Shpërthimi i skandalit të tjetërsimit të pronave në Spille të Kavajës dhe në Lezhë, si dosje hetimore nga Prokuroria, kanë nxjerrë në sipërfaqe një problem të majisur prej më shumë se 27 vjetësh në Shqipëri.
Ky problem është kthyer në një gangrenë të madhe sociale, shoqëruar dhe me vrasje e viktima brenda familjes, si dhe me zvetënim moral të shoqërisë, pasi gjysma e popullsisë, a një grusht njerëzish, kanë vjedhur pronën e tjetrit pas asnjë drojë.
Po ç’ka ndodhur realisht? Ç’farë përbën fenomeni i tjetërsimit të tokave dhe kush e ka bërë?
Gjithçka nis me legjislacionin e paqartë mbi ndarjen e pronësisë në Shqipëri.
Tre janë ligjet bazë të pronësisë: ligji për kthimin e pronës, ligji 7501 për tokën bujqësore dhe ligji për shpërndarjen e tokave të Ndërmarrjeve Bujqësore. Por të tre këto ligje kanë lënë një hapësirë të madhe për tokat në bregdet.
Nuk ka asnjë ligj të qartë për shpërndarjen e trojeve brenda vijave bregdetare. Ndërsa në legjislacion i është lënë pushtetit lokal që të përcaktojnë hartën e shpërndarjes së pronave dhe administrimin e tyre në territorin e komunave deri para dy vitesh dhe 61 bashkive sipas ndarjes së re territoriale.
Kryetarët e komunave dhe të bashkive kanë pasur të drejtë të përcaktojnë vijën kufitare të tokave në territorin që ata administrojnë.
Pra, tokat që janë pjesë e ranishtes bregdetare i kanë futur në kufirin e tokës bujqësore, duke i ndarë nga komisionet zonale të pronave sipas ligjit 7501.
Pra edhe pjesë të tokave që nuk kanë qenë kurrë pjesë të kooperativave bujqësore të komunizmit, janë futur në këtë qerdhull, duke përdorur certifikata kadastrale false dhe duke prekur regjistrat kadastralë.
Aq shumë është trashur zullumi, sa gjëra të tilla kanë ndodhur nga të gjitha ish-komunat e vjetra që ishin mbi 400 të tilla në gjithë Shqipërinë, por kryesisht në bregdet dëmi është më i madh.
Problemi u pikas gjatë procesit të fazës së dytë të legalizimit nga ALUIZNI i Artan Lames. Pas legalizimit të shtëpive, ALUIZNI ka nisur që të ligjërojë mjaft ndërtime tregtare në bregdet, kryesisht bujtina dhe hotele. Këtu u vu re mosrakordësia e letrave për trojet, ku ekzistonin disa dokumente për një tokë.
ALUIZNI bëri një ndarje paraprake me tre shtylla: në të parën objektet që nuk kanë kontestime, në të dytën ato që janë refuzuar pasi nuk plotësohen kriteret dhe në të tretën ku kishte diskutime dhe ku nevojitej një vendim politik.
Në këtë rast, Artan Lame arriti të zbulojë një problem jo vetëm në dokumentet e qytetarëve por edhe në regjistrimin e tyre në hipioteka.
Pra ishin dhënë tapi trojesh nga hipotekat për troje që nuk kishin asgjë në rregull. pasi ishin tjetërsuar dhe kishte dublikime pronarësh.
Ky është një problem i madh që Artan Lame e bëri publike dy javë më parë, duke thënë se në të gjithë bregdetin është bërë nam. Por deri tani ALUIZNI apo qeveria nuk ka bërë një denoncim penal pasi po verifikon çdo rast.
Qeveria paraprakisht ka pezulluar ndarjen e tokave sipas ligjit 7501 nga komisionet e bashkive. Megjithatë, pak qytetarë që janë penalizuar kanë marrë përsipër të bëjnë denoncimet përkatëse në prokurori.
Gjithsesi, nuk se mungojnë paditë penale. Madje jo vetëm nga qytetarë por edhe nga institucione të rëndësishme siç është Kontrolli i Lartë i Shtetit, i cili ka paraqitur prej disa vitesh padi penale në Prokurorinë e Përgjithshme.
Por dosjet kanë qenë të vjetura. E para që u hap ishte ajo e Spillesë që dërgoi prapa hekurave krerët e hipotekave dhe ka vënë nën hetim kryetarin e Bashkisë së Rrogozhinës.
Rasti i dytë ishte ai i Lezhës, pra tokat te “Rana e Hedhun” ku paditë duket janë qepur nga njerëz që e njohin ligjin mirë. Prokuroria e Krimeve të Rënda e hapi menjëherë dosjen dhe për një muaj kreu arrestimet e para që shkuan deri tek kryetari i Bashkisë së Lezhës, Fran Frrokaj.
Historia në vazhdim tashmë dihet… /tesheshi.com/
