Presidenti i Lituanisë Gitanas Nauseda njoftoi në Tëitter se vendi nuk do të importojë më gaz rus që nga ky muaj.
“Shumë vite më parë, vendi im mori vendime që sot na lejojnë të shkëpusim pa dhimbje lidhjet energjetike me agresorin”, shkroi Nauseda, duke shtuar se shembullin e Lituanisë duhet të ndjekin vendet e tjera evropiane.
“Nëse ne mund ta bëjmë këtë, atëherë mund ta bëjë edhe pjesa tjetër e Evropës,” tha Nauseda.
“Duke kërkuar pavarësi të plotë energjetike nga gazi rus, në përgjigje të shantazhit rus të energjisë në Evropë dhe luftës në Ukrainë, Lituania ka ndërprerë plotësisht furnizimin me gaz rus – sistemi i transportit të gazit të Lituanisë ka funksionuar pa importe të gazit rus që nga fillimi i këtij muaji,” ai thuhet në faqet e Ministrisë së Energjisë të këtij vendi balltik ish-sovjetik, tashmë në BE dhe NATO.
Këtë e vërtetojnë të dhënat e operatorit lituanez të sistemit të transmetimit të gazit Amber Grid, të cilat tregojnë se më 2 prill importi i gazit rus për nevojat e Lituanisë nëpërmjet lidhjes Lituani-Bjellorusi ishte baraz me zero. Lituania plotëson të gjitha nevojat e saj për gaz përmes terminalit të gazit natyror të lëngshëm (LNG) në Klaipeda.
Ministri i Energjisë Dainius Kreivis thotë se kjo është një pikë kthese në historinë e pavarësisë energjetike të Lituanisë.
“Ne jemi vendi i parë i BE-së midis vendeve të furnizuara nga Gazprom që kemi fituar pavarësinë nga furnizimet me gaz rus dhe ky është rezultat i shumë viteve të politikës koherente të energjisë,” tha ministri.
Në rrethana të tilla, kërkesa e Rusisë për të paguar gazin në rubla është gjithashtu e parëndësishme sepse Lituania nuk porosit më gazin rus dhe nuk planifikon të paguajë më për të. Si përgjigje, kompania ruse e furnizimit me gaz Gazprom ka informuar Amber Grid se nuk dëshiron më të dërgojë gaz nga Rusia nëpërmjet lidhjes Lituani-Bjellorusi.
Më herët, Shtetet e Bashkuara ndaluan importin e naftës dhe gazit nga Rusia, ndërsa kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Boris Johnson tha se, megjithëse ndalimi i lëndëve djegëse fosile ruse është “shumë i mundshëm”, ai duhet të bëhet gradualisht, jo papritur dhe menjëherë, që është qëndrimi i disa anëtarëve të Bashkimit Evropian.
Mosmarrëveshjet në BE dhe sanksionet kundër Rusisë
Ka mosmarrëveshje midis anëtarëve në Bashkimin Evropian për këtë veprim. Nga anëtarët më me ndikim, ndalimi i importeve të gazit rus kundërshtohet veçanërisht nga Gjermania, nevojat e së cilës për burimin e energjisë varen shumë nga furnizimet ruse dhe Berlini i frikësohet një krize të madhe në vend dhe Evropë në rast të ndalimit të importit të energjisë ruse.
Megjithatë, në një samit të fundit në Bruksel, liderët e Bashkimit Evropian diskutuan për energjinë. Propozime dhe ide të shumta ishin në tryezë dhe qëllimi është që të godasim sa më fort Rusinë në mënyrë që të ardhurat nga gazi dhe nafta të mos përdoren për makinerinë e luftës në Ukrainë. Por gjithashtu të sigurohet që dëmi i BE-së të mbahet në minimum.
Në të njëjtën kohë, nga vendet kryesore botërore me import të gazit rus, pavarësisht nga agresioni ndaj Ukrainës, nuk kanë probleme Kina dhe India, të cilat vazhdojnë ta importojnë këtë burim energjie nga Rusia.
Presidenti rus Vladimir Putin tha të enjten se kishte nënshkruar një dekret sipas të cilit blerësit nga vendet “armike” duhet të paguajnë për gazin rus në rubla nga fillimi i prillit, përmes një banke ndërmjetëse në Rusi.
Kompanitë evropiane nuk duhet të përmbushin kërkesën e Rusisë për të paguar gazin në rubla, sepse është në kundërshtim me marrëveshjet e nënshkruara, tha të premten një zëdhënës i Komisionit Evropian.
Komisioni thekson se “duhet respektuar kontratat e nënshkruara dhe se 97 për qind e kontratave të gazit deklarojnë se ato paguhen në dollarë dhe euro dhe se këto kompani nuk duhet të pajtohen me kërkesat ruse”. Në analizën e tij, Reuters vlerësoi se si Evropa ashtu edhe Rusia do të kishin një humbje të madhe nëse Rusia përmbush kërcënimin e ndërprerjes së furnizimit me gaz për vendet që i konsideron “armiqësore”, nëse nuk paguajnë në rubla. /tesheshi.com/
