Kanë kaluar nëntë vjet që nga aneksimi rus i republikës autonome ukrainase të Krimesë, e vendosur në bregun e sipërm të Detit të Zi.
Gjatë historisë, gadishulli i Krimesë ka qenë një nga qëllimet strategjike të Rusisë.
Më 21 nëntor 2013, protestat shpërthyen në kryeqytetin e Ukrainës pasi Victor Yanukovych, presidenti pro-rus i vendit në atë kohë, refuzoi të nënshkruante një marrëveshje asociimi me Bashkimin Evropian, duke çuar në protesta masive dhe protesta publike, pas së cilës ai u largua nga vendi më 22 shkurt 2014.
Politikanët properëndimorë morën pushtetin pas largimit të Yanukovych, ndërsa njësitë ushtarake nga baza ruse në gadishull u bënë të dukshme në qytete të ndryshme të vendit.
Referendumi i mbajtur më 16 mars 2014
Trupat ruse përfundimisht u zhvendosën në gadishull, pavarësisht se shkelën një marrëveshje të viteve 1997 dhe 2010 midis Kievit dhe Moskës për vendndodhjen e flotës ruse të Detit të Zi.
Më 25 shkurt 2014, mbështetësit pro-rusë filluan të ushtrojnë presion mbi Parlamentin ukrainas për të aneksuar Krimenë në Rusi, dhe rreth 400 pro-rusë kërkuan një referendum për të shpallur pavarësinë e Krimesë.
Dy ditë më vonë, njerëz të armatosur me uniforma ushtarake jeshile të pajisur me maska, por pa shenja, filluan të merrnin kontrollin e ndërtesave publike.
“Njerëzit e vegjël të gjelbër”, pseudonimi me të cilin u bënë të njohur, më vonë filluan të shtyjnë tatarët e Krimesë dhe ukrainasit nga gadishulli, pas vendimit të parlamentit të Krimesë për të mbajtur një referendum për aneksimin e rajonit në Rusi.
Megjithë kundërshtimin e tatarëve të Krimesë dhe bojkotimin e vendimit të parlamentit, një referendum u mbajt në rajon më 16 mars 2014.
Sipas rezultateve zyrtare, shumica e banorëve votuan për hyrjen e Krimesë në Federatën Ruse.
Shtypja e tatarëve të Krimesë dhe ukrainasve
Organizatat ndërkombëtare, përfshirë Kombet e Bashkuara, dhe shumë vende e kundërshtuan referendumin dhe e konsideruan atë të paligjshëm, ndërsa Rusia e njohu atë.
Presioni mbi tatarët e Krimesë u rrit menjëherë pas aneksimit të paligjshëm të Krimesë, veçanërisht pas 26 shkurtit, kur rreth 10,000 njerëz u përleshën me një grup separatistësh pro-rusë.
Të drejtat e tatarëve të Krimesë filluan të shkelen, gjë që çoi në arrestimin e shumë njerëzve, ndërsa Mexhlisi i Tatarëve të Krimesë në Moskë u rendit si një “organizatë ekstremiste”.
Së fundmi, një pjesë e ofensivës ruse si pjesë e “operacionit special ushtarak” në Ukrainë u nis përmes Krimesë. /tesheshi.com/
