Një digë masive hidroelektrike e epokës sovjetike në pjesën e Khersonit (Ukraina jugore) e kontrolluar nga forcat e armatosura ruse “shpërtheu” sot, duke lëshuar një sasi të madhe uji, sipas palëve ndërluftuese, të cilat fajësojnë njëra-tjetrën për shkatërrimin kritik të kësaj infrastrukture hidrike, me rrezik të madh për popullatën e jo vetëm.
Videot që qarkullojnë në faqet e rrjeteve sociale – të cilat nuk mund të verifikohen për momentin – tregojnë shpërthime shumë të fuqishme në digën në Nova Kahovka, në lumin Dnieper. Video të tjera tregojnë sasi të mëdha uji që derdhen nga rrënojat e digës dhe që trondisin kalimtarët.
BREAKING: Video shows the Kakhovka hydro-electric dam in southern Ukraine has been destroyed pic.twitter.com/DePGbQUHRD
— BNO News (@BNONews) June 6, 2023
Diga, tridhjetë metra e lartë dhe 3,2 kilometra e gjatë, është ndërtuar në vitin 1956 në Dnieper, si pjesë e ndërtimit të një hidrocentrali në Nova Kahovka.
Në rezervuarin e tij ka 18 kilometra kub ujë dhe prej tij furnizohen si gadishulli i Krimesë, i aneksuar nga Rusia në 2014, ashtu edhe termocentrali bërthamor në Zaporizhia, më i madhi në Evropë, i cili ka nevojë për furnizim të pandërprerë për të ftohur reaktorët.
With the Kakhovka dam in southern Ukraine destroyed, a wave of water is expected to flood dozens of towns in the coming hours pic.twitter.com/qLHDou2fv6
— BNO News (@BNONews) June 6, 2023
Palët kundërshtare fajësuan njëra-tjetrën për shkatërrimin e digës. “Diga në Kakhovka u hodh në erë nga forcat pushtuese ruse,” tha komanda e sektorit jugor të ushtrisë ukrainase në Facebook. I njëjti burim shtoi se “janë duke u sqaruar përmasat e fatkeqësisë, shpejtësia dhe vëllimi i ujit që derdhet dhe zonat që ka gjasa të përmbyten”.
Sipas zyrtarëve pranë Moskës që folën për agjencitë ruse të lajmeve, diga u granatua nga ukrainasit. Një zyrtar i vendosur nga Moska në rajon foli për një “akt terrorist shumë të rëndë“, terminologji që i referohet edhe një sulmi ukrainas.
A multi-hundred foot chunk of the Nova Kakhovka dam is gone, the Kakhovka Reservoir is quickly emptying out into the Dnipro. pic.twitter.com/265i1nbvAO
— OSINTtechnical (@Osinttechnical) June 6, 2023
Evakuimi i komuniteteve në rajon tashmë ka filluar, tha guvernatori rajonal i Khersonit, Oleksandr Prokudin. “Brenda pesë orësh uji do të ketë arritur një nivel kritik”, paralajmëroi Prokudin.
Videoja e mëposhtme, e cila po bën xhiron e internetit, mësohet se ka fiksuar momentin e shpërthimit, por autenticiteti i tij nuk është verifikuar:
#BREAKING: The moment that the Nova Kakhovka dam was blown up was purportedly captured on video. If this footage is real, it would certainly refute claims that there was no explosion. pic.twitter.com/GMaarExZEn
— Ukraine Front Line (@EuromaidanPR) June 6, 2023
Sipas agjencisë shtetërore ruse të lajmeve TASS, rreth 80 komunitete do të duhet të evakuohen në rajon.
Në kampin tjetër
Shkatërrimi nga Rusia i digës Nova Kakhovka në Ukrainën jugore përbën një “gjenocid”, por zyrtarët ukrainas dhe rajonalë po punojnë për të garantuar sigurinë e banorëve lokalë, tha kreu i administratës presidenciale të Ukrainës, ndërsa Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky mblodhi urgjentisht sot Këshillin e Sigurisë së Ukrainës.
In #NovayaKakhovka, the water level continues to rise, the flood zone is expanding, Russian media reports.
The water has reached the administration building of the Novokahovsky city district and continues to rise. pic.twitter.com/SymRGBnOrX
— NEXTA (@nexta_tv) June 6, 2023
Kreu i administratës presidenciale, Andriy Yermak, shkroi gjithashtu në aplikacionin e mesazheve Telegram, pa dhënë detaje, se veprimet e Rusisë paraqesin një kërcënim edhe për termocentralin bërthamor fqinj Zaporizhia. /tesheshi.com/
