Analisti: Ku po gabon politika amerikane në qasjen ndaj Serbisë

Politika e administratës së presidentit amerikan Joe Biden ndaj Ballkanit po zhbën shumë nga ajo që Biden arriti kur ishte senator më shumë se 20 vjet më parë dhe, me qasjen e sotme ndaj Serbisë kërcënon të shkaktojë konflikte të reja në rajon, sipas mendimtarit politik Janusz Bugajski.

Bugajski shkruan për Washington Examiner se gjatë viteve 1990, me mbështetje të fortë dypartiake, Shtetet e Bashkuara dhe NATO “i dhanë fund luftërave jugosllave me diplomaci të mprehtë dhe ndërhyrje të drejtpërdrejtë”. Ai thekson se Uashingtoni gjithashtu i njohu të gjitha shtetet që dolën nga Jugosllavia dhe u sigurua që asnjë komb të mos dominonte mbi të tjerët.

“Dy dekada më vonë, pranimi i një regjimi autokratik në Serbi po minon themelet e sigurisë në Ballkanin Perëndimor dhe kërcënon të shtyjë rajonin drejt konflikteve të reja të armatosura”, thuhet në analizë.

Theksohet se “deklaratat e parakohshme të suksesit si nga Uashingtoni ashtu edhe nga Brukseli” i shërbyen “forcimit të forcave autokratike dhe etno-nacionaliste në rajon”.

“Administrata Trump ka shënuar disa suksese të prekshme duke futur Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut në NATO dhe duke lehtësuar një marrëveshje të përhershme midis Maqedonisë dhe Greqisë. Megjithatë, ajo nuk mundi të arrijë njohjen e ndërsjellë ndërshtetërore të Serbisë dhe Kosovës, as të sigurojë integritetin territorial të Bosnjës. Ajo gjithashtu luajti me idenë e ndarjes së shteteve përgjatë vijave etnike, një recetë për ndezjen e një zjarri rajonal”, thekson Bugajski.

Ai gjithashtu kritikon politikën e Bashkimit Evropian në Ballkan, e cila u tregua “e papërshtatshme” sepse nuk arriti të sigurojë anëtarësimin në BE për asnjë vend që kur Kroacia u anëtarësua dhjetë vjet më parë, “dhe shtimi i vazhdueshëm i kushteve të reja shërbeu për të zhgënjyer qytetarët dhe inkurajuar radikalët”.

Rreziku nga Vuçiç

Bugajski thekson se pasiguria rajonale është krijuar kryesisht nga regjimi në Beograd, i cili “kërkon të ndajë Kosovën dhe Bosnjën dhe të dominojë Malin e Zi”, dhe se presidenti “autokratik” i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, e qetëson Uashingtonin duke u angazhuar në bisedime “të pakuptimta” me Prishtinën dhe pretendon se po kërkon “ekuilibër” mes Perëndimit, Rusisë dhe Kinës.

Në të njëjtën kohë, ai mban një aleancë me presidentin rus Vladimir Putin dhe lejon Serbinë të jetë një portë për Rusinë në Ballkan, shton ai.

Bugajski beson se demonstratat masive në Beograd “tregojnë se Serbia mund të jetë në prag të një revolucioni demokratik që do të zëvendësojë regjimin e korruptuar, autokratik.”

Megjithatë, ai paralajmëron se Vuçiç, nga frika e humbjes së pushtetit, “mund të provokojë konflikte në rajonin e gjerë për të larguar vëmendjen nga presionet e brendshme në rritje”.

“Sulmet e fundit nga bandat e organizuara ndaj policisë së Kosovës dhe trupave të NATO-s në veri të Kosovës mund të paralajmërojnë trazira më të mëdha të krijuara nga Beogradi nëse përgjigja e Uashingtonit ndaj provokimeve të tilla perceptohet si e dobët,” paralajmëron ai.

Ai nënvizoi se ka më shumë gjasa që qasja hezituese e Perëndimit, e cila “toleron sabotimin e Beogradit”, do të rezultojë në dhunë, në ndryshim nga politika e cila fokusohet në konsolidimin e shtetit në Bosnje Mal të Zi dhe Kosovë dhe në neutralizimin e “të gjitha projekteve ekspansioniste mbarëkombëtare”.

Nëse Brukseli dhe Uashingtoni inkurajojnë një plan të fortë për njohjen reciproke të Serbisë dhe Kosovës dhe specifikojnë pasojat ekonomike dhe diplomatike të mosnjohjes, duke përfshirë reduktimin e subvencioneve ekonomike, Vuçiç “do të vazhdojë të manipulojë mosmarrëveshjen për të mbledhur nacionalistët dhe për të polarizuar shoqëritë”, arsyeton Bugajski. /tesheshi.com/