milion euro, nuk u hap kurrë për automjete, por vetëm për këmbësorë. /tesheshi.com/
