Çmimet e ushqimeve po rriten në mënyrë të paarsyeshme në Bashkimin Evropian, dhe veçanërisht në Ballkan, pavarësisht një vale bojkoti të supermarketeve, ndaj Ministria e Bujqësisë në Bullgari ka vendosur të krijojë një rrjet shitjesh me pakicë të quajtur “Dyqane për Njerëzit”, i cili do të ketë një marzh maksimal prej dhjetë përqind dhe do të shesë kryesisht produkte bullgare.
Qeveria bullgare ka siguruar rreth pesë milionë euro kapital fillestar për rreth 1,500 “Dyqane për Popullin” që do të hapen kryesisht në zonat më të varfra dhe bujqësore
Siç shpjegoi Ministri bullgar i Bujqësisë Georgi Tahov, inflacioni godet më rëndë popullsinë, e cila mund të shpenzojë gjithnjë e më pak para për ushqim.
Qëllimi është që konsumatorët të furnizohen kryesisht me produkte ushqimore dhe bujqësore vendase sa më drejtpërdrejt të jetë e mundur, pa ndërmjetës të mëdhenj.
Mediat në BE dhe në Ballkan kanë raportuar vlerësime nga shoqatat e konsumatorëve dhe prodhuesve se rritja e çmimeve të ushqimeve po ul ndjeshëm pagat dhe të ardhurat e qytetarëve jo vetëm në Ballkanin Perëndimor, por edhe në Bullgari, Greqi dhe Kroaci.
Përfundimi i përgjithshëm i shoqatave të konsumatorëve dhe prodhuesve në BE është se çmimet e ushqimeve po rriten, fermerët po marrin gjithnjë e më pak para për produktet e tyre dhe fitimet po shkojnë gjithnjë e më shumë në arkat e përpunuesve të mëdhenj dhe rrjeteve të supermarketeve.
Ngjashëm është edhe në vetë Bashkimin Evropian. Për shembull, qytetarët e Belgjikës – ku çmimet e ushqimeve janë rritur ndjeshëm në vitet e fundit – në zonat kufitare blejnë pothuajse të gjitha nevojat dhe ushqimet e tyre në Francë dhe Gjermani.
Qeveria franceze thirri së fundmi drejtorët e disa prej rrjeteve më të mëdha të dyqaneve ushqimore në Francë dhe Gjermani dhe kërkoi shpjegime për gjetjet serioze se ata kishin rënë dakord për një kartel për fiksimin e çmimeve për produktet ushqimore, gjë që është rreptësisht e ndaluar me ligj, në një takim sekret në një qytet në Gjermani.
Përfaqësues të fermerëve gjermanë dhe disa anëtarë të Parlamentit Evropian publikuan të dhëna në portalin Project Syndicate se vetëm katër zinxhirë të mëdhenj shitjesh me pakicë në Gjermani kontrollojnë 85 përqind të tregut ushqimor.
“Ka një përqendrim shumë të lartë”, siç u tha, në sektorin e përpunimit të produkteve bujqësore.
Komisioni Gjerman i Monopoleve paralajmëroi në fund të vitit të kaluar se “përqendrimi i lartë i tregut ndikon seriozisht si prodhuesit e ushqimit ashtu edhe konsumatorët”.
Qeveria serbe njoftoi gjithashtu vjeshtën e kaluar se po përgatiste gjoba të rënda për disa rrjete dyqanesh ushqimore për shkak të dyshimeve serioze se ato kishin rënë dakord të rrisnin çmimet e ushqimeve dhe të ruanin marzhe fitimi të pajustifikueshme.
Përfaqësuesit e shoqatave bujqësore në BE dhe anëtarët e Parlamentit Evropian e bënë të qartë në një deklaratë se “nëse Evropa dëshiron të ushqejë veten në të ardhmen, ajo duhet ta bëjë bujqësinë të qëndrueshme ekonomikisht dhe mjedisisht…, jo përmes subvencioneve, por duke vendosur kushte të drejta tregu dhe standarde të qëndrueshme”.
