Nga Mark Brunga
Anija Teuta, pjesë e dikurshme e flotës tregtare të Shqipërisë, rezulton të jetë dhe një kartolinë, e realizuar jo në Shqipëri, por tej Adriatikut, në Itali. Ajo është fiksuar që gjatë qëndrimit në portin e Karrarës, ku siç duket ka tërhequr vëmendjen e ndonjë fotografi të cilin e ka impresionuar pozicionimi i saj në një nga kalatat e portit përballë maleve me dëborë dhe mjegull. Kartolina, e cila padyshim mund të jetë mjaft nostalgjike për marinarët durrsakë që mund ta shohin, aq më shumë për ndonjë anëtar ekipazhi, i përket vitit 1978. Anija Teuta daton në fillim të viteve 60-të të shekullit të kaluar, me tonazh transpotues 1500 ton dhe gjatësi mesatare 72.8 metra. Ka shumë foto të saj në porte të ndryshme të botës, por asnjëra nuk është kartolinë.
Kjo ka qenë pjesë e asaj flote që përbëhej kryesisht nga rreth 30 anije të cilat kanë mbajtur mbi supe zhvillimin ekonomik të vendit tonë. Ka rrahur detrat e botës dhe prej vitesh, derisa është katandisur për skrap!
Teuta, si ju dhuronte shalqi ulqinakëve…
Nga ish-ekipazhi i kësaj anije tregohen shume histori të ndryshme nga porte të botës. Po një histori mjaft interesante është ajo Hilmi Banushit, i cili ka shërbyer disa vite si oficer guverte në disa anije mes të cilave edhe në anijen Teuta. Ngjarja ka ndodhur në vitin 1970. Ishte periudhë vere. Anija po lundronte për në portin e Triestes. Kur po lundronin afër portit të Ulqinit, ata vërejnë se plazhi ishte plot me pushues dhe notarë që freskoheshin në det. Hilmiu, me origjinë nga familjet e vjetra detare të Ulqinit, iu drejtua mikut të vet Kujtim Peza, oficer i III-të, duke e pyetur se a do tu thonte gjë kapiteni i anijes po t`u hidhte disa kokrra shalqini patriotëve të vet në plazh. Kur u hodhën shalqinjtë, disa pushues që ishin të shtyrë drejt thellësive larg bregut, nisën të thërrisnin : “Hej shalqinj në det”.
Pak histori mbi fillimin e rrugëtimit të flotës shqiptare
Duke u nisur nga shkrimet mbi flotën tregtare shqiptare, mësohet se historia e lundrimeve të kësaj flote zë fill që në kohët e lashta, por pas Luftës së Dytë Botërore u riorganizua ngritja e flotës tregtare, pasi deri në atë kohë, vendi ynë kishte vetëm anije të vogla prej druri. Sipas një studimi, në kuadër të përfitimit të reperacioneve te dëmeve të pësuara nga lufta, Shqipëria përfitoi mes të tjerave edhe tri anije tregtare. Dy prej tyre, Sazani dhe Butrinti 500-tonëshe erdhën fare të reja nga Gjermania, aty pas vitit 1961, ndërsa Teuta 1500-tonëshe, edhe kjo e re, në të njëjtën periudhë erdhi nga Italia.
Më pas flota tregtare shqiptare u furnizua dhe me avulloret. Kështu u quajtën anijet Durrësi 5000 ton, Partizani dhe Liria 2500 – tonëshe, të cilat erdhën në vitin 1961 nga Polonia krejt të reja, por që viheshin në punë me anë të avullit të prodhuar nga djegia e mazutit. Këto të fundit nuk u blenë me të holla, por u këmbyen me minerale të ndryshme. Anijet përshkonin detet e të gjithë botës, duke u përdorur edhe për tregtinë me Kinën. /tesheshi.com/
