A e dini cili është qyteti më i vjetër i banuar në botë?

Në një moment të historisë njerëzore, paraardhësit tanë vendosën të urbanizoheshin, duke ndërtuar metropole të mëdha për të jetuar dhe punuar. Disa nga këto qendra të lashta kulturore dhe ekonomike janë ende të pranishme sot, dhe kanë qenë të banuara që nga koha e ndërtimit të tyre fillestar – por cila është më e vjetra?

Kjo nuk është një pyetje e lehtë sepse qytetet më të vjetra të banuara vazhdimisht janë mijëravjeçare, kështu që është e vështirë të përcaktosh historinë e tyre, por më poshtë janë disa nga kandidatët.

Për ironi, ato nuk vijnë nga Kontinenti i Vjetër, siç quhet spekullativisht Europa. Ato vijnë nga rajoni vërtet më i vjetër i botës, Lindja e Mesme.

Jeriko, Palestinë

Me rreth 11,000 vjet të vjetër, Jeriko është një pretendent serioz për qytetin më të vjetër të jetuar. Dëshmitë arkeologjike sugjerojnë se zona ka qenë vendi i vendbanimeve të shumta të njëpasnjëshme gjatë mijëvjeçarëve, me pjesë të qytetit dhe muret e tij të famshme që besohet se janë ndërtuar rreth 9,000 vjet para Krishtit.

Është padyshim qyteti më i vjetër i rrethuar me mure në botë, por pyetja nëse ka qenë vazhdimisht i banuar gjatë gjithë asaj kohe është një histori tjetër. Sipas disa burimeve, qyteti ishte i braktisur për shekuj, kështu që vlen të përmendet se këto struktura antike nuk ndodhen në Jerikon moderne, por në Tell es-Sultan, rreth dy kilometra në veri të qendrës së sotme të qytetit.

Damask, Siri

Dëshmitë e banimit njerëzor në kryeqytetin sirian janë gjithashtu shumë larg – gërmimet në periferi të qytetit kanë treguar se vendi ishte i banuar që në vitet 8,000 deri në 10,000 p.e.s, sipas UNESCO-s.

Megjithatë, qyteti i madh ndoshta nuk ekzistonte për një kohë të gjatë.

Aleppo, Siri

Siria është gjithashtu shtëpia e Aleppo-s, ku ka dëshmi të qytetërimit njerëzor që daton në shekullin e dhjetë para Krishtit. Kur qyteti më i madh i Sirisë u bë i banuar përgjithmonë është më pak e qartë, megjithëse disa sugjerojnë se ai mund të ketë qenë i banuar që në mijëvjeçarin e gjashtë para Krishtit.

Dihet se ka qenë një qendër e jetës metropolitane të paktën deri në mijëvjeçarin e dytë para Krishtit, e vendosur në kryqëzimin e disa rrugëve të rëndësishme tregtare.

Fayyum, Egjipt

Fillimisht e themeluar nga egjiptianët e lashtë si Shedet, dhe i njohur si Krokodilopoli nga grekët e lashtë, Fayyum ndodhet në Nil, rreth 100 kilometra në jug të kryeqytetit egjiptian, Kajro.

Ka dëshmi të banimit njerëzor që në vitin 7200 para Krishtit, me komunitetin e parë bujqësor që u shfaq në mijëvjeçarin e gjashtë para Krishtit, duke e bërë atë qytetin më të vjetër në Egjipt dhe një nga vendbanimet më të vjetra në Afrikë.

Pretendentë të tjerë të shquar përfshijnë Byblos në Liban, Bejrutin, gjithashtu në Liban, i cili u urbanizua rreth 3000 para Krishtit, si dhe qytetin e Suzusit në Iran, i cili evoluoi në një qytet të madh midis 4000 dhe 5000 vjet para Krishtit, shkruan IFLScience. /tesheshi.com/