Nga Bashkim Kastrati
Nesër mbahen zgjedhjet lokale në Kosovë. Këto zgjedhje pritet të karakterizohen me disa ndryshime të partive politike që do të qeverisin në nivel lokal. Në këto zgjedhje, 204 kandidatë që do të garojnë për kryetarë të komunave dhe 7 mijë e 80 kandidatë do të garojnë për 901 vende në 38 komuna për Kuvende Komunale. Ndërkaq, vetëm 8 nga 204 kandidatë për kryetarë të komunave janë gra.
Zgjedhjet lokale 2017 shënojnë herën e dytë të zgjedhjeve me pjesëmarrjen e komunave të veriut me shumicë serbe. Kampanja në komunat e veriut ishte paqësore dhe pa incidente.
Këto zgjedhje pritet të jenë të vëzhguara nga vëzhgues të partive politike, vëzhgues të shoqërisë civile, mediat, ambasadat e huaja të akredituara në Kosovë, Organizatat Ndërkombëtare (përfshirë EU EOM). Në total do të jenë të akredituar 32 mijë e 509 vëzhgues.
Fushata zgjedhore ka zgjatur një muaj dhe në përgjithësi është zhvilluar pa probleme të theksuara.
Instituti Kosovar për Qeverisje Lokale (KLGI) ka bërë një analizë lidhur me mbarëvajtjen e fushatës për Zgjedhjet Lokale 2017. Të gjeturat nga analiza e Institutit KLGI për procesin e zgjedhjeve lokale tregojnë se përgjithësisht fushata ka pasur një rrjedhë normale dhe ka kaluar pa probleme serioze. Po ashtu, nga analiza e Institutit KLGI për procesin e zgjedhjeve lokale shihet se ende ka shqetësime mbi mbarëvajtjen e këtij procesi, nisur nga informimi i qytetarëve për votim, prezantimi i programeve dhe vizionit të kandidatëve në garë, gjobat e ndëshkimet për kandidatët e kështu me radhë.
Ja sa mijë euro u ndëshkuan subjektet politike
Sipas kësaj analize, krahasuar me zgjedhjet e kaluara, partitë politike kanë respektuar më shumë Kodin Etik të Mirësjelljes. Megjithatë, shumë parti janë penalizuar për përdorimin e fëmijëve në materialet e promovimit dhe ngjarjet për kampanja.
Këto janë gjobat që partitë kanë marrë në zgjedhjet e mbajtura vitet e fundit:
| Zgjedhjet Lokale 2013 | 190,550 euro |
| Zgjedhje Qendrore 2017 | 352,000 euro |
| Zgjedhjet lokale 2017 | Rreth 153,000 euro |
Sipas analizës në fjalë përgjithësisht, gjuha e kandidatëve ka qenë e kujdesshme. Kjo ka rezultuar në reduktimin e tensioneve dhe incidenteve që mund të dëmtojnë procesin e përgjithshëm zgjedhor. Janë 17 incidente të raportuara në Policinë e Kosovë, ku janë ngritur katër vepra penale. Edhe pse gjuha ka qenë e kujdesshme, ka pasur akuza dhe padi për shpifje në mes të kandidatëve.
Raporti thekson se është e domosdoshme që të bëhet edukimi i votuesve në Kosovë, pasi që në zgjedhjet qendrore të qershorit ka pasur mbi 50,000 vota të pavlefshme. Në zgjedhjet lokale një numër i përafërt i kësaj shifre me vota të pavlefshme mund të ndikojë edhe tek rezultati final se kush do të zgjidhet kryetar.
Premtime jashtë kompetencave që qeverisjes lokale
Raporti tregon se kandidatët për kryetarë të komunave dhe kandidatët për Këshilltar Komunal kanë bërë premtime që nuk përkojnë me kompetencat e tyre, pasi që ato çështje mund t’i rregullojë vetëm qeverisja nacionale. Ndërsa theksohet se disa nga premtimet tejkalojnë kapacitetet financiare të komunave. Por këto premtime siç duket janë bërë sa për t’i joshur votuesit.
“Kandidatët për Kuvende Komunale vazhdojnë të kenë mungesë të informimit të duhur për kompetencat dhe autoritetin e komunave. Kandidatët për Kryetarë të Komunave po ashtu kanë mungesë të informatave për përgjegjësitë e Kryetarëve”, thuhet në raport.
Çështja tjetër që theksohet në raport është mungesa e praktikave, modeleve, njohurive dhe hapësirave për prezantimin e kandidatëve për Kuvende Komunalë, marrë parasysh numrin e madh të tyre.
“Shumë kandidatë kanë premtuar përmirësim në sektorin e shëndetësisë dhe arsimit. Megjithatë, politizimi i këtyre sektorëve të rëndësishëm mbetet ende shqetësim. Rreziku këtu qëndron te kandidatët fitues të cilët shpërblejnë votuesit dhe mbështetësit e tyre besnik përmes zëvendësimit të stafit dhe administratës”, thuhet ndër të tjera në raport.
Raporti analitik i KLGI gjithashtu ka ardhur në konkluzion se kandidatët për Kuvende Komunale nuk kanë prezantuar strategji të qartë lidhur me mënyrën se si do të përmbushin premtimet elektorale (p.sh. si do të avancojnë barazinë gjinore kandidatet gra, si do të adresojë rinia promovimin e interesit të të rinjve, si do të avancojnë kandidatët biznesmenë politikat ekonomike, si do të mbrojnë sindikalistët të drejtat e punëtorëve etj. /tesheshi.com/
