Pavel Durov, miliarderi ruso-francez, themeluesi dhe CEO i aplikacionit të mesazheve Telegram, u arrestua të shtunën mbrëma në aeroportin Bourget afër Parisit, raportuan TF1 TV dhe BFM TV, duke cituar burime të paidentifikuara.
Durov po udhëtonte me aeroplanin e tij privat, raportoi TF1 në faqen e saj të internetit, duke shtuar se një urdhër arresti ishte lëshuar në Francë si pjesë e një hetimi paraprak të policisë.
TF1 dhe BFM thanë se hetimi është fokusuar në mungesën e moderatorëve në Telegram dhe se policia beson se kjo situatë lejon që aktivitetet kriminale të zhvillohen të papenguara në aplikacionin e mesazheve.
OFMIN e Francës, agjencia e ngarkuar me parandalimin e dhunës ndaj të miturve, lëshoi një urdhër arresti për Durov në një hetim paraprak për krime të dyshuara, duke përfshirë mashtrimin, trafikun e drogës, bulizmin kibernetik, krimin e organizuar dhe promovimin e terrorizmit, tha një nga burimet.
Durov akuzohet se nuk ka marrë masa për të frenuar përdorimin kriminal të platformës së tij.
“Mjaft me mosndëshkimin e Telegramit”, tha një nga hetuesit, duke shtuar se ata ishin të befasuar që Durov erdhi në Paris duke e ditur se ai ishte një njeri i kërkuar.
Aplikacioni i mesazheve të koduara, me bazë në Dubai, është pozicionuar si një alternativë ndaj platformave amerikane, të cilat janë kritikuar për shfrytëzim komercial të të dhënave personale të përdoruesve.
Telegram është zotuar të mos zbulojë kurrë asnjë informacion rreth përdoruesve të tij.
Telegrami i koduar me afro një miliard përdorues është veçanërisht me ndikim në Rusi, Ukrainë dhe republikat e ish-Bashkimit Sovjetik. Ajo renditet si një nga platformat kryesore të mediave sociale pas Facebook, YouTube, WhatsApp, Instagram, TikTok dhe Wechat.
Durov ka lindur në Rusi dhe themeloi Telegram me vëllain e tij në vitin 2013. Ai u largua nga Rusia në 2014 pasi refuzoi të përmbushte kërkesat e qeverisë për të mbyllur komunitetet e opozitës në platformën e tij VKontakte, të cilën e shiti.
“Më mirë të jem i lirë sesa të marr urdhra nga kushdo,” i tha Durov gazetarit amerikan Tucker Carlson në prill për largimin e tij nga Rusia dhe kërkimin e selisë për kompaninë e tij, e cila përfshin operacione në Berlin, Londër, Singapor dhe San Francisko.
Pasi Rusia nisi pushtimin e saj në Ukrainë në vitin 2022, Telegram u bë burimi kryesor i përmbajtjes së pafiltruar dhe nganjëherë eksplicite dhe mashtruese nga të dyja palët në lidhje me luftën dhe politikën pas konfliktit.
Platforma është bërë ajo që disa analistë e quajnë “fushë beteje virtuale” në luftë, e cila po përdoret gjerësisht nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe zyrtarët e tij, si dhe nga qeveria ruse.
Telegrami, i cili lejon përdoruesit të shmangin kontrollin zyrtar, është bërë gjithashtu një nga vendet e pakta ku rusët mund të kenë akses në lajme të pavarura rreth luftës pasi Kremlini rriti kufizimet ndaj mediave të pavarura pas pushtimit të Ukrainës.
Ministria e Jashtme ruse njoftoi se ambasada ruse në Paris po sqaron situatën rreth Durovit dhe u bëri thirrje organizatave joqeveritare perëndimore që të kërkojnë lirimin e tij.
Rusia filloi bllokimin e Telegram në vitin 2018 pasi aplikacioni refuzoi të përmbushte një urdhër gjykate për t’u dhënë shërbimeve të sigurisë shtetërore akses në mesazhet e koduara të përdoruesve të saj.
Blloku ndërpreu shumë shërbime të palëve të treta, por kishte pak efekt në disponueshmërinë e Telegram në Rusi. Megjithatë, urdhri i ndalimit shkaktoi protesta masive në Moskë dhe kritika nga organizatat joqeveritare.
TF1 tha se Durov kishte udhëtuar nga Baku në Azerbajxhan dhe ishte arrestuar rreth orës 20:00.
Durov, pasuria e të cilit Forbes vlerësohet në 15.5 miliardë dollarë, tha se disa qeveri ishin përpjekur t’i bënin presion, por aplikacioni duhet të mbetet një “platformë neutrale” dhe jo një “lojtar në gjeopolitikë”.
Megjithatë, popullariteti në rritje i Telegram ka nxitur një shqyrtim të hollësishëm nga disa vende evropiane, përfshirë Francën, mbi shqetësimet në lidhje me sigurinë dhe shkeljet e të dhënave.
Përfaqësuesi i Rusisë në organizatat ndërkombëtare në Vjenë, Mikhail Ulyanov dhe disa politikanë të tjerë rusë nxituan të dielën për të akuzuar Francën se sillet si diktaturë, të njëjtat kritika me të cilat u përball Moska kur i bëri kërkesa Durovit në 2014 dhe u përpoq të ndalonte Telegramin në 2018.
“Disa njerëz naivë ende nuk e kuptojnë se, megjithëse luajnë një rol pak a shumë të dukshëm në hapësirën e informacionit ndërkombëtar, nuk është e sigurt për ta të vizitojnë vende që po shkojnë drejt shoqërive shumë më totalitare,” shkroi Ulyanov në X.
Miliarderi Elon Musk, pronar i X, platforma e njohur më parë si Twitter, tha pas raportimeve për ndalimin e Durov: “Është viti 2030 në Evropë dhe ata po ju ekzekutojnë për pëlqimin e një meme”.
Robert F. Kennedy Jr, i cili të premten u largua nga fushata presidenciale amerikane dhe mbështeti republikanin Donald Trump, tha në X pas raportit se nevoja për të mbrojtur fjalën e lirë “nuk ka qenë kurrë më urgjente”.
Disa blogerë rusë kanë bërë thirrje për protesta para ambasadave franceze në mbarë botën të dielën në mesditë.