Deputetët në komisionet e punëve të jashtme dhe buxhetit të Parlamentit Evropian miratuan qëndrimin e tyre për Instrumentin për Reformën dhe Rritjen për Ballkanin Perëndimor, i cili i ofron rajonit gjashtë miliardë euro ndihmë financiare shtesë në periudhën 2024-2027.
Në seancën e dy komisioneve u miratua vendimi për të hyrë në negociata ndërinstitucionale me Këshillin e Bashkimit Evropian, ndërsa kryetari i Komisionit për Punë të Jashtme të Parlamentit Evropian, David McAllister, tha para votimit se ai priste që negociatat të fillojnë tashmë këtë javë dhe theksoi se ka mbetur pak kohë për të arritur marrëveshje në mandatin aktual të Parlamentit Evropian.
Përfaqësuesit e dy komisioneve kanë miratuar qëndrimin për Instrumentin për Reformë dhe Rritje, i cili i referohet partnerëve nga Ballkani Perëndimor, me 65 vota “pro”, pesë kundër dhe nuk ka pasur asnjë abstenim.
Reforma të rrepta
Siç thuhet në deklaratën e Parlamentit Evropian, ata kanë mbështetur reformat strikte dhe forcimin e vlerave të BE-së në Ballkanin Perëndimor, me fokus transparencën, sundimin e ligjit dhe integrimin ekonomik.
Draft/raporti i miratuar, i përgatitur në emër të dy komiteteve nga raportuesit Karlo Ressler dhe Tonino Picula, mbështet integrimin e Ballkanit Perëndimor, ndërkohë që mbështet angazhimin e tij ndaj qasjes “bazat në radhë të parë”.
Është një parim që lidh sundimin e ligjit dhe të drejtat themelore me dy fusha të tjera kyçe të procesit të anëtarësimit – menaxhimin ekonomik dhe forcimin e institucioneve demokratike dhe reformën e administratës publike.
Synimi i përfaqësuesve të Parlamentit Evropian është të përmirësojë menaxhimin e instrumentit me fokus në një mbikëqyrje dhe transparencë më të fortë parlamentare, shton deklarata dhe thekson se dialogu i rregullt me Komisionin Evropian duhet të intensifikojë rolin e PE në monitorimin e progresit dhe sigurimin e përputhjes së financimit me qëllimet e Bashkimit Evropian.
Deputetët e Parlamentit Evropian kërkuan gjithashtu ngritjen e një bordi shqyrtues të përbërë nga ekspertë të pavarur, duke përfshirë qytetarin përfitues, për të mbrojtur interesat financiare të BE-së dhe për të mundësuar mbikëqyrjen objektive të instrumentit.
Instrumenti për Reformën dhe Rritjen për Ballkanin Perëndimor synon të fillojë reformat socio-ekonomike në Ballkanin Perëndimor, të promovojë rritjen ekonomike dhe të përafrohet me BE-në, ku përfaqësuesit këmbëngulin në një kornizë që lidh mbështetjen financiare me tregues të qartë progresi.
Vendimi i dy komisioneve për të hyrë në negociata ndërinstitucionale me Këshillin e Bashkimit Evropian do të shpallet në seancën plenare dhe do të vendosë bazat për fillimin e këtyre negociatave ndërmjet Parlamentit Evropian dhe Këshillit në mënyrë që të harmonizohen teksti përfundimtar mbi strukturën e instrumentit.
Fondi i propozuar prej gjashtë miliardë eurosh
Ressler tha se me këtë propozim, Bashkimi Evropian tregon një përkushtim të qartë ndaj zgjerimit dhe kushtëzimit në fushat e standardeve demokratike, sundimit të ligjit dhe pajtueshmërisë me vlerat e BE-së dhe e quan vendimtare aksesin në ndihmë prej gjashtë miliardë eurosh.
Instrumenti për Reforma dhe Rritje për Ballkanin Perëndimor, i cili u prezantua si gur themeli i Planit të ri të Rritjes për Ballkanin Perëndimor, i cili u prezantua nga Komisioni Evropian në nëntor 2023, planifikohet të ndajë dy miliardë euro në periudhën nga viti 2024 deri në vitin 2027 në grante dhe katër miliardë euro kredi për të mbështetur Ballkanin Perëndimor në rrugën drejt anëtarësimit në BE.
Pagesa e këtyre fondeve varet nga zbatimi me sukses i disa reformave të përcaktuara në axhendën e reformave të çdo vendi përfitues.
Më 6 mars, ambasadorët e vendeve anëtare të Bashkimit Evropian ranë dakord për mandatin e negociatave të Këshillit të BE-së për Instrumentin për Reformën dhe Rritjen për Ballkanin Perëndimor, i cili, siç njoftoi Këshilli i BE-së në atë kohë, do t’i lejojë Presidentit të Këshillit për të nisur negociatat për tekstin përfundimtar të instrumentit me Parlamentin Evropian. /tesheshi.com/
