Nga Saimir Sulaj, Washington
Shtetet kryesore ku banojnë shqiptarët në Ballkan kaluan situata të ndërlikuara politike. Maqedonia bie në sy më shumë se dy shtetet e tjera, Shqipëria dhe Kosova. Republika Ish-Jugosllave e Maqedonisë ka përjetuar prej vitesh një krizë institucionale, që për momentin duket se është tejkaluar, ndonëse situata mbetet ende e brishtë. Më në fund, partia VMRO-DPMNE pranoi t’ia lërë stafetën LSDM-së që së bashku me partitë shqiptare do të qeverisin vendin. E gjitha kjo pati një çmim jo fort të lirë. Kur po dukej një dritë në fund të tunelit për përmbushjen e të drejtave të shqiptarëve në Maqedoni, përmes një përfaqësimi më të gjerë në institucione, akte barbare ndodhën në atë që supozohet të jetë tempulli i demokracisë në një vend të lirë, Parlament.
Eksperti i njohur amerikan i çështjeve ballkanike, Daniel Serwer, i cili është drejtor i Shkollës për Studime Ndërkombëtare të Avancuara në Menaxhimin e Konflikteve në Universitetin John Hopkins, duke folur nga Washington-i për portalin www.tesheshi.com, ka vetëm një recetë për problemet ballkanike: Demokraci dhe sundim të ligjit.
“Kemi situata të vështira në disa vende në Ballkan. Do të bëja një dallim të madh mes rënies së qeverisë në Kosovë, që ishte një rënie normale e qeverisë. Ata donin zgjedhje të reja dhe bënë që qeveria të binte në mënyrë që të organizonin zgjedhje të reja. Dy vendet e tjera, Shqipëria dhe Maqedonia kaluan situatë të ndryshme. Maqedonia ka kaluar nëpër një krizë dy apo tre vjeçare shumë të vështirë. Edhe Shqipëria kaloi në një krizë shumë të vështirë. Një lloj krize ekstra kushtetuese. Kriza në Maqedoni duket se po shkon drejt fundit me formimin e qeverisë së re.
Nuk kam asnjë zgjidhje për asnjë vend në Ballkan, përpos demokracisë dhe sundimit të ligjit. Nuk kam asnjë zgjidhje tjetër magjike. Ndonjë njeri tjetër mund të ofrojë zgjidhje të tjera. Mund t’ju ofrojnë diktatorë. Mund t’ju ofrojnë ndarje. Mund t’ju ofrojnë gjithçka. Unë nuk kam zgjidhje magjike. Demokraci dhe sunim të ligjit”, – këshillon zoti Serwer.
Ndërsa ekspertja tjetër e çështjeve ballkanike, zonja Shirley Cloyes DioGuardi e sheh si jetik rolin e SHBA-së në Ballkan për përparimin e rajonit.
“SHBA duhet të marrin rolin udhëheqës në Ballkan, përndryshe nuk do të kemi asnjë hap përpara. Siç e dimë të gjithë, janë 28 vende anëtare të Bashkimit Europian. Në mënyrën se si ata ekzistojnë nuk mund të kemi një dakordësim mes tyre për politikat e jashtme. Ne nuk kemi parë asnjëherë fuqi të mjaftueshme të BE në Ballkan, edhe pse ata bëjnë shumë gjëra me rëndësi të madhe, përveçse kur SHBA merr drejtimin.
Në lidhje me rolin e Rusisë në Ballkan, unë besoj se nuk duhet të shkojmë drejt nisjes së një lufte të re të ftohtë, por ajo që ndodh gjithmonë është se në momentin kur SHBA tërhiqet nga një rajon i caktuar, aty futet Rusia. Ne e kemi parë këtë dhe po e shohim edhe në Ballkan. Këtë e pamë edhe në rastin e dhunës në Parlamentin e Maqedonisë, ku u sulmua Ziadin Sela”, – shprehet zonja Cloyes DioGuardi për www.tesheshi.com. /tesheshi.com/