Vasko Eftov është një ndër gazetarët maqedonas më të popullarizuar në Maqedoni. Dhe jo pa arsye. Me emisionin e tij provokativ dhe kontrovers, “Në Qendër”, çdo javë nxit debate nga më të ndryshmet, e aq më shumë në opinionin shqiptar. E gjithë kjo ngase të ftuarit e tij janë së shumti analistë dhe ish-funksionarë të lartë serbë. Që të nxehet më së shumti situata dhe të arrijë shikueshmëri të lartë dhe ndër shqiptarë, Eftov shpeshherë arrin të provokojë me tema dhe të dhëna, siç që ajo që shqiptarët janë më pak se 20 përqind në Maqedoni, apo si 150 mijë kosovarë kanë marrë nënshtetësi maqedonase pas luftës në Kosovë.
Tesheshi.com zhvilloi një bisedë me kolegun Eftov, për këto e ca të tjera….
Bisedoi: Mensur Krasniqi
Një gazetar sa kontrovers aq edhe tendencioz. Ky është përshkrimi i opinionit të gjërë për ju. A thua falë këtyre elementeve ju bëtë famën, ose ka diçka tjetër?
Të komentohen qëndrimet dhe mendimet e publikut është njejtë si në hapësirë të vendoset një derë. Publiku ka të drejtën e mendimit. Secili emision i popullarizuar dhe i shikuar patjetër duhet të jetë kontrovers. “Tendencioze” është konstatim absolutisht tjetër. Nëse do ishte emisioni tendencioz, atëherë do i isha drejtuar vetëm një target-grupi shikuesish. Dhe për target-grupet e tjera nuk do kishte qenë i shikueshëm. Dhe meqë është emision shumë i shikuar, për atë është edhe provokativ, kontrovers dhe agresiv në trajtimin e temave dhe intervistave me mysafirët. Por sipas mendimit tim nuk është aspak tendencioz. Mirëpo në vet pyetjen ka një dimension tjetër që kisha dashur ta komentoj. Opinioni shqiptar në Maqedoni patjetër duhet të kalojë në një proces të “demokratizimit”; të mësojë t’i pranon pa ofendime dhe pasione të dhunshme mendimet dhe opinionet me të cilat nuk pajtohet. Mirëpo për këtë duhet kohë. Të kalohet ajo kohë kur me pushkë dhe kallashnikov debatohej për të drejta; të hiqet dorë nga ajo që po ndodh momentalisht kur me ofendime po debatohet nëpër rrjetet sociale; dhe të kalohet tek një debat i pjekur, i mençur, që për çështje që nuk ka pajtime, komunikimi gjithsesi te jetë demokratik.
Ç’ndodhi që ju larguan nga Alsat-M, çka nuk i’u pëlqeu atyre?
Alsat-M kaloi në një proces të vlerësimeve të këqija dhe strategjisë së keqe. Në esencë, ata kanë bërë vlerësime të gabuara, sepse edhe pse duken sikur janë mjaft të guximshëm dhe lojtarë të mëdhenj që munden në mes të natës të jenë më shumë se një televizion. “Bombat” e Zoran Zaevit i’u kanë dhënë shpresë të rrejshme që qeveria pothuajse ka rrënë. Dhe kjo ndikoi që Alsat-M më shumë të sillet si një subjekt politik se sa një medium. Në një periudhë, bukur mirë i’u ka shkuar kjo strategji që ta sulmojnë Gruevskin dhe VMRO-në. Por problemi lindi kur opinioni shqiptar filloi të parashtrojë pyetjen: Pse po sulmohet Gruevski dhe jo partneri i tyre në qeveri BDI dhe Ali Ahmeti?! Atëherë Alsat-M zgjodhi të jetë “opozitë” totalitare e Gruevskit dhe Ahmetit dhe plotësisht të ngjitet në anën e Zoran Zaevit dhe opozitës.
Që të dëshmojnë se janë të besueshëm “deri në vdekje” për Zoran Zaevin, ata e ndaluan emetimin e emisionit tim. Në fund u pa se nuk kanë pasur strategji të mirë, dhe nuk kanë qenë lojtarë të mëdhenj. Patjetër e kishin një bërë pazarllëk me BDI-në (që mos të dëmtohen bizneset e pronarit të televizionit), dhe kjo sfidoi redifinim serioz të politikës redaktuese që kishte Alsat-M në dy vitet e kaluara. Çmimin për këtë e pagoi kryeredaktori, që dukshëm jetonte me një huti më të madhe se hutia që kishte televizioni Alsat-M.
Ish kryeredaktori i Alsat-M, Muhamed Zekiri lajmin se emisioni Në Qendër nuk do të emetohet në Alsat-M, e bëri publike nëpërmjet një statusi në rrjetin social Facebook. Ai shkruajti kështu: “Sa për informim emisioni Në Qendër me autor emrin e të cilit nuk dua ta përmendi për shkaqe higjienike, më nuk do të emetohet në ALSAT M”.
Kjo sigurisht paraqet ofendim direkt ndaj jush…?
Unë mbaj mend kur Zeqiri ishte gazetar fillestar në Kanal 5. Unë asokohe isha ylli i gazetarisë në mediumet maqedonase, ndërsa ai ishte i kënaqur kur e dërgoja që të më blinte Coca-Cola. Mendoj që më është hidhëruar sepse më nuk po e dërgoj që të më blejë Coca-Cola.
Dhe të rikthehemi tek tematika e emisioneve tuaja. Para 2 muajve kishe dy të tilla me temë shqiptarët e Maqedonisë. Herën e parë pretendoje se 30 mijë kosovarë e preshevarë kanë marrë nënshtetësi maqedonase, ndërsa herën e dytë deklarove se shqiptarët nuk janë as 20 përqind në Maqedoni. Janë këto informata të siguruara me dokumentacione, ose vetëm keni provokuar debat?
Nuk bëhet fjalë për 30 mijë por për 150 mijë nënshtetësi që i’u janë shpërndarë shqiptarëve( shumica nga Kosova dhe Presheva). Këtë e dëshmojnë të gjithë politikanët maqedonas dhe shqiptarë që atëherë kanë qenë në pushtet. Është fakt që shqiptarët në Maqedoni e problemizojnë çdo regjistrim të popullsisë nga viti 1991 deri më sot. Pse është kjo kështu? Dukshëm frikësohen se diçka me numrat nuk është në rregull. Sot shqiptarët nuk kanë përqindjen më të madhe të natalitetit në Maqedoni. Këtë tani e kanë romët. Gjithashtu, ka një numër i madh i shqiptarëve që punojnë jashtë vendit. Për këtë qëllim janë këto dyshime dhe frikëra tek faktori politik shqiptar në Maqedoni, se me regjistrim të bërë sipas standardeve evropiane, rezultatet mundet të jenë dëshpëruese për ta.
Në emisionin e juaj të fundit është hapur debat mes jush dhe kryeinspektorit të UDB-së, Bozhidar Spasiq për mundësinë e të qenit “udbash”(spiun) kryetari i BDI-së Ali Ahmeti. Keni dyshime për këtë gjë?
Ali Ahmeti ka dëshmi që nuk është bashkëpunëtor i UDB-ës maqedonase. Mirëpo se ka qenë bashkëpunëtor i UDB-ës jugosllave, do ta kuptojmë kur të hapen arkivat e tyre në Beograd.
Si është e mundur që koalicioni në pushtet, VMRO-BDI të funksionojë aq gjatë dhe shumë sigurt?! Pra bëhet fjalë për një parti djathtiste dhe një majtiste!
Sa gjatë do të funksionojë koalicioni ndërmjet VMRO-DMPNE-së dhe BDI-së nuk varret nga Gruevski dhe Ahmeti; kjo varret nga votuesit. Votuesit e tyre e dijnë fort mirë që Gruevski dhe Ahmeti do të jenë në koalicion nëse fitojnë në zgjedhje. Dhe duke votuar ata, votojnë edhe koalicionin e tyre.
A duhet të presim dicka të re nga zgjedhjet e parakohshme, ndërrim kahjes politike në qeverisje?
Tek ne, kriza do të përfundojë me zgjedhjet e pritshme. Por këto zgjedhje do t’i fitojë koalicioni qeveritar. Duke pasur parasysh faktin që Zijadin Sela është larguar nga PDSH-ja dhe ka formuar Lëvizjen për Reforma, nga ana tjetër kemi BESA-n, UNITETIN…. në këso kushte a do arrij PDSH-ja e Menduh Thaqit të formojë grup parlamentar prej 5 deputetësh apo jo?
Menduh Thaçi ende është një lojtar i rëndësishëm i Gruevskit dhe Ali Ahmetit dhe lëshohet aq lehtë në ujë. Për Thaçin është e rëndësishme që të jetë i dyti në zgjedhjet dhe të mos i cënohen bizneset që ka. Mendoj që këto dëshira të Menduh Thaçit nuk do të jenë ndonjë peshë e rëndë për Gruevskin dhe Ahmetin.
Dhe në fund, forma më e mirë për bashkëjetesë multietnike, shqiptarë-maqedonas në Maqedoni, cila është?
Kur do ta kuptojnë që në Maqedoni nuk jetojnë vetëm maqedonas dhe shqiptarë. Në Maqedoni jetojnë njerëz dhe jo numra. Këto njerëz e kanë obligim që, këtë Maqedoni në të cilën jetojnë, t’jua lënë fëmijëve dhe nipërve të tyre si shtet më të mirë. Mos t’ju lënë atyre një Maqedoni të vetmuar, o të ndarë ose të federalizuar. /tesheshi.com/
