Këto ditë, një Gjykatë e Lartë në Nish të Serbisë i shpalli fajtorë dhe i dënoi me 15 vite burg disa ish-oficerë të UÇK-së. Logjika juridike e organeve gjyqësore të shtetit të Serbisë karshi shqiptarëve nuk ka ndryshuar, e nuk ka për të ndryshuar. Nisur nga gjendja juridike, ku Kosova konsiderohet me Kushtetutë dhe me ligjet në fuqi si pjesë e sistemit juridiko-ligjor të Serbisë, gjykata në fjalë me veprimin e saj është në përputhje me ligjet e veta, dhe shqiptarët e Kosovës brenda këtij sistemi dënohen si asgjë.
Normalizimi i raporteve mes Kosovës dhe Serbisë i nisur së prapthi, e jo siç do të duhej, nuk ka parashtruar kurrë kërkesën që Serbia ta largojë nga Kushtetuta e saj dhe të mos e konsiderojë Kosovën si pjesë të vetën, ose, e kundërta, të ndërpritet ky lloj i “normalizimit të raporteve mes vendeve tona”.
Mekanizmat ndërkombëtarë jashtë dhe brenda Kosovës nuk i kanë bërë asnjëherë presion shtetit serb që të mos luajë ndjekësin e qytetarëve të shtetit të Kosovës, siç ka ndodhur disa herë prej 2008-ës e këndej. Reagimet e drejtuesve të organeve shtetërore të Kosovës kanë qenë po ashtu kryesisht pa përmbajtje, sa për të thënë, si edhe cinike. Sipas Ministrisë së Drejtësisë të Republikës së Kosovës, “Logjika juridike e organeve gjyqësore serbe është e tejkaluar, dhe i takon ish-sistemit të Republikës Federale të Jugosllavisë, e cila nuk ekziston më as si rregullim shtetëror, as si formë e regjimit shtetëror, por as si sistem juridik nuk mund të trashëgojë bazë për veprim juridik ndaj qytetarëve që i takojnë një realiteti të ri të rregullimit shtetëror, administrativ e politik.” Si i tillë, ky konstatim nuk qëndron as edhe juridikisht, dhe kjo ngase sistemi aktual i Serbisë është trashëgimtar i ish-sistemit të ish-RFJ-së, nëse jo në plotni, atëherë i reformuar. Dallimi është tek gjendja faktike, ngaqë Serbia është fizikisht jashtë Kosovës, dhe se nuk ka mundësi që t’i ekzekutojë dënimet e dhëna. Përndryshe, e gjithë struktura shtetërore, politike dhe juridike e Serbisë, e cila funksionon sipas Kushtetutës dhe ligjeve në fuqi, e përfshin si Kosovën dhe qytetarin e saj. Kësisoj, Serbia mund të lëshojë fletë-arreste ndërkombëtare për të “dënuarit”, dhe qytetarët veç mund të protestojnë e qeveria e Kosovës të japë reagime për shtyp.
Më pas, Ministria e Drejtësisë e vendit tonë konstaton se, “Ky rast cenon liritë dhe të drejtat e qytetarëve të Kosovës.” Gjithsesi, Ministria e Drejtësisë e di që nuk është rasti i parë që “këto raste” të dënimit në mungesë të qytetarëve të shtetit të Kosovës po i cenojnë “lirinë dhe të drejtat e qytetarëve të Kosovës”. Çdo gjë në këtë drejtim ka mbetur në reagime pas ndodhive nga ana e shtetit tonë. Më ciniku nga reagimi i Ministrisë së Drejtësisë së Kosovës është premtimi se, “Institucionet e Kosovës, në koordinim të plotë edhe me faktorin ndërkombëtar që ndërmjetëson rregullimin e raporteve ndërshtetërore dhe të fqinjësisë, do të kërkojnë të tejkalohen këto insinuata pa bazë ligjore dhe destabilizuese. Krahas angazhimit për arritjen e një pakti për traktat paqeje dhe stabiliteti mes Kosovës dhe Serbisë, do të duhej të ketë edhe një akt formal kërkim-faljeje nga ana e Serbisë, si dhe tërheqje të akteve akuzuese fiktive.”
Veç kësaj, kryeministri i Republikës së Kosovës, akademik Isa Mustafa, ndër tjera ka thënë se, “Asnjë gjykatë në Serbi nuk ka të drejtë të gjykojë qytetarë të Republikës së Kosovës.” Ky urdhërim, pa veprim konkret nga ana e kryeministrit Mustafa, de facto dhe de jure hyn në veshin e djathtë e del në të majtin tek sistemi juridik i Serbisë.
Përfundimisht, qeveria e Kosovës duhet të gjejë mënyra për ta qartësuar pozicionin e të dënuarve në raport me këto dënime, ngaqë me reagime boshe nuk do t’i vihet në ndihmë askujt, pra, as dhe drejtësisë. /tesheshi.com/
