Në Shtator 1961, New York Times raportoi se Bashkimi Sovjetik po përgatitej për të provuar një shpërthim të fuqishëm.
Raportohet se 100 milion ton TNT ishin bërë gati për të goditur brigjet e Paqësorit dhe Atlantikut të Shteteve të Bashkuara me një valë të madhe.
Projekti, i quajtur “Lavina, kishte për qëllim që të krijonte një cunam artificial, si një konkurrent të ri të bombës atomike, e që do të shkaktonte viktima të mëdha midis civilëve, shkruan Rusia Today.
Autori i kësaj bombe cunami ishte akademiku Andrei Sakharov, një njeri që fitoi çmimin Nobel për Paqen në 1975 dhe u cilësua një nga humanistët më të mëdhenj të shekullit të 20-të.
Raportohet se ky projekt nuk ishte aspak një ide ruse, sepse përpjekjet e para për të krijuar një cunam të menaxhueshëm u kryen nga amerikanët.
Projekti i tyre sekret u quajt “Vula e Projektit” dhe kishte të njëjtin qëllim: të fshihnin një armik me një valë të madhe.
“Oficeri i Marinës E. A. Gibson, me një rast, vuri re se një shpërthimi nën shkëmbinj nënujorë koralesh rreth ishujve në Oqeanin Paqësor rezultoi me në valë të mëdha. Duke supozuar se madhësia e valës varet nga forca e shpërthimit, ushtria bëri disa prova. Testimi filloi në vitin 1944 në brigjet e Kaledonisë së Re, ku u shpërthyen 3700 bomba, përfshirë dhe pranë Auckland, Zelanda e Re”, thotë Rusia Today.
Regjisori nga Zelanda e Re, Ray Waru, i cili gjeti raporte provash në arkivat e Luftës së Dytë Botërore, tha: “Kjo ishte befasuese. Para së gjithash, si ka mundur që dikush madje të dalë me një ide të tillë, të zhvillojë një armë shkatërrimi masiv me bazë cunami … po kështu, Zelanda e Re duket se e ka zhvilluar atë me sukses në atë masë sa të mund të funksiononte”
Bashkimi Sovjetik shpejt mori raportet e kërkimit amerikan dhe arriti në përfundimin se ishte një zgjidhje shumë më e mirë sesa aeroplanët dhe bombat atomike që mund të zbuloheshin lehtësisht nga mbrojtja ajrore.
Udhëheqësi i atëhershëm i BRSS, Nikita Hrushovi urdhëroi që ideja të përpunohej.
Deri në atë kohë, BRSS tashmë kishte zhvilluar bombën e saj të hidrogjenit, dhe një nga krijuesit e tij ishte fizikani Andrei Sakharov. Një grup shkencëtarësh, përfshirë edhe vetë atë, iu dha detyra që të hetojnë efektet e bombës në kushte të reja – nën ujë..
Në shënimet e tij, Sakharov shkruan se “pas testimit unë u shqetësova…një shpërthim nënujor do të shkaktojë pashmangshëm shumë viktima”.
Në të njëjtën kohë, ai shkroi se e ndau idenë me Admiralin Peter Fomin. Ky i fundit u shokua nga projekti, duke e quajtur atë një kanibalizëm.
“Unë u turpërova dhe nuk e diskutova kurrë projektin tim me askënd”, kujtoi Sakharov. /tesheshi.com/
