Ajri në Britaninë e Madhe, Francë dhe jug të Evropës është gjithnjë e më i ndotur në një kohë kur këto pjesë të kontinentit janë prekur nga temperatura rekord dhe zjarre shkatërruese pyjore, raporton Reuters.
Shkencëtarët nga Agjencia Evropiane e Monitorimit të Atmosferës Copernicus (CAMS) kanë paralajmëruar për nivele të dëmshme për shëndetin e ndotjes së ozonit në të gjithë Evropën jugore dhe perëndimore që mund të prekë edhe rajonet veriperëndimore.
Reaksionet kimike të përshpejtuara
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka vendosur një kufi prej 100 mikrogramësh të ozonit për metër katror në sipërfaqen e Tokës. Anglia jugperëndimore, Franca veriore dhe vendet e Beneluksit kanë përqendrime ditore prej më shumë se 120 mikrogramë.
“Ndikimi i kësaj vale të nxehtit në cilësinë e ajrit nuk është i papërfillshëm,” tha shkencëtari i CAMS Mark Parrington.
Ndotja e ozonit ndodh në reagimin e nxehtësisë dhe dritës së diellit me gazrat serrë si oksidet e azotit, monoksidi i karbonit dhe komponimet organike të dëmshme të krijuara nga djegia e lëndëve djegëse fosile.
Gjatë motit të nxehtë, prodhimi i ozonit rritet sepse këto reaksione kimike ndodhin më shpejt, tha Parrington.
Dhjetëra mijëra vdekje
Shkencëtarët paralajmërojnë se ndotja e ozonit do të rritet me ndryshimet klimatike. Temperaturat globale tani janë 1.2 gradë më të larta se nivelet para-industriale dhe valët e të nxehtit po bëhen më të shpeshta dhe më intensive.
Niveli i ozonit në sipërfaqen e tokës përkeqëson sëmundjet e frymëmarrjes dhe kardiovaskulare dhe shoqërohet me rritje të shkallës së vdekshmërisë.
Ekspozimi afatgjatë ndaj këtyre niveleve është përgjegjës për 55,000 vdekje të parakohshme në Evropë, sipas një studimi të vitit 2019 të botuar në revistën Environmental Research Letters.
Hulumtimet kanë treguar se vdekshmëria e lidhur me ozonin mund të rritet me 11 për qind deri në vitin 2050 në disa vende të Evropës Qendrore dhe Jugore. Por nëse emetimet e gazeve serrë reduktohen, pritet të bjerë. /tesheshi.com/