Vendimi i guximshëm i kryeministrit David Cameron për të hedhur në referendum popullor nëse vendi duhet të qëndrojë apo të largohet nga Bashkimi Europian duket gjithnjë e më shumë si një bast i hedhur keq. Kjo pasi zhvillimet brenda partisë së Cameron duket se po e shtyjnë atë drejt një “lufte civile”, ndërsa sondazhet tregojnë për favorizim të skenarit Brexit. Pozicioni i kreut të qeverisë duket se po bëhet shumë delikat.
Vetëm një javë nga vota britanike, shpresa e kryeministrit për të përcaktuar një herë e mirë qëndrimin europian të Britanisë së Madhe po zvenitet. Sondazhet tregojnë se në vend janë krijuar ndasi të mëdha, ndërsa momenti i ditëve të fundit thotë se opcioni “jashtë” po fiton terren.
Nëse Britania vendos të largohet – një skenar që njihet si Brexit – analistët thonë se Cameron me shumë gjasa do të detyrohet të japë dorëheqjen, brenda disa orëve nga rezultatet.
Edhe nëse votuesit britanikë do të dëgjojnë apelin e Cameron për të qëndruar në Bashkimin Europian, një fitore e ngushtë do ta linte atë të prekshëm nga komplotete e nxitura prej politikanëve pro-Brexit të partisë së tij që mendojnë se kryeministri ka luajtur ndyrë në fushatën e tij për ta mbajtur Britaninë në BE.
Brishtësia e pozicionit të Cameron shënon një kthesë tronditëse për një politikan që fitoi bujshëm zgjedhjet vetëm një vit më parë, dhe që e cilësoi referendumin një mënyrë për të unifikuar partinë e ndarë.
Analistët thonë se referendumi ka dalë më për keq për Cameron, e ai nuk e kishte parashikuar këtë. “Askush nuk e parashikoi një gjë të tillë”, thonë analistët.
Ndër gjykimet e menduara keq të kryeministrit, sipas tyre, ishte fakti që ai u mbështet mbi një klikë të vogël politikanësh të arsimuar në Oksford, e që përbëjnë shtresën e lartë të konservatorëve. Por në vend të besnikërisë, disa e braktisën kryeministrin, madje ish- kreu i bashkisë së Londrës, deklaroi edhe qëllimin e tij për ta rërzuar njeriun që drejton Britaninë tashmë prej gjashtë vjetësh.
Johnson dhe disidentë të tjerë konservatorë pro-Brexit, sipas profesorit Tim Bale të universitetit Mbretëresha Meri në Londër, formojnë “një qeveri në pritje” që përgatitet të kapë pushtetin nëse referendum nuk shkon sipas pritshmërisë së Cameron. “Kjo dinamikë, thotë ai, e ka bërë fushatën veçanërisht të ashpër”.
Në javët e fundit, ndërsa sondazhet tregojnë një elektorat të ndarë në mënyrë kokëfortë për anëtarësinë në BE, të dyja palët kanë nisur sulmet personale të një lloji që rrallë konstatohen brenda një partie qeverisëse në Britani.
Duke ofruar referendumin, Cameron mendoi se do të linte mënjanë UKIP dhe konfliktet e gjata brenda partisë së tij. Pjesa e parë funksionoi pasi konservatorët morën një fitore me mazhorancë të papritur në zgjedhjet e vitit të kaluar, ndërsa UKIP u margjinalizua.
Por pjesa e dytë, duket se është kthyer në bumerang.
Nëse Cameron nuk jep dorëheqjen në rast humbjeje në referendum, apo nëse fiton me një diferencë të ngushtë, do të duhen 50 deputetë të parlamentit, nga 330 të tillë, për të kërkuar një mocion mosbesimi.
Rrëzimi i tij mund të nxisë një luftë brenda radhëve të konservatorëve. Sipas një studimi, shanset e ish-kryebashkiakut Johnson për të qenë kryeministër deri në fund të vitit janë 40 për qind. Kjo pavarësisht se ai ka larguar nga vetka shumë kolegë deputetë dhe liderë të huaj për shkak të komenteve të tepruara gjatë fushatës.
I etur për publicitet, Johnson ka tërhequr mbi vete krahasime me kandidatin presidencial, Donald Trump në Shtetet e Bashkuara për sugjerimin se BE dhe Hitleri kishin të njëjtin qëllim në unifikimin e Europës, dhe për insituatën se presidenti Obama është armiqësor ndaj Britanisë për shkak të trashëgimisë së tij keniane.
Pavarësisht nga këto, Johnson mbetet popullor në radhët e konservatorëve që nuk do të ngurronin ta zgjidhnin në rast se Cameron dorëhiqet.
Por, analistët shprehen skeptikë për aftësitë e tij. “Ai ia atë faktorin X që nuk e kanë shumë politikanë, por ka shumë dyshime nëse përfaqëson një person në gjendje të drejtojë partinë, e jo më vendin”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
