B-52: bombarduesi i frikshëm që sfidon kohën

Fluturoi për herë të parë në 1955 dhe do të vazhdojë të fluturojë përtej 2050, duke përfunduar mbi një shekull në ajër. Një rekord unik për një gjigant të zhurmshëm që e lidhi emrin e tij me luftërat, kulturën pop, armë gjahu dhe modele flokësh për femra.

Fundi i Luftës së Dytë Botërore e gjeti botën në një eufori komplekse. Nga njëra anë, të gjitha ekstremet e paimagjinueshme të kryera në çdo cep të planetit kishin marrë fund. Por nga ana tjetër, hapja e “Kutisë së Pandorës” me bombën atomike, e vuri specien njerëzore përpara tmerrit të përgjegjësisë për ruajtjen e saj. Në këtë klimë dhe me rusët që nxitonin të demonstronin arritjet e tyre individuale, planeti kaloi pa e kuptuar në një situatë të re “luftëtare”: ajo që quhej Lufta e Ftohtë.

Tetë motorë mbushin qiellin me tym dhe krahët e tij të mëdhenj, me një gjatësi prej gati 57 metrash, mbulojnë diellin.

Frika e madhe nga asgjësimi bërthamor dhe “goditja e parë” famëkeqe u kanalizua në fund në nënvetëdijen kolektive të amerikanëve, duke përhumbur breza të tërë për shumë dekada. Ndaj, në vitet e para pas përfundimit të luftës, amerikanët kishin vendosur t’i merrnin gjërat në duart e tyre, duke shpenzuar shuma të mëdha për pajisjet e mbrojtjes. Ishin vitet që përbënin epokën e artë të aviacionit, kur kalimet e mëdha dhe rekordet e paimagjinueshme më parë u bënë në betejën e përjetshme të njeriut për të fluturuar, lart e më lart, më shpejt e më shpejt.

Në ato ditë, në një klimë trazirash të përgjithshme, u projektuan disa nga aeroplanët më të mahnitshëm të ndërtuar ndonjëherë. Dhe mes tyre një “zog” i madh i hekurt, i cili, duke ndjekur rrymën e kohës, duhet të jetë në gjendje të hyjë thellë në Rusi, të kalojë pa u vënë re, të godasë i pari (edhe me armë bërthamore) dhe të sjellë lëndime vendimtare që do t’i binden doktrinës të “shkatërrimit të ndërsjellë”.

Luftëtari B-52 Stratofortress

Rusët kishin bërë tashmë lëvizjen e tyre me një bombardues kaq të madh, Tu 95. Dhe amerikanët duhej të përgjigjeshin menjëherë. Dhe kështu një prototip u shfaq në 1948, si një helikë Boeing-u.

Sepse në fakt, një ekip prej gjashtë aeronautikësh Boeing u mblodhën në një suitë hoteli në Dayton, Ohio, dhe legjenda thotë se ata përfunduan një studim 33 faqesh dhe një model të bërë prej druri në vetëm një fundjavë. Dhe kështu filloi historia e B-52 Stratofortress, i cili fluturoi për herë të parë më 15 prill 1952. Dizajni dhe trajtimi i atij aeroplani të parë testues i impresionoi të gjithë, kështu që mori dritën e gjelbër për të hyrë në prodhim. Dhe pas tre vjetësh, në shkurt 1955, zyrtarisht nisi fluturonte në qiell. Dhe një nga demonstrimet e para të aftësive të tij ishte se arriti të përfundonte një mision duke rrotulluar rreth tokës, në janar 1957, pa pasur nevojë të furnizohej me karburant.

Pavarësisht se nuk është në gjendje të arrijë shpejtësi supersonike, B-52 ka arritur të mbijetojë deri në ditët e sotme, paçka nga avionët shumë më modernë që janë shfaqur – dhe janë zhdukur – gjatë dekadave, duke mbetur edhe sot “letër” e fuqishme ushtarake dhe diplomatike për të parandaluar një përshkallëzim tensioni.

Kjo aftësi për të mbijetuar i detyrohet nga njëra anë dizajnit të saj origjinal të frymëzuar dhe aftësisë së tij të pashembullt për t’u përshtatur duke ndjekur të dhëna të reja. Në të njëjtën kohë, është shumë më i lirë se bombarduesit më modernë stealth, si në përdorim (rreth 70,000 dollarë në orë) ashtu edhe në mirëmbajtje. Ndërsa është dëshmuar gjithashtu të jetë shumë i besueshëm, pasi ka kaluar qindra mijëra orë në ajër me humbje të arsyeshme.

Por më e rëndësishmja, ajo mbetet aktive, me 72 avionë të mbajtur në rezervë nga SHBA, që siç u paralajmërua së fundmi, kjo flotë do të kalojë një program të madh modernizimi, me synimin për të qëndruar në shërbim edhe deri në vitin 2050, kur do të ketë kaluar një shekull jetë. Diçka vërtet unike, kur emra shumë më të njohur të avionëve luftarakë bëjnë një cikël 3-4 dekadash dhe dalin në pension për diçka të re dhe shumë më të sofistikuar që do të vijë.