Nga Bashkim Kastrati
Edhe pse Ministria e Drejtësisë mund të konsiderohet si një institucion korrekt për shkak të fushës që mbulon, edhe aty auditi ka gjetur disa parregullsi të natyrave të ndryshme që kanë të bëjnë me prokurimin, menaxhimin, vonesat në pagesa dhe rekrutimin.
Auditi vë në pah se në këtë ministri është bërë pranimi i mallrave para zotimit të mjeteve dhe nxjerrjes së urdhër blerjes. Sipas rregullave të Thesarit, fillimisht duhet të bëhet kërkesa për blerje, zotimi i mjeteve, procedohet urdhër-blerja, pastaj të pranohet malli apo shërbimi, dhe pas pranimit të faturës të ekzekutohet pagesa në fjalë.
“Në dy pagesa ne vërejtëm se zotimi i mjeteve dhe urdhër blerjet ishin bërë pas pranimit të faturës, si: Pagesa “Furnizim me ushqim” në vlerë 67,291 euro më të cilën janë mbuluar nëntë (fatura të pranuara në muajin gusht 2016 dhe pagesa “Furnizim me ushqim” në vlerë 93,210 euro më të cilën janë mbuluar dhjetë fatura të pranuara në muajin korrik 2016. Sipas zyrtarëve të financave, alokimi i tretë i mjeteve ishte vonuar për një muaj e gjysmë, e që si pasojë janë vonuar në nxjerrjen e zotimeve dhe shlyerjen e obligimeve”, thuhet në raport.
Auditi konsideron se hyrja në obligime pa siguruar fondet e nevojshme do të rezultojë në vonesa të implementimit të kontratës dhe rritjen e obligimeve të papaguara, të cilat do të jenë barrë për buxhetin e vitit vijues. Po ashtu mund të rezultojë që të pranohen mallra të cilësisë dhe sasisë jo të nevojshme. Ndërsa i rekomandon ministres së drejtësisë se duhet të sigurojë që kontrollet në procesin e ekzekutimit të pagesave janë duke u monitoruar në vazhdimësi.
Vonesa deri në 104 ditë për të realizuar pagesat
Në këtë ministri gjithashtu janë evidentuar edhe vonesa në realizimin e pagesave. Kjo ka ndodhur në Shërbimin Korrektues të Kosovës, që menaxhohet në Ministria e Drejtësisë, ku është gjetur se në tetë pagesa në vlerë 290,604 euro janë kryer pas afatit të paraparë ligjor prej 30 ditësh.
“Vonesa më e gjatë, për 104 ditë është gjetur të pagesa për furnizim me karburante për vetura në vlerë 48,565 euro. Ndërsa në shtatë pagesat e tjera vonesat ishin nga shtatë deri në 53 ditë. Për këtë çështje, ne kemi dhënë rekomandim edhe vitin e kaluar, mirëpo nuk ishte zbatuar. Zyrtarët e shërbimit korrektues vonesat i kanë arsyetuar me vështirësitë për alokimin me kohë të mjeteve, si dhe me problemet me sistemin e thesarit për të realizuar pagesat”, thuhet ndër të tjera në raport.
Auditi tërheq vërejtjen se vonesat në realizimin e pagesave rrisin rrezikun për pagesa të ndëshkimeve për operatorët ekonomik si dhe krijimin e obligimeve të cilat do të rendojnë
buxhetin e vitit vijues. Ndërsa i rekomandojnë ministres se duhet të sigurojë mbikëqyrje të rregullt të procesit të realizimit të buxhetit, me qëllim që çdo faturë të paguhet brenda afatit të përcaktuar ligjor.
Janë bërë edhe shkelje të Ligjit për Shërbyesit Civil
Me Ligjin për Shërbyesit Civil nuk lejohet lidhja e marrëveshjeve për shërbime të veçanta më gjatë se 6 muaj (këto shërbime njihen ndryshe edhe si kontratë mbi vepër). Angazhimet në raste të tilla do të bëhen duke ju nënshtruar Ligjit për Detyrimet, për të cilat zbatohet një procedurë e thjeshtësuar e rekrutimit.
Por auditi ka gjetur se në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë dhe Agjencive të saj, gjatë vitit 2016 janë lidhur 27 marrëveshjeve për shërbime të veçanta. Në shtatë prej tyre, marrëveshjet ishin për periudhë më të gjatë se gjashtë muaj, si dhe për këto marrëveshje nuk janë udhëhequr procedurat e rekrutimit. Pagesa e tyre është bërë nga mallrat dhe shërbimet në vlerë 16,910 euro.
Auditi tërheq vërejtjen se praktika e lidhjes së marrëveshjeve për shërbime të veçanta, pa procedura të rekrutimit, nuk siguron konkurrencë/transparencë dhe shton rrezikun për përzgjedhjen jo adekuate.
Gjithashtu sipas Ligjit të Shërbimit civil, në rast të mbetjes së një pozite të lirë në shërbimin civil, Ushtruesi i Detyrës (UD) nuk mund të emërohet më gjatë se tre muaj. Ndërsa, emërimi i drejtpërdrejtë në pozita të lira, në kundërshtim me parimin e meritës, nuk është i lejuar. Nga 20 dosjet e testuara në MD dhe SHKK auditi ka identifikuar parregullsitë si në këtë aspekt. Nga dosjet e testuara është gjetur se tre ushtrues detyre ishin zgjedhur për më shumë se tre muaj. Ndërkaq, njëri nga ta është zgjedhur në mënyrë të vazhdueshme për tri vite radhazi
Auditi tërheq vërejtjen se avancimi, përkatësisht praktika e mbulimit të pozitave kyçe me ushtrues detyre për më tepër se tre muaj rrezikon që pozitat të menaxhohen nga personat që nuk i përmbushin kriteret e nevojshme. Kjo ndikon negativisht në performancën e organizatës në përgjithësi. Më tej pagesat për këta zyrtar nuk janë në pajtim më legjislacionin. Mungesa e vlerësimit të përformancës për të punësuarit, pamundëson identifikimin e fushave për përmirësim dhe zhvillimin e tyre në mënyrë efektive. /tesheshi.com/
