Në situatën e krijuar mes Greqisë dhe Shqipërisë për çështjen e kërkimeve të hidrokarbureve në det, Komisioni Evropian, ka reaguar nëpërmjet zëdhënëses Maja Koçijançiç. BEja nxit normalizimin e plotë të marrëdhënieve në kuadër të anëtarësimit në BE dhe mbështet vendet e Ballkanit Perëndimor të përparojnë në rrugën evropiane”, thotë Maja Koçijançiç, zëdhënëse e Përfaqësuesit të Lartë të BEsë për Politikë të Jashtme.
“Në këtë kontekst, bashkëpunimi rajonal dhe pajtimi është i një rëndësie të madhe dhe ne shpresojmë se aido të vazhdojë normalisht. Ne kujtojmë rëndësinë e bashkëpunimit rajonal dhe inkurajojmë autoritetet që të dyfishojnë përpjekjet e tyre për të arritur këtë qëllim, duke përfshirë masat për ndërtimin e besimit dhe
dialogut”tha Kocijançiç.
Ndërkaq sipas gazetës “To Vima”, që iu referohet burimeve diplomatike, qëndrimi i qeverisë shqiptare për të ndaluar kërkimet në det, është një përpjekje e qartë për të sfiduar kufijtë. “To Vima” shkruan se “duke bërë lidhjen me përleshjet e dhunshme në Kumanovë mes shqiptarëve të armatosur dhe autoriteteve të
Shkupit, klima në rajon është shumë e tensionuar, dhe kjo duhet të na alarmojë seriozisht për përhapjen e irredentizmit shqiptar”.
Ndërkaq, gazeta “Kathimerini” shkruan se kjo çështje, por edhe një sërë problemesh që lidhen me pretendimet shqiptare për çështjen çame, respektimin e pakicave dhe shfaqjen e ideve të Shqipërisë së Madhe kanë çorientuar Athinën, që kërkon të ndërtojë një strategji të veçantë për rindërtimin e marrëdhënieve diplomatike me Tiranën.
Duke iu referuar burimeve diplomatike gazeta shkruan se ashtu si ministri Jashtëm grek, Nikos Kotzias bojkotoi takimin e ministrave të Jashtëm të Procesit të Europës Juglindore që u mbajt në Tiranë më 22 dhe 23 maj, edhe kryeministri grek Aleksis Tsipras nuk do të udhëtojë drejt kryeqytetit shqiptar në 27 maj për të marrë pjesë në samitin e nivelit të lartë të kryeministrave të rajonit në kuadër të SCEEP.
Kathimerini shkruan se zgjidhja e mosmarrëveshjeve për kufirin detar mund të arrihet përmes disa opsioneve, ku nuk
përjashtohet padia në Gjyqin e Hagës.
“Shqipëria pretendon se Greqia me programin e kërkimeve për naftë në detin Jon, të shpallur në qershor ka shkelur ujërat territorial shqiptare në bllokun 5 ku Tirana planifikon kërkime gjatë javëve të ardhshme.
Kjo do të thotë se do të shpaloset një krizë që me një mënyrë ose tjetër duhet të zgjidhet. Ose nëpërmjet dialogut, ose nëpërmjet arbitrazhit ose nëpërmjet Gjyqit të Hagës.
Para se të mbërrijmë këtu ka prova e fakte që vërtetojnë se argumentet e palësh shqiptare janë të pabazuara”, shkruan Kathimerini.
Sipas gazetës, pretendimet e palës shqiptare për cënim të integritetit territorial të ujërave shqiptare nga kërkimet për naftë në detin Jon janë politike dhe jo shkencore. Burime zyrtare thanë për “Kathimerini” se hartat mbi të cilat është bërë plani i kërkimeve janë të njëjtat me ato që palët paraqitën gjatë negociatave për marrëveshjen e detit në vitin 2009 dhe se ngritja e kësaj çështje lidhet me qëllimin e qeverisë shqiptare për të kërkuar politikisht ndryshimin e marrëveshjes së vitit 2009.
Të njëjtat burime i thanë gazetës së në marrëveshjen e vitit 1992 mes Shqipërisë, Italisë dhe Greqisë kufijtë u caktuan me parimin e vijës së baraslarguar dhe se falë ndikimit të ishullit të Sazanit në këtë ndarje Shqipëria përfitoi
rreth 70 kilometër katror të shelfit kontinental, parim që nuk e njeh në rastin e ishulljve grekë në detin Jon.
Në fund të artikullit thuhet se ministri Jashtëm grek Nikos Kotzias shqetësimet lidhur me qëndrimet e Shqipërisë ia ka përcjellë edhe qeverisë gjermane dhe Përfaqësues së Lartë për
Politikën e Jashtme dhe të Sigurisë në BE, Federika Mogerini.
